Nuôi dưỡng nguồn thu, thay vì tận thu

ANTĐ - Dư luận hiện đang quan tâm tới khoản chênh lệch 3.500 tỷ đồng do việc hoàn thuế 2015 của 23 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu khiến người tiêu dùng và các doanh nghiệp chịu thiệt. Trong khi Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, khó có thể thu hồi toàn bộ số tiền trên do áp sai thuế.

Bộ Tài chính cũng lại vừa có đề xuất tăng lệ phí môn bài doanh nghiệp lên 3 lần. Sau sự hụt hẫng vì khó có thể được “bù đắp” từ khoản chênh lệch 3.500 tỷ đồng tiền thuế xăng dầu mà người tiêu dùng phải gánh chịu thì không ít doanh nghiệp lại kêu thêm vì  gánh nặng lệ phí môn bài. 

Thoạt nhìn tưởng chừng 2 sự kiện trên chẳng dính dáng gì tới nhau, song giữa chúng có điểm chung rất dễ nhận ra. Khi người tiêu dùng, trong đó có các doanh nghiệp bị “móc túi” tới 3.500 tỷ đồng do chênh lệch giá xăng dầu thì Bộ Tài chính trả lời rất… nhẹ nhàng “sẽ nhận trách nhiệm” và chỉ đạo các đơn vị rà soát, thành lập đoàn thanh tra các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. Thế nhưng cũng chính bộ này lại tỏ ra sốt sắng, tính toán chi ly mức thu, chế độ thu nộp và quản lý lệ phí môn bài để áp cho các doanh nghiệp. 

Mặc dù đây mới chỉ là dự thảo nghị định trình Chính phủ, song dư luận không ít doanh nghiệp, hộ kinh doanh và một số chuyên gia kinh tế đã bày tỏ những ý kiến không đồng tình. Dưới con mắt quan sát của giới chuyên gia, ngành tài chính luôn coi nhiệm vụ sống còn của mình là thu ngân sách, chỉ tập trung tăng thu nhằm đảm bảo nhiệm vụ của mình, thậm chí thu càng nhiều càng tốt, năm sau luôn cao hơn năm trước ngay cả khi doanh nghiệp gặp khó khăn như hiện nay. 

Đại diện Bộ Tài chính giải thích rằng thuế môn bài sẽ tăng gấp 2-3 lần hiện nay không phải để tăng thu ngân sách mà là vì mức lương tối thiểu đã tăng nên phải điều chỉnh theo. Tuy nhiên, giới chuyên gia phản biện rằng, nhiệm vụ của ngành này phải có chính sách để nuôi dưỡng, tạo nên nguồn thu và chống thất thu, thay vì chỉ tận thu như hiện nay.

Để nuôi dưỡng nguồn thu và chống thất thu, thay vì kích thích tiêu dùng, nhiều nước đã giảm thuế chứ không phải chỉ tìm cách tăng thuế như ở Việt Nam. Đây cũng là ý kiến phản biện đáng quý đối với những cơ quan, cá nhân liên quan tới việc xây dựng chính sách thuế.