Hiện nay thế giới đang đứng trước nguy cơ quay trở lại của một cuộc Chiến tranh Lạnh phiên bản hai.
Sở dĩ có điều này là do Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung INF đã bị cả hai cường quốc quân sự Nga - Mỹ chính thức tuyên bố đình chỉ hiệu lực.
Sau khi Hiệp ước INF tan rã, "hòn đá tảng" còn lại để duy trì thế cân bằng chiến lược toàn cầu chính là Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược New START cũng có nguy cơ bị xóa sổ trong tương lai không xa.
Có lẽ cả hai siêu cường quân sự đang thăm dò phản ứng cụ thể của nhau trước khi ra quyết định kế tiếp.
Nhưng tình huống này buộc họ chỉ có thể tiến về phía trước chứ khó lòng lùi lại phía sau thông qua một thỏa thuận hòa bình như ước mong của toàn nhân loại.
Theo đánh giá của các chuyên gia quân sự, sau khi Hiệp ước INF không còn hiệu lực thì Mỹ đang nắm giữ lợi thế lớn trước Nga.
Lý do là bởi vì họ có thể dễ dàng và nhanh chóng triển khai tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình tầm trung tới các căn cứ quân sự nằm sát biên giới Nga.
Trong khi đó ở chiều ngược lại, tên lửa tầm trung của Nga lại chẳng có cách nào để vươn tới lãnh thổ Hoa Kỳ, bất chấp việc Moskva đã ra tuyên bố rất đanh thép rằng sẽ có biện pháp đáp trả tương xứng và quyết liệt.
Nếu muốn khiến Mỹ cảm thấy lo sợ, ngoài chế tạo tên lửa hành trình siêu thanh có tầm bắn 5.000 km thì quan trọng nhất đối với Nga phải là tìm được điểm đặt cho vũ khí mình.
Yêu cầu sẽ là làm sao cho tên lửa có thể vươn tới lãnh thổ Hoa Kỳ trong thời gian ngắn nhất và hệ thống phòng thủ của đối phương chẳng thể nào kịp phản ứng.
Địa điểm duy nhất thỏa mãn các yêu cầu của Nga chỉ có thể là Cuba, khi khoảng cách từ đảo quốc này tới mũi Florida chỉ có hơn 150 km.
Nếu Nga triển khai tên lửa hành trình Kalibr-M tại đây thì rất nhiều mục tiêu của Mỹ sẽ nằm trọn trong tầm bắn, đây sẽ là đòn đáp trả tương xứng nhất của Moskva đối với Washington.
Tuy nhiên nếu kế hoạch này của Nga được triển khai thì rất dễ thổi bùng lên một cuộc khủng hoảng tên lửa tiếp theo, tương tự như những gì diễn ra vào năm 1962 mặc dù hoàn cảnh địa chính trị thế giới lúc này bớt căng thẳng hơn nhiều.
Chưa rõ Cuba sẽ đưa ra phản ứng thế nào nếu nhận được lời đề nghị của Nga, họ có dám mạo hiểm "chọc tức Mỹ" vì đồng minh xưa cũ hay sẽ phải từ chối trước áp lực cực lớn từ bên kia eo biển?
Thời gian sẽ sớm cho câu trả lời rõ ràng, nhưng trong trường hợp xấu nhất thì hòn đảo này sẽ là nơi chứng kiến màn phô diễn sức mạnh của hai siêu cường vào thời điểm đầu thế kỷ 21.