- Hơn 1.000 người 'sập bẫy' lừa của cựu Chủ tịch Trung tâm hỗ trợ người nghèo
- Hơn 1.000 người 'sập bẫy' chương trình 'Trái tim Việt Nam'
- Nhóm đối tượng dùng chương trình "Trái tim Việt" lừa đảo sắp hầu tòa
Theo đó, HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội đã quyết định tuyên phạt bị cáo Trần Đức Trung (SN 1961, trú ở phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình, Hà Nội) - cựu Chủ tịch Trung tâm Hỗ trợ người nghèo tù chung thân về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Giữ vai trò đồng phạm, Toà án nhân dân thành phố Hà Nội cũng quyết định tuyên phạt các bị cáo từng là cán bộ, nhân viên Trung tâm Hỗ trợ người nghèo những mức án tù tương ứng. Cụ thể, Bùi Thị Oanh (SN 1956) 9 năm tù; Phan Văn Lực (SN 1978) 6 năm tù; Nhâm Sỹ Phúc (SN 1967) 7 năm tù và Phan Thị Thoa (SN 1989) 8 năm tù.
 |
Rất đông bị hại đến tòa theo dõi phiên xét xử Trần Đức Trung và đồng phạm. |
Hoạt động theo mô hình đa cấp
Nhận định tại phiên tòa, HĐXX xác định, từ các tài liệu chứng cứ, lời khai của các bị cáo, bị hại, người liên quan cho thấy, Trần Đức Trung giữ vai trò chủ mưu, tổ chức và điều hành của chương trình "Trái tim Việt Nam", liên kết ba bên trái pháp luật, gian dối trong việc đưa ra chính sách hỗ trợ nhằm lừa đảo chiếm đoạt tiền của những người tham gia.
Quá trình thẩm vấn cùng tài liệu hồ sơ vụ án, Viện Kiểm sát xác định, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới được Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn thành lập.
Trần Đức Trung làm Chủ tịch Hội đồng thành viên, còn bà Lê Thị Hằng (59 tuổi, đã chết năm 2021) làm Tổng giám đốc.
Từ tháng 4-2015, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo chưa được cấp phép hoạt động nhưng bị cáo Trung và đồng phạm vẫn lấy danh nghĩa đơn vị này tổ chức chương trình "Trái tim Việt Nam" và nhiều hội thảo thu hút, lôi kéo người dân nộp tiền để hưởng lãi suất cao.
Bị cáo Trung cùng bà Hằng soạn tâm thư, kêu gọi ủng hộ rồi giao cho bà Hằng đi xin chữ ký bày tỏ đồng tình của nhiều người. Các bị cáo đưa thông tin gian dối rằng, trung tâm có nguồn vốn, ai tham gia đóng góp sẽ được nhận tiền theo chính sách.
Tuy nhiên trên thực tế, nguồn tiền chi trả hầu hết là lấy của người tham gia sau, trả cho người trước theo mô hình đa cấp.
Năm 2015, các bị cáo Phạm Văn Lực, Nhâm Sỹ Phúc và Bùi Thị Oanh được giao điều hành Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu, hoạt động theo mô hình đa cấp nhưng chưa được cấp phép.
Sau đó, Trung và Hằng sáp nhập câu lạc bộ trên vào trung tâm. Bị cáo Lực được phân công khai thác, thu hút các hội viên mua một hộp thực phẩm chức năng với giá 1,2 triệu đồng.
 |
Cựu Chủ tịch Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới Trần Đức Trung tại phiên tòa. |
Đến tháng 4-2015, câu lạc bộ hoạt động kém hiệu quả nên bị cáo Trung ký văn bản hủy bỏ Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu và triển khai chương trình "Trái tim Việt Nam".
Các bị cáo đã lập 26 điểm tư vấn và phân công 6 nhóm đi thu tiền của người tham gia chương trình tại 16 tỉnh, thành phố. Sau đó, tiền được chuyển về văn phòng trung tâm ở 102 Trường Chinh (Hà Nội).
Ban đầu, các bị can thu về 148 tỉ đồng từ các địa phương và hơn 42 tỉ đồng tại văn phòng Trường Chinh. Các bị cáo đã lấy một phần tiền của người nộp sau trả cho người nộp trước.
Thông qua chương trình "Trái tim Việt Nam", Trung và đồng phạm đã chiếm đoạt hơn 49 tỉ đồng của 1.008 bị hại. Trong đó, bị cáo Trung chiếm hưởng 26,3 tỉ đồng. Các bị cáo khác chiếm hưởng từ vài trăm triệu đến hơn 8 tỉ đồng.
Chiếm đoạt số tiền lớn, gây bức xúc dư luận
Cuối năm 2015, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn giải thể Trung tâm Hỗ trợ người nghèo.
Thế nhưng, các bị can tiếp tục móc nối với Nguyễn Tuấn Lân - Chủ tịch HĐQT Công ty CP quốc tế NewStar tổ chức chương trình Liên kết ba miền hoạt động theo mô hình đa cấp để bán thực phẩm chức năng.
Qua chương trình Liên kết ba miền, các bị cáo tiếp tục thu về gần 17,5 tỉ đồng của 104 người tham gia trên khắp cả nước. Sau đó, Trung chi trả một phần tiền cho những người tham gia chương trình "Trái tim Việt Nam", còn lại chiếm đoạt hơn 2,7 tỉ đồng.
Tại tòa, bị cáo Trần Đức Trung cho rằng bị oan, không lừa đảo chiếm đoạt tiền của các bị hại. Bị cáo đề nghị tòa tuyên bản thân không phạm tội như cáo buộc. Bị cáo không chấp nhận bồi thường. Các bị cáo khác thừa nhận hành vi phạm tội và thành khẩn khai báo.
Việc bị cáo Trung kêu oan, HĐXX thấy, tại toà bị cáo khai nhận thành lập, đứng đầu trung tâm. Bị cáo duyệt các chính sách và có biết các chi nhánh, điểm thu tiền.
Tại cơ quan điều tra, bị cáo đều khai nhận là người đưa ra chính sách hỗ trợ người nghèo, cơ chế nhận tiền (nộp tiền lần thứ 2 thì được bao nhiêu...). Bị cáo còn khai lấy tiền của người sau trả cho người trước và bị cáo chịu trách nhiệm chính tại chương trình "Trái tim Việt Nam".
Ngoài ra, còn có lời khai của bà Lê Thị Hằng thể hiện việc chi trả do Trung quyết định. Bị cáo Trung có chức năng quản lý toàn bộ hoạt động của trung tâm. Hàng tháng bà Hằng và Trung thường đến ngân hàng rút tiền. Thực tế thể hiện việc Trung chịu trách nhiệm toàn bộ về thu, chi tiền.
Do đó, tòa bác toàn bộ quan điểm bào chữa, tự bào chữa của Trần Đức Trung và luật sư về việc cho rằng bị cáo này oan.
HĐXX đánh giá, hành vi của 5 bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm lợi ích của nhiều người, ở nhiều tỉnh thành. Với mục tiêu hỗ trợ người nghèo, song thực tế các bị cáo đã chiếm đoạt số tiền lớn. Hành vi đó gây bức xúc dư luận, xã hội.
Bị cáo Trần Đức Trung là người chủ mưu, khởi xướng, gian dối đưa ra chính sách hỗ trợ người nghèo. Bị cáo là người chịu trách nhiệm chính, cao nhất trong số các bị cáo.
Hành vi của các bị cáo là có tổ chức nên bị áp dụng tình tiết tăng nặng. Trong đó, bị cáo Trung không thành khẩn, gây khó khăn cho quá trình điều tra. Tuy nhiên, bị cáo là người cao tuổi, gia đình có công với cách mạng nên toà xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
Các bị cáo phải liên đới bồi thường cho hơn 800 bị hại (số người được xác định) trong vụ án hơn 38 tỉ đồng.
