[ẢNH] Choáng ngợp trước phi đội máy bay vận tải - ném bom cực lớn của Việt Nam đánh Khmer Đỏ

Sở dĩ Trung đoàn Không quân 918 khi đó có thể huy động số lượng An-26 lớn đến vậy là do trong tay chúng ta có một phi đội An-26 với quy mô rất đáng nể.

Ra đời sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Trung đoàn Không quân Vận tải 918 ban đầu chủ yếu được trang bị các loại máy bay vận tải thu được của chế độ cũ, như C-130, C-119, C-47, C-7A.

Tuy nhiên chỉ sau 4 năm khai thác sử dụng, do gặp phải các nguyên nhân khách quan, từ giữa năm 1979 trở đi, độ tin cậy của các loại máy bay này ngày càng suy giảm.

Các máy ban vận tải do Mỹ sản xuất thường xuyên phát sinh hỏng hóc, công tác đảm bảo kỹ thuật hàng không gặp phải vấn đề thiếu hụt vật tư kỹ thuật và khí tài thay thế.

Lực lượng không quân vận tải lúc này đứng trước nhiều khó khăn khi chỉ sau đó 2 năm, đến đầu năm 1981, toàn bộ số máy bay hệ hai của Trung đoàn 918 đã phải ngừng hoàn toàn hoạt động bay.

Rất may là giai đoạn từ năm 1979 đến năm 1984 là khoảng thời gian diễn ra quá trình hiện đại hóa của Không quân Nhân dân Việt Nam thông qua sự trợ giúp của Liên Xô.

Nhằm thay thế cho các máy bay vận tải thế hệ hai đã bị loại khỏi trang bị, Chính phủ Liên Xô đã viện trợ cho lực lượng Không quân Nhân dân Việt Nam số lượng lớn máy bay vận tải hạng nhẹ An-26.

Tuy nhiên cũng có câu hỏi đặt ra là tại sao Liên Xô không viện trợ cho ta những dòng vận tải cơ có kích thước tương đương C-130 như An-12 (hay thậm chí là An-22) mà lại là An-26?

Theo Đại tá Nguyễn Anh Sơn - Nguyên Chủ nhiệm bay Lữ đoàn Không quân Vận tải 918 thì mặc dù An-12 tương đương với C-130 nhưng nó là loại máy bay thế hệ trước đã lạc hậu.

Trong khi đó nếu Liên Xô viện trợ cho Việt Nam An-22 thì lại quá lớn so với nhu cầu, hơn nữa đây là loại máy bay chuyên chở phương tiện, số lượng quân nhân chở theo được rất ít.

Với những lý do trên, thay vì viện trợ một vài chiếc máy bay vận tải cỡ lớn, Liên Xô đã chuyển giao cho Việt Nam tới 50 chiếc An-26.

Số lượng này vẫn đủ để phục vụ nhu cầu chuyển quân từ Nam ra Bắc hay sang chiến trường Campuchia lúc cần thiết, hơn nữa còn huy động được số lượng khá đông đảo để tham gia ném bom.

Ngoài ra An-26 cũng được đánh giá phù hợp hơn với điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật cũng như đảm bảo của Không quân Nhân dân Việt Nam khi đó. Do vậy quyết định trên của Liên Xô là hợp lý!