Trước tình hình nhiều doanh ngiệp sắp bị phá sản, ảnh hưởng đến nguồn thu, nhiều ĐBQH đề nghị miễn giảm thuế đối với doanh nghiệp (DN). Phó Thủ tướng đánh giá vấn đề này như thế nào?
- Ông Vũ Văn Ninh: Chính phủ (CP) rất coi trọng vấn đề này, nên đã đưa ra các giải pháp để hỗ trợ các DN vượt qua khó khăn. Nhưng cần hiểu rõ ràng mục tiêu ngay từ đầu của chúng ta là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và vấn đề này không thể làm ngắn hạn mà phải thực hiện một cách trung hạn, như là một nền tảng cho giai đoạn tới đây khi ổn định được nền kinh tế sẽ phát triển nhanh và bền vững hơn. Gắn vào đó là tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng và đây là những mục tiêu lâu dài, cần phải kiên trì.
Tất nhiên, trong thời buổi các DN rất khó khăn hiện nay, CP phải có sự trợ giúp và thực chất đây không phải là gói kích cầu như năm 2009, vì nếu chúng ta làm không cẩn thận sẽ bất ổn về vĩ mô và không đạt được mục tiêu. Đây chính là cái khó của chúng ta, vừa làm sao vẫn thực hiện được mục tiêu của Đảng và Quốc hội đề ra, nhưng lại làm sao có thể giúp DN vượt qua được khó khăn.
Quan điểm của tôi là bản thân các DN cũng phải coi đây là cơ hội để tái cơ cấu lại bản thân mình và cũng là cơ hội để chấn chỉnh và tự mình cùng với hỗ trợ của CP vượt qua được khó khăn, thì mới đảm bảo cho sự tăng trưởng bền vững hơn.
Nếu bây giờ CP “cứu” DN một cách tràn lan thì không có đủ sức và không nên làm như thế. Bởi lẽ, tái cơ cấu ở đây không chỉ nói là tái cơ cấu phía các DN Nhà nước, mà tái cơ cấu nền kinh tế có nghĩa là tái cơ cấu tất cả các thành phần kinh tế. Đây chính là cơ hội để sắp xếp lại DN và bản thân DN cũng phải tự mình sắp xếp lại.
Tất nhiên, trong số các DN hiện nay đã ngừng hoạt động cũng phải thừa nhận có rất nhiều DN khó khăn, nhưng cũng có DN không trong giai đoạn khó khăn, nhưng vẫn có thể thay đổi. Vì do ý thức chủ quan của họ cần thay đổi sản phẩm, ngành nghề, hay DN không hoạt động và thành lập DN khác… và phải coi đó là bình thường.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh trả lời các phóng viên
Nhưng những giải pháp đưa ra để cứu DN vừa rồi có phần nghiên cứu hơi chậm trễ, các DN vẫn khó tiếp cận vốn?
- Ông Vũ Văn Ninh: Vừa rồi, đúng là DN rất khó khăn trong tiếp cận vốn, nhưng CP đã chỉ đạo rồi và ngân hàng cũng đã giải thích rõ việc hạ lãi suất nhằm phù hợp với tình hình thực tiễn của lạm phát và CP chỉ đạo ngân hàng hạ lãi suất. So với lộ trình đầu năm ngân hàng đặt ra, việc hạ như vậy khá nhanh. Trước ngân hàng nói hạ lãi suất 1 quý là 1%, nhưng từ đầu năm đến nay chúng ta hạ lãi suất như vậy là rất tích cực.
Vấn đề tiếp theo là phải cơ cấu lại nợ, bởi vì có những khó khăn của DN như đang từ nợ tốt, có khi chuyển sang nợ xấu. Nhưng nếu được hỗ trợ về vốn, có thể giải tỏa nợ xấu và thanh khoản cho bản thân ngân hàng và thanh khoản cho nền kinh tế. Vấn đề mấu chốt nhất hiện nay được CP xác định và gọi là “cục máu đông” chính là nợ. Nếu cơ cấu được nợ, thì DN sẽ tiếp cận vốn tốt hơn.
Thống đốc ngân hàng cho biết, thời gian vừa qua đã “bơm” một lượng tiền rất lớn để lưu thông vào các ngân hàng. Nhiều ý kiến băn khoăn không biết lượng tiền lớn đó “chảy” về đâu?
- Ông Vũ Văn Ninh: Cái khó hiện nay chính bởi bản thân ngân hàng cũng là DN và nếu không có tác động của cơ quan quản lý Nhà nước và không có hướng dẫn một cách cụ thể thì bản thân ngân hàng khi cho vay cũng phải tính toán. Vấn đề nợ của các DN, nếu đến hạn mà không trả được thì tự nhiên chuyển sang nợ xấu. Nếu ngân hàng thương mại mà cứ trên nguyên tắc hiện nay thì coi đó là nợ xấu và không cho vay được.
Mấu chốt ở đây là phải giải quyết vấn đề nợ, cơ cấu lại các khoản nợ để vừa tạo điều kiện cho DN làm ăn được, trả được nợ thì ngân hàng cũng thu được nợ và việc thanh khoản ngân hàng cũng giải quyết được, việc thanh khoản của nền kinh tế cũng giải quyết được.
- Có ý kiến cho rằng CP nên tập trung tái cơ cấu các ngân hàng quốc doanh hơn là các ngân hàng thương mại cổ phần. Quan điểm của Phó Thủ tướng ra sao?
- Ông Vũ Văn Ninh: Vấn đề đó đã được phê duyệt rồi.
