Phòng tiêm chủng ăn bớt vaccine: Lập đường dây nóng mới

ANTĐ - Trong diễn biến khắc phục sự cố và siết chặt quy trình tiêm chủng sau vụ việc phòng tiêm chủng 70 Nguyễn Chí Thanh (Đống Đa, Hà Nội) bị phát hiện ăn bớt vaccine tiêm cho trẻ, ngày 10-5, Trung tâm Y tế dự phòng (TTYTDP) Hà Nội đã thiết lập đường dây nóng và tăng cường bác sĩ tại các điểm tiêm chủng để tư vấn tiêm chủng cho người dân.

Sau khi tiêm vaccine cho trẻ, các bậc phụ huynh cần kiểm tra lọ vaccine và giữ lại hộp

Chưa phát hiện có sai phạm hệ thống

Ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc TTYTDP Hà Nội cho biết, hiện nay qua rà soát quy trình tiêm chủng ở phòng tiêm chủng 70 Nguyễn Chí Thanh cũng như 2 phòng tiêm chủng khác thuộc quản lý của Trung tâm, vẫn chưa phát hiện bằng chứng cho thấy hành vi ăn bớt vaccine của nhân viên phòng tiêm là có tính hệ thống. Một mặt, việc xuất vaccine đều có kiểm kê hàng ngày nên muốn biết nhân viên tiêm chủng có gian lận vaccine hay không thì chỉ cần kiểm tra đầu buổi, cuối buổi xem số vaccine được xuất ra có khớp với số đã tiêm hay không. Nói cách khác, đầu ngày, tại mỗi điểm tiêm vaccine đều có nhân viên kiểm kê số vaccine phát ra, đến cuối ngày lại thống kê số vaccine đã dùng, từ đó sẽ ra số vaccine còn lại, số trẻ đã được tiêm vaccine trong ngày, số tiền, số ticke phát, vì các vỏ lọ vaccine đã tiêm đều phải cho vào túi, lưu giữ trong vòng 14 ngày. Hiện tại, TTYTDP Hà Nội đã cho kiểm tra ở phòng tiêm chủng 70 Nguyễn Chí Thanh và thấy các số liệu này khớp nhau.

Liên quan đến nghi vấn việc ăn bớt vaccine nói trên là hành vi có chủ ý, ông Nguyễn Nhật Cảm cho biết, đến thời điểm này, qua kiểm tra, rà soát TTYTDP vẫn chưa phát hiện bằng chứng cho thấy đây là việc cố tình bớt xén. Mỗi lọ vaccine là một liều đơn, khi tiêm cho trẻ phải là lọ nguyên. Vaccine tiêm cho trẻ được bảo quản theo dây chuyền lạnh ở nhiệt độ 2-8 độ C, về nguyên tắc lọ vaccine đã mở để tiêm cho trẻ này thì tuyệt đối không được sử dụng tiếp để tiêm cho trẻ khác. Với quy trình tiêm chủng chặt chẽ như thế nên việc tái sử dụng vaccine thừa cho trẻ khác là rất khó xảy ra. Theo Giám đốc TTYTDP Hà Nội, do tại Trung tâm chưa phát hiện trường hợp sai phạm về lỗi này nên hiện không thể đánh giá được chính xác mức độ tác hại nếu sử dụng vaccine thừa để tiêm cho trẻ khác là thế nào. 

Tuy vậy, một số bác sĩ nhi khoa, chuyên gia về tiêm chủng đều cho rằng, nếu sử dụng vaccine dư thừa ở lọ vaccine đã mở để tiêm cho trẻ khác thì sẽ vô cùng nguy hiểm, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi - BV Bạch Mai, nếu sử dụng lại lượng vaccine dư thừa trong lọ để tiêm cho trẻ khác thì nguy hiểm ở chỗ vaccine được tiêm bị thiếu hoặc thừa liều theo quy định, trong trường hợp dồn vaccine dư thừa từ nhiều lọ khác nhau thì chất lượng vaccine đó không phải là một khối thống nhất, không đảm bảo an toàn tuyệt đối như lấy ra từ một lọ. Mặt khác, vaccine khi đã mở lọ, lấy ra thì phải tiêm ngay, nếu là lượng vaccine dư thừa đã được mở nắp nhưng để ngoài môi trường thì sẽ gây hỏng thuốc, không còn tác dụng bảo vệ.

Chịu trách nhiệm về chất lượng tiêm chủng

Đúng như đã hứa khi trả lời báo chí chiều 9-5, ngay trong ngày 10-5, TTYTDP Hà Nội đã thiết lập đường dây nóng mới số điện thoại 0439035688 để phục vụ riêng cho việc tiếp nhận phản ánh liên quan đến vụ việc gian lận vaccine tại phòng tiêm chủng thuộc Trung tâm. Đồng thời, TTYTDP Hà Nội cũng tăng cường thêm 3 bác sĩ tại 3 phòng tiêm chủng thuộc quản lý của Trung tâm để làm nhiệm vụ trực điện thoại, tư vấn cho khách hàng. Ông Nguyễn Nhật Cảm cho biết, tất cả những trẻ đã tiêm phòng tại phòng tiêm chủng của Trung tâm nếu thấy lo lắng, không an tâm thì có thể gọi đến đường dây nóng của Trung tâm để được tư vấn, hướng dẫn và giải thích cặn kẽ. Với những trẻ đã được tiêm phòng mà vẫn mắc bệnh đã tiêm phòng, nếu liên quan đến việc tiêm chủng tại TTYTDP Hà Nội thì Trung tâm sẽ chịu trách nhiệm.

Đại diện TTYTDP Hà Nội cũng chia sẻ, người dân khi đưa trẻ đi tiêm chủng, sau khi tiêm có thể yêu cầu nhân viên tiêm chủng cho mang vỏ hộp vaccine  về giữ, còn vỏ lọ vaccine thì có thể yêu cầu được xem nhưng phải đưa lại để nhân viên phòng tiêm chủng lưu trong vòng 14 ngày theo quy định của Bộ Y tế. Kêu gọi mọi người hãy cùng giám sát việc thực hiện quy trình tiêm chủng của nhân viên y tế khi đi tiêm chủng, song các chuyên gia dịch tễ cũng khuyến cáo người dân cần lưu ý là có một số loại vaccine mà nhà sản xuất luôn đóng dư lượng vaccine trong lọ so với liều tiêm, chẳng hạn như vaccine phòng ung thư cổ tử cung… Do đó, nếu thấy nhân viên tiêm chủng không rút hết thuốc trong lọ thì trước hết cần hỏi, đề nghị nhân viên đó giải thích lý do chứ không nên vội vàng quy chụp đó là hành vi “ăn chặn” vaccine.