Nông dân méo mặt vì cà tím hóa... cà "ma"

ANTĐ - Báo An ninh Thủ đô số ra ngày 1-8 có bài “Trồng nhầm dưa vô sinh, nông dân trắng tay” phản ánh tình trạng nhiều hộ dân tại thôn Văn Quán và Khê Ngoại (xã Văn Khê, huyện Mê Linh) mua hạt giống dưa leo của Công ty Hai Mũi Tên Đỏ gieo trồng nhưng không  cho quả. Sau khi báo ra, chúng tôi lại tiếp nhận thêm thông tin từ những nông dân của thôn Sơn Du (xã Nguyên Khê, huyện Đông Anh) về tình trạng tương tự…

Nông dân méo mặt vì cà tím hóa... cà "ma" ảnh 1Bao bì quảng cáo của giống cà tím của Công ty Hai Mũi Tên Đỏ

Méo mặt vì giống mới

Trong số những người đầu tiên mua hạt giống cà tím của Công ty Hai Mũi Tên Đỏ về trồng phải kể đến ông Tô Văn Hán, Chủ nhiệm Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Sơn Du. Vốn là người năng động, chịu khó cải tiến để nâng cao năng suất giống cây trồng, vì thế khi thấy giống mới cho sản phẩm đẹp, ông Hán rất hào hứng. Ông kể: “Tôi ra đại lý thấy họ chào bán giống cà tím lai F1: ORMA, trên bao bì ghi rõ giống cà này sinh trưởng mạnh, kháng bệnh tốt, lại trồng được quanh năm và cho quả đẹp màu tím hồng, thu hoạch kéo dài, năng suất cao. Thế nên tôi quyết định mua về trồng làm mô hình cho bà con học hỏi. Mình làm chủ nhiệm Hợp tác xã, phải đi đầu cải tiến thì nói bà con mới nghe theo”.

2 sào đất trồng màu được ông Hán gieo hạt từ tháng 1-2015. Ông Hán dự tính như thường lệ, sau 3 tháng chăm bẵm thì khoảng tháng 4-2015 vườn cà của ông sẽ bắt đầu cho thu hoạch. Với giá rau củ quả như năm nay, chí ít thì 1 sào ông cũng thu về từ 35-40 triệu đồng. Thế nhưng, mọi sự lại không như mong đợi. Khi cây cà bắt đầu ra quả thì những “hiện tượng” lạ bắt đầu xuất hiện.

Ông Hán bảo: “Ban đầu lúc còn nhỏ, quả cà có màu tím đen, nhưng rồi nhanh chóng “biến hình” sang màu trắng, vài bữa sau thì chỗ trắng, chỗ tím. Lắm cây, quả còn đổi màu như tắc kè sang cả màu xanh. Tôi làm nông nghiệp đã 30 năm nhưng chưa từng thấy loại cây nào cho quả kỳ quặc như vậy. Thậm chí cùng một cây mà quả có đến 4 màu, cành thì quả xanh, cành quả trắng, cành quả vàng, cành quả tím”. Tuy quả cà có nhiều màu sắc kỳ lạ, nhưng được cái cây nào cũng sai. Cơ sự nằm ở chỗ sau khi thu hoạch, ông Hán lại chẳng bán được cà đấy cho ai.

“Tôi mang ra chợ, ai cũng trố mắt nhìn vì họ chẳng hiểu tôi bán thứ cà gì. Lắm người còn thắc mắc: Đã gọi là cà tím thì nó phải có màu tím chứ? Ngồi cả buổi chẳng bán được cân nào, vợ chồng tôi đành ngậm ngùi mang về. Vài buổi chợ sau tình trạng cũng tương tự, tôi đành đổ sạch rồi phá cả vườn. Thế là mấy tháng trời chăm bẵm 2 sào vườn thành công toi” - ông Hán than thở.

Nông dân méo mặt vì cà tím hóa... cà "ma" ảnh 2Ông Tô Văn Hán buộc phải phá vườn cà vì cho ra trái có màu sắc kỳ lạ

Ngửa mặt kêu trời

Sau vố thua đau, ông Hán chẳng dám hé răng với ai, ông bảo: “Tôi cũng tính đi tìm Công ty Hai Mũi Tên Đỏ để khiếu nại, nhưng khốn nỗi khi tìm đến đại lý bán hạt giống để hỏi thì họ cho biết trụ sở công ty này nằm mãi tận Bình Dương. Họ cho tôi số điện thoại của một người tên Kiên là cán bộ phụ trách khu vực phía Bắc. Nhưng tôi gọi mãi không được. Mình làm chủ nhiệm HTX mà làm ăn như thế, nói ra chỉ tổ bà con chê cười. Thế nên tôi đành chịu thiệt, nhưng tại thôn này chẳng riêng mình tôi là nạn nhân”.

Để đưa cho chúng tôi vỏ bao bì của giống cà tím kỳ lạ, ông Tô Văn Thiện - trú tại thôn Sơn Du - phải hẹn phóng viên Báo ANTĐ ra tận đầu ngõ chứ chẳng dám đưa vào nhà. Ông hạ giọng: “Các chú thông cảm, bà nhà tôi xót của suốt cả tuần nay. Giờ mà thấy các chú đến hỏi về vườn cà là bà ấy lại nổi cơn tam bành chuyển từ cà tím sang cà… khịa. Mệt đầu tôi lắm”.

Ông Thiện mua hơn 20 gói hạt giống về trồng trên 3 sào đất. Nếu hàng năm, với diện tích gieo trồng như vậy gia đình ông cũng thu về ít nhất 100 triệu đồng. Thế nhưng khi cây cà đơm trái, ông đã thấy lo bởi thứ màu sắc kỳ dị. Và nỗi lo ấy nhanh chóng thành hiện thực. “Bà nhà tôi thu hoạch mang ra chợ nhưng chẳng ai thèm mua. Nhìn thứ quả có màu loang lổ, dân họ cứ bảo nhà tôi trồng loại… cà “ma”. Ăn vào khéo lại ngộ độc thì khốn. Chúng tôi ra sức thanh minh rằng đây là giống cà mới thì họ lại vặn: Sao cả chợ chỉ có mình nhà ông bán giống cà kỳ quặc này? Bình thường cà tím giống cũ tôi bán 8-9 nghìn đồng/cân. Bây giờ hạ xuống 1 nghìn đồng họ cũng chẳng thèm để mắt”.

Khuyến cáo người dân đừng dễ tin khi chưa có kiểm chứng

Ông Nguyễn Khắc Tuấn - Phó Chủ tịch UBND xã Nguyên Khê cho biết: “Ở thôn Sơn Du, tổng diện tích trồng giống cà của Công ty Hai Mũi Tên Đỏ vào khoảng hơn 2 mẫu. Tất cả các hộ đều không thể bán được sản phẩm do loại quả thu hoạch không cho ra đúng màu như quảng cáo trên bao bì. Bà con sau đó đều phải chấp nhận phá cả vườn sau nhiều tháng canh tác. Chúng tôi được biết, sau đó phía công ty cũng đã cử cán bộ đến thương lượng đền bù thiệt hại cho bà con với giá 1 triệu đồng/sào. Tuy nhiên không phải tất cả các hộ đã trồng đều được đền bù. Có nhiều gia đình bị thiệt hại nặng nên vẫn còn bức xúc. Hiện UBND xã chỉ biết khuyến cáo người nông dân không nên dễ dàng tin tưởng vào những giống cây mới chưa có sự kiểm chứng thực tế. Nhất là với những loại giống tiếp thị không thông qua bộ phận khuyến nông hoặc UBND xã”.