Nhận diện nguy cơ xảy ra trọng án bắt nguồn từ mâu thuẫn trong gia đình

ANTD.VN - Theo đánh giá của đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an, thời gian qua, nhiều địa phương trên toàn quốc nổi lên tình trạng gây án nghiêm trọng do mâu thuẫn không được giải quyết, và những vụ án mạng mà hung thủ và nạn nhân đều có quan hệ họ hàng.

Vấn đề đặt ra là, nếu làm tốt công tác phòng ngừa xã hội, phát hiện và giải quyết triệt đê mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, trong mỗi mái nhà, thì có thể hạn chế hoặc ngăn chặn được các vụ án giết người.

Khi “sát thủ” là…người thân

Tối 2-10, tại địa bàn phường Hà An, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, xảy ra vụ cố ý gây thương tích hết sức manh động. Do mâu thuẫn trong sinh hoạt, đối tượng Ngô Văn Hùng (30 tuổi), đã dùng dao chém bố mẹ đẻ và vợ. Hậu quả, làm ông N. (SN 1964, bố đẻ Hùng) bị đứt 2 ngón tay; bà T. (SN 1968, mẹ đẻ Hùng) bị thương ở tay, và chị Q. (SN 1990, vợ Hùng) bị thương tích ở người.

Bùi Xuân Hồng (quê quán Thái Nguyên) và Nguyễn Văn Đông (trú ở Đan Phượng, Hà Nội) gây ra "thảm án" từ mâu thuẫn trong nội bộ gia đình

Ngay khi nhận tin báo, cơ quan Công an đã kịp thời đến hiện trường, khống chế, bắt giữ đối tượng, thu giữ hung khí, đồng thời đưa các nạn nhân đi bệnh viện.

Trước đó, trung tuần tháng 9-2019, đối tượng Bùi Xuân Hồng, trú tại TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên đã sát hại em gái ruột và làm 2 người bị thương, do nguyên nhân mâu thuẫn về tiền bạc. Tại Hà Nội, hồi đầu tháng 9 vừa qua, dư luận rúng động về hành vi của Nguyễn Văn Đông (SN 1966, trú tại xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng), dùng dao sát hại 4 người, làm 1 người bị thương; nguyên nhân chỉ vì do tranh chấp chưa đầy nửa mét vuông đất.

Những tác động “ngầm”

Theo đánh giá, phân tích của Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an), mặt trái của nền kinh tế thị trường đã và đang tác động không nhỏ đến cuộc sống của người dân, dẫn đến tiêu cực, tệ nạn xã hội, sự suy thoái về đạo đức lối sống của một bộ phận người dân, đặc biệt là số thanh, thiếu niên với lối sống thực dụng, ích kỷ, hẹp hòi và tư tưởng thích hưởng thụ, coi thường pháp luật, coi thường mạng sống của người khác.

Ngoài ra, các loại hình giải trí có tính chất bạo lực, đồi trụy như game online, phim ảnh trên internet ngày càng phổ biến dẫn đến tâm lý thích bạo lực; khi xảy ra mâu thuẫn, đối tượng sẵn sàng sử dụng các hành vi đánh đập, đâm chém, bắn giết… như trong game, phim ảnh.

“Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, giáo dục tư tưởng, đạo đức, nhân cách, ý thức lao động còn hạn chế”, đại diện Cục Cảnh sát hình sự nhìn nhận một thực trạng, và đánh giá ciệc hòa giải, giải quyết các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân có nhiều nơi còn chưa được quan tâm, chưa triệt để, dẫn đến mâu thuẫn tích tụ thành thù hận. Bên cạnh đó, một số nơi, nhận thức và sự hiểu biết về pháp luật của người dân còn hạn chế, đặc biệt là khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa…

Hóa giải, ngăn ngừa trọng án từ mâu thuẫn gia đình, nội bộ nhân dân là việc không thể đạt được trong một sớm một chiều. Nhưng quan trọng hơn hết, vấn đề này cần có sự đánh giá nghiêm túc, quyết liệt, thường xuyên của các cơ quan chức năng và chính quyền cơ sở.  Phải xây dựng được biện pháp cụ thể nhằm ngăn ngừa các loại hình văn hóa phẩm đồi trụy, bạo lực, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục về đạo đức, lối sống, tạo môi trường văn hóa lành mạnh trong cộng đồng dân cư; ngăn chặn tình trạng sử dụng bạo lực trong gia đình, nhà trường và xã hội.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về pháp luật, đạo đức, lối sống và ý thức đấu tranh phòng, chống tội phạm trong quần chúng nhân dân một cách sâu rộng với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, hướng đến cơ sở. Đẩy mạnh công tác xây dựng và nhân rộng các mô hình tự quản trong nhân dân; phát huy hiệu quả các tổ chức đoàn thể xã hội, mô hình hòa giải ở cơ sở, đặc biệt là vai trò của người có uy tín, vị thế trong gia đình, cộng đồng dân cư. Đáng chú ý, làm tốt công tác nắm tình hình, tiếp nhận, phát hiện và giải quyết tốt các mâu thuẫn phát sinh trong nội bộ nhân dân như: Mâu thuẫn trong gia đình, tranh chấp tài sản, mâu thuẫn giữa các nhóm thanh, thiếu niên…

Hà Nội: Tăng cường tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật trong cộng đồng dân cư

UBND TP Hà Nội vừa có văn bản đề nghị các sở, ban, ngành, UBND quận, huyện, thị xã phối hợp phòng ngừa đối với các vụ việc gây án mạng do các nguyên nhân xã hội trên địa bàn thành phố.

Cụ thể, xét đề xuất của Công an thành phố tại Văn bản số 1408/BC-CAHN-PV01 ngày 18/9/2019 về việc “Chỉ đạo phối hợp phòng ngừa với các vụ việc gây án mạng do các nguyên nhân xã hội”, UBND thành phố yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban, ngành thành phố, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã phối hợp với Công an thành phố, thường xuyên đổi mới công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật trong cộng đồng dân cư, giúp người dân thực sự hiểu biết quyền và nghĩa vụ khi tham gia các quan hệ xã hội, quyền và nghĩa vụ pháp lý trong đấu tranh tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội.

Các đơn vị theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch, mục tiêu cụ thể, không dàn trải, có trọng tâm, đồng thời, củng cố, kiện toàn hoạt động của các “Tổ hòa giải”, “Tổ tự quản về an ninh trật tự”..., nhằm điều tra cơ bản những mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân (đặc biệt chú ý những mâu thuẫn về kinh tế, đất đai trong khu dân cư, tình cảm trong gia đình...), để giải quyết kịp thời, dứt điểm ngay từ cơ sở không để mâu thuẫn thù tức, phức tạp kéo dài làm phát sinh tội phạm.

Cùng với việc yêu cầu, đề nghị các cơ quan báo chí phối hợp với Công an thành phố và các đơn vị liên quan chủ động xây dựng chương trình và có thời lượng phát các tin, bài chuyên đề trong tuần để giáo dục pháp luật liên quan đến phòng, chống bạo lực, xâm phạm nhân thân... UBND thành phố yêu cầu UBND các quận, huyện, thị xã chỉ đạo giải quyết dứt điểm các mâu thuẫn, khiếu kiện tranh chấp đất đai, kinh tế... ngay từ cơ sở; thường xuyên báo cáo cấp có thẩm quyền những vụ việc khó khăn, vướng mắc để kịp thời chỉ đạo có giải pháp giải quyết dứt điểm…