Việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ giúp người lao động “dễ thở” hơn
Theo tờ trình của Chính phủ, mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế được đề nghị nâng từ 4 triệu đồng (mức hiện hành) lên 9 triệu đồng/tháng. Người phụ thuộc được nâng từ mức 1,6 triệu đồng lên 3,6 triệu đồng/tháng. Như vậy, những người chưa phải nộp thuế gồm người độc thân có thu nhập 9 triệu đồng/tháng, người có hai người phụ thuộc có thu nhập 16,2 triệu đồng/ tháng. Còn nếu có thu nhập 20 triệu đồng/tháng mà có một người phụ thuộc thì chỉ nộp 490 nghìn đồng/tháng (bằng 2,45% thu nhập chịu thuế). Đồng thời, dự thảo luật cũng bổ sung quy định khi giá cả thị trường biến động trên 20% thì Chính phủ trình UBTVQH điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho phù hợp với biến động của giá cả.
Theo Chính phủ, mức giảm trừ gia cảnh 9 triệu đồng/tháng tương đương 2,5 lần mức GDP bình quân đầu người năm 2014, đảm bảo tỷ lệ tương quan như khi Luật có hiệu lực thi hành năm 2009. Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai làm rõ thêm, các con số 9 triệu đồng và 3,6 triệu đồng được xây dựng trên cơ sở tham chiếu các chỉ tiêu GDP bình quân đầu người, mức thu nhập, chi tiêu trung bình của xã hội, tiền lương tối thiểu và bằng khoảng 2,5 lần GDP bình quân đầu người tại thời điểm Luật có hiệu lực năm 2009 và bằng khoảng 1,7 lần GDP bình quân đầu người năm 2011.
Ở góc độ cơ quan thẩm tra, Ủy ban Tài chính ngân sách cho rằng, đề xuất khởi điểm chịu thuế của Chính phủ là quá cao, không phù hợp với quan điểm động viên, điều tiết thu nhập của các cá nhân. Ủy ban này kiến nghị, chỉ nâng mức khởi điểm chịu thuế lên 7 triệu đồng (thay vì 9 triệu) và mức giảm trừ gia cảnh là 2,8 triệu đồng (thay vì 3,6 triệu) là hợp lý.
Cũng đưa ra các căn cứ về tiền lương và chỉ số giá, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Phùng Quốc Hiển cho rằng, khi luật có hiệu lực vào giữa năm 2013 thì mức 7 triệu đồng, 2,8 triệu đồng là hợp lý. Vị Chủ nhiệm cho biết, kết quả bỏ phiếu kín trong Thường trực ủy ban này cho rằng, việc nâng mức giảm trừ gia cảnh như Chính phủ đề nghị là quá cao, bất hợp lý xét cả dưới cả góc độ kinh tế cũng như xã hội. Vì sẽ làm sai lệch bản chất của thuế thu nhập cá nhân, đưa thuế này trở thành thuế thu nhập cao thông qua việc thu hẹp quá lớn số lượng người nộp thuế; ảnh hưởng lớn đến nguồn thu ngân sách Nhà nước, không duy trì và phát huy kết quả đạt được trong quá trình thực thi luật thời gian qua...
Thảo luận tại phiên họp, nhiều ý kiến trong UBTVQH còn băn khoăn về những cơ sở khách quan của việc xác định mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người có thu nhập cũng như người phụ thuộc. Tuy nhiên, hướng đến mục tiêu cải thiện đời sống của người dân, nhiều ý kiến thiên về đề xuất của Chính phủ. Ông Nguyễn Văn Hiện, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp thẳng thắn: “Về mức khởi điểm chịu thuế, nếu Chính phủ thấy nâng lên 9 triệu đồng mà không ảnh hưởng đến các công việc khác của đất nước thì tôi ủng hộ”. Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho rằng, mức giảm trừ 9 triệu đồng cho người có thu nhập là phù hợp, nhưng mức 3,6 triệu đồng cho một người phụ thuộc lại là cao, mất đi ý nghĩa “phụ thuộc”… Lưu ý đến điều kiện cụ thể của nước ta là trượt giá lũy kế hàng năm vẫn cao, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng cũng tán thành mức giảm trừ gia cảnh như đề xuất của Chính phủ. Ông nói: "Trong hoàn cảnh kinh tế như hiện nay, mức 7 hay 9 triệu đồng đã gọi là thu nhập cao chưa? Tôi áng cỡ Chính phủ đưa ra 9 triệu đồng là chưa cao, chỉ đủ sống thôi. Bởi vậy nên bỏ một vài bậc giữa đi”.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân yêu cầu “tính toán thêm phương án áp dụng quy định mới ngay từ 1-1-2013 vì đến thời điểm đó “quay lại tính thuế thu nhập cá nhân từ mức 4 triệu đồng là rất không hợp lý”. Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội xem xét, thông qua theo quy trình tại một kỳ họp ngay tại kỳ họp thứ 4 sắp tới. Nếu được thông qua, dự kiến Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7-2013.
