Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường:

"Phí qua trạm BOT Việt Nam rẻ nhất Đông Nam Á"

ANTĐ - Sau động thái phản ứng khá dữ dội của người dân và doanh nghiệp vận tải thì gần đây, một loạt các địa phương đã kiến nghị Bộ GTVT, nhà đầu tư BOT giảm phí qua các trạm BOT. Trao đổi xung quanh việc này, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cho rằng, mức phí đường bộ qua trạm BOT của Việt Nam hiện rẻ nhất Đông Nam Á.

"Phí qua trạm BOT Việt Nam rẻ nhất Đông Nam Á" ảnh 1

- PV: Không những người dân mà gần đây, nhiều tỉnh cũng kiến nghị Bộ GTVT giảm phí qua các trạm BOT, ý kiến của Bộ GTVT như thế nào về vấn đề này?

- Ông Nguyễn Hồng Trường: Trong quá trình xây dựng các dự án BOT, Bộ GTVT cũng như Bộ Tài chính đã duyệt phương án tài chính, có lộ trình tăng phí (3 năm dựa trên mức tăng CPI cả nước), cũng như lộ trình hoàn vốn để đảm bảo lợi ích các bên. Các dự án đều có quá trình chuẩn bị kỹ, lộ trình rõ ràng.

 Để giải quyết thấu đáo, đảm bảo sức chịu đựng của người dân, Bộ GTVT đã xem xét tổng thể. Đối với các trạm thu phí trên cao tốc, hầu hết đang thu với mức 1.500 đồng/km, trừ cao tốc Hà Nội - Hải Phòng. Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam cũng vừa đề xuất tăng phí lên 2.000 đồng/km trên cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình nhưng Bộ tạm thời chưa duyệt, còn tính toán thời điểm tăng phù hợp. Còn các trạm BOT trên các tuyến quốc lộ thì thu theo phương án tài chính đã được phê duyệt, phổ biến từ 30.000-35.000 đồng/lượt xe tiêu chuẩn, một số trạm là 45.000 đồng/lượt xe tiêu chuẩn. Bộ cũng đã tính toán kỹ đến yếu tố đầu vào đầu ra, đảm bảo đi lại của người dân. 

Hiện nhiều trạm BOT đến thời điểm tăng phí theo lộ trình, nhưng Bộ GTVT đang xem xét tính toán lưu lượng phương tiện cũng như sức chịu đựng của người dân vùng dự án để xem xét lộ trình tăng hợp lý.  

- Phí trên các tuyến đường huyết mạch từ Hà Nội đi về phía Đông gồm QL5 và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng vừa tăng mạnh. Tỉnh Hải Dương cũng đã kiến nghị giảm phí để cứu tỉnh lộ 391 bị xe tải nặng “băm nát” do né trạm thu phí, Bộ GTVT xử lý như thế nào?

- Việc tăng phí đồng loạt trên QL5 và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đều nằm trong lộ trình, việc thu phí ở 2 tuyến này để hoàn vốn cho cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, cao tốc này mở đường mới 100%, tiền phần lớn của doanh nghiệp đi vay và Nhà nước hỗ trợ một phần. 

Đối với tỉnh lộ 391, Bộ yêu cầu tỉnh Hải Dương quản lý xe quá tải, xử lý nghiêm xe né trạm chạy vào đây. Đối với nhà đầu tư là Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam - Vidifi cần có lộ trình tăng phí hợp lý với các loại phương tiện. Ví như, với xe tải và 

container từ 20 feet trở lên thì giữ mức cũ, hoặc tăng nhẹ.

"Phí qua trạm BOT Việt Nam rẻ nhất Đông Nam Á" ảnh 2

Hàng loạt địa phương kiến nghị giảm phí qua trạm BOT

- Tại sao trên nhiều tuyến đường khoảng cách các trạm BOT không đảm bảo tối thiểu 70km?

- Phần lớn các trạm BOT trên cùng một tuyến đường đều đảm bảo khoảng cách tối thiểu là 70km/trạm, nhưng cũng có một số trạm có khoảng cách 50-60km vì không có vị trí đặt trạm phù hợp. Vừa qua, Bộ GTVT đã rà soát và di dời một số trạm để phù hợp với quy định. Chúng tôi sẽ tiếp tục rà soát để có hướng xử lý phù hợp với toàn bộ trạm BOT trên cả nước. 

- Bộ GTVT có tính đến phương án mua lại một số trạm BOT trên quốc lộ để giảm gánh nặng cho người dân, doanh nghiệp?

- Chúng ta kêu gọi dự án BOT, huy động nguồn vốn xã hội là do ngân sách Nhà nước khó khăn. Theo tính toán, khi nền kinh tế phát triển, GDP đầu người phải đạt ngưỡng trên 15.000 USD/năm thì mới có thể tính đến phương án mua lại, còn hiện chúng ta mới đạt xấp xỉ 3.000 USD/người/năm thì rất khó. 

- Nhiều ý kiến cho rằng, chúng ta chưa có đánh giá tác động tổng thể của các dự án BOT lên sức chịu đựng của người dân và doanh nghiệp? 

- Khi xây dựng Thông tư 159, Bộ Tài chính đã yêu cầu, các trạm BOT phải đảm bảo khoảng cách tối thiểu 70km/trạm là đã tính đến việc này. 

Các nước đưa ra thời gian chuẩn để thu hồi vốn đối với 1 trạm BOT là 20-30 năm, Việt Nam lấy mức trung bình là 25 năm. Từ mức này chúng ta sẽ xây dựng mức phí mỗi trạm trong suốt giai đoạn thu phí hoàn vốn. Nếu so sánh với hầu hết các nước thì phí đường bộ BOT của Việt Nam rẻ nhất Đông Nam Á, ví như Trung Quốc là 1 nhân dân tệ/km, còn các nước châu Âu từ 0,5-1 USD/km.