Nước Mỹ thời Joe Biden (3): Đảo chiều “chính sách nhập cư không khoan nhượng”

• Nước Mỹ thời Joe Biden (2): Bidenomics - Kế hoạch xây dựng nước Mỹ tốt đẹp hơn
• Cuộc chuyển giao quyền lực Tổng thống đầy khó khăn ở nước Mỹ

Ông Joe Biden sẽ đảo ngược chính sách nhập cư hà khắc dưới thời Tổng thống Donald Trump để rộng cửa hơn cho người nhập cư vào Mỹ

Hà khắc siết người nhập cư

Tổng thống Donald Trump ngay sau khi nhậm chức ngày 20-1-2017 đã triển khai thực thi ngay một loạt biện pháp “bàn tay sắt” nhằm hạn chế tối đa người nhập cư vào Mỹ. Chỉ sau khoảng 1 tuần trở thành chủ nhân Nhà trắng, Tổng thống Donald Trump đã gây không ít “sóng gió” cả ở trong nước và quan hệ đối ngoại khi ký sắc lệnh ngưng chương trình tiếp nhận người tỵ nạn trong 4 tháng, đồng thời tạm thời cấm công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo gồm: Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen nhập cảnh vào Mỹ, với lý do để “giúp bảo vệ người Mỹ khỏi các cuộc tấn công khủng bố”.

Trong gần 4 năm qua, chính quyền Tổng thống Donald Trump không ngần ngại va chạm về luật pháp khi đưa ra những biện pháp được cho là hà khắc nhằm hạn chế cả người nhập cư hợp pháp lẫn người nhập cư trái phép. Một trong những việc làm gây tranh cãi nhiều nhất là xây dựng bức tường dài hàng nghìn km dọc biên giới Mỹ - Mexico, bức tường mà cho đến nay chỉ có vài km được xây mới hoàn toàn cùng khoảng vài trăm km khác được sửa chữa, gia cố thêm trên nền tảng bức tường có sẵn. Tổng thống Donald Trump dù không ngần ngại bị chỉ trích, nhưng cũng phải chấp nhận lùi bước trước một số biện pháp hạn chế nhập cư mà ông tuyên bố là “không khoan nhượng”. Trong đó, sắc lệnh tách trẻ em khỏi các bậc cha mẹ nhập cư bất hợp pháp để đưa cha mẹ vào những trung tâm tạm giữ riêng đã bị chỉ trích dữ dội là phi nhân đạo và buộc phải hủy bỏ sau thời gian ngắn.

Một trong những cuộc chiến pháp lý dai dẳng giữa quyết định hạn chế nhập cư của chính quyền Tổng thống Donald Trump với Tòa án Mỹ cũng đã kết thúc bằng phần thắng không thuộc về Tổng thống. Quyết định của Tổng thống Donald Trump đưa ra hồi năm 2017 về việc chấm dứt Chương trình DACA (chương trình này từng được chính quyền Tổng thống Barack Obama thông qua năm 2012, cho phép những người nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ trước năm 16 tuổi được tạm hoãn trục xuất và cấp giấy phép làm việc) đã bị Tòa án Tối cao Mỹ bác bỏ hồi tháng 6 vừa qua.

Không chỉ làm “mếch lòng” nhiều quốc gia trên thế giới hay làm thiếu hụt nguồn thu học phí của các trường đại học Mỹ, những chính sách chống nhập cư của Tổng thống Donlad Trump còn ảnh hưởng lớn đến khả năng thu hút nhân tài sinh ra ở nước ngoài đến với Mỹ. Trong đó, một số liệu nghiên cứu cho thấy có tới hơn 80% nghiên cứu sinh quốc tế, những nhân tài lấy được bằng tiến sĩ về trí tuệ nhân tạo (AI) tại các trường của Mỹ, đã ở lại làm việc sau khi tốt nghiệp và hơn một nửa số nhân viên AI của Mỹ là sinh ra ở nước ngoài.

Người nhập cư mong ngóng ông Joe Biden với hy vọng tươi sáng

Trong suốt quá trình tranh cử, ông Joe Biden lấy chính sách nhập cư như là một vũ khí để tấn công ông Donald Trump cũng như tranh thủ phiếu của cử tri Mỹ gốc nước ngoài, nhất là khối cử tri đông đảo gốc Mỹ Latinh. Ứng cử viên Joe Biden tuyên bố, ông sẽ đảo ngược những quyết định cho là “tàn bạo”, “phân biệt chủng tộc” của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với người nhập cư, đồng thời theo đuổi chính sách nhân đạo hơn, bảo vệ họ.

Ông Joe Biden cam kết không chỉ dỡ bỏ những hạn chế của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với người nhập cư mà còn cải cách hệ thống nhập cư của Mỹ để khuyến khích người nước ngoài đến với đất nước này. Ứng cử viên đảng Dân chủ khẳng định, khi lên nắm quyền, ông sẽ thi hành các chính sách thân thiện với người nhập cư nhằm “khôi phục danh tiếng của Mỹ như một điểm đến hấp dẫn đối với các nhà khoa học trên khắp thế giới”, để thu hút thêm nhân tài về AI, điện toán lượng tử cũng như các lĩnh vực khoa học mũi nhọn khác.

Một trong những chính sách tác động tới hàng triệu người nhập cư đang “thấp thỏm ngóng trông” sẽ được ông Joe Biden sớm thực thi ngay khi nắm quyền là đảo ngược việc siết chặt nhập cư, trong đó bao gồm các kế hoạch như: công khai những tội trạng mà người nhập cư gây ra, tước bỏ những quyền riêng tư của người nhập cư trái phép, xây dựng thêm các trung tâm giam giữ, thay đổi chính sách tiếp nhận tỵ nạn… và tăng cường trục xuất người tỵ nạn. Điều này được cho sẽ mở rộng cánh cửa ở lại cho khoảng 11 triệu người nhập cư không giấy tờ ở Mỹ hiện nay.

Ông Joe Biden được cho cũng tái thi hành Chương trình DACA, còn được gọi là chương trình dành cho “Những người mộng mơ” (Dreamers) được đưa ra dưới chính quyền Tổng thống Barack Obama (mà ông Biden từng là Phó Tổng thống). Khoảng 650 nghìn người vốn là con cái của những gia đình nhập cư không có giấy tờ lại được thắp sáng hy vọng ở lại nước Mỹ mà không phải nơm nớp với nỗi sợ hãi bị trục xuất gần 4 năm qua.

Ứng cử viên Joe Bien được truyền thông Mỹ “gọi tên” là người giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 cũng cho dừng ngay lệnh cấm du khách từ một số quốc gia theo đạo Hồi mà chính quyền ông Donald Donald Trump áp dụng với lý do để “hạn chế sự xâm nhập của những kẻ khủng bố vào nước Mỹ”. Ông Joe Biden cũng sẽ hủy bỏ những hạn chế đối với thị thực H1-B cũng như thẻ xanh, không trục xuất những sinh viên nước ngoài nếu họ chỉ học trực tuyến hoàn toàn…

Với quan điểm thông thoáng hơn về nhập cư bất hợp pháp, ông Joe Biden cũng cam kết cải cách một cách hệ thống chính sách nhập cư của Mỹ nhằm giúp đỡ những người nhập cư bất hợp pháp này có một lộ trình thích hợp để trở thành cư dân hợp pháp của Mỹ. Những người nhập cư, cho dù là bất hợp pháp đang sống ở những trại giam giữ hiện nay, đang mong ngóng ngày ông Joe Biden vào Nhà trắng với hy vọng về một tương lai sáng sủa.

(Còn nữa)