Nga tung tổ hợp phòng không diệt được cả xe tăng vào chiến trường Donbass

Tổ hợp phòng không diệt được cả xe tăng có tên Gibka-S do Nga nghiên cứu chế tạo là một vũ khí rất độc đáo, hệ thống này theo thông báo đã được điều động tới chiến trường Donbass.

Hệ thống Gibka-S của Nga là vũ khí đầu tiên được phân loại thuộc dạng VSHORAD (Very Short-Range Air Defense - Phòng không tầm cực ngắn), đại diện Tập đoàn Công nghệ nhà nước Rostec cho biết.

Hồi cuối năm 2021, ông Bekkhan Ozdoev - Giám đốc Công nghiệp bộ phận vũ khí của Rostec cho biết: “Tổ hợp phòng không Gibka-S đã hoàn toàn sẵn sàng để bước vào quá trình sản xuất hàng loạt”.

Khi đó vũ khí trên được thông báo sản xuất theo đơn đặt hàng của một đối tác nước ngoài chứ không phải phục vụ nhu cầu của Quân đội Nga, vì vậy diễn biến mới khi Gibka-S tham chiến tại miền Đông Ukraine được xem là rất bất ngờ.

Có thể Nga đã quyết định cho vũ khí mới nhất của mình được "thử lửa" nhằm tìm kiếm thêm nhiều đơn hàng hơn trong tương lai, nhưng cũng không loại trừ khả năng hợp đồng đã bị hủy bỏ dưới tác dụng của các lệnh trừng phạt.

Tổ hợp phòng không tầm cực ngắn Gibka-S được đặt trên khung gầm của xe bọc thép hạng nhẹ Tiger, nó được thiết kế đặc biệt cho lực lượng mặt đất nhằm mục đích bảo vệ đội hình trong những cuộc hành quân hay các trại dã chiến của quân đội.

Kíp chiến đấu của một khẩu đội Gibka-S bao gồm 4 người: chỉ huy, hai xạ thủ và lái xe. Thành phần tổ hợp còn bao gồm trạm radar trinh sát - điều khiển nhằm kiểm soát và phối hợp hành động của các xạ thủ cũng như phương tiện chiến đấu thuộc đội hình tên lửa phòng không vác vai (MANPADS).

Hệ thống được trang bị radar trinh sát tích hợp để phát hiện đa dạng mục tiêu trên không đi kèm với máy tính có khả năng làm việc cả trong chế độ độc lập lẫn trong mạng lưới kiểm soát phòng không quân sự cấp chiến thuật.

Quá trình đồng bộ hóa của tổ hợp này sẽ bắt đầu bằng việc lấy tọa độ mục tiêu từ các nguồn tin tình báo khác như radar cố định, radar cảnh báo sớm,... và tổ hợp sẽ tự tính toán phần tử bắn.

Với những tổ hợp Gibka-S hoạt động độc lập, nó sẽ được trang bị kèm các trạm radar di động cỡ nhỏ mang tên Garmon với khả năng phát hiện mục tiêu ở khoảng cách 40 km, tầm cao 10 km và bay với tốc độ thấp hơn 700 mét/giây.

Thiết kế của Gibka-S cho phép tiêu diệt các mục tiêu trên không ngay cả khi xe mang phóng đang di chuyển với tốc độ lên đến 30 km/h, đây là một tính năng cực kỳ độc đáo mà rất ít tổ hợp phòng không làm được.

Hệ thống Gibka-S được trang bị các loại tên lửa phòng không gồm Verba và Igla hoặc Igla-S. Tùy thuộc từng loại tên lửa này mà hiệu quả tiêu diệt mục tiêu của Gibka-S sẽ khác nhau.

Cụ thể, với Igla-S, Gibka-S có khả năng tiêu diệt máy bay, trực thăng và máy bay không người lái ở phạm vi 6 km, cao độ mục tiêu tối đa 3,5 km và đạn tên lửa sẽ khóa mục tiêu bằng hồng ngoại.

Với Verba, tên lửa này hiện đại hơn khi mới chỉ được Nga đưa vào sử dụng năm 2014, có khả năng tiêu diệt mục tiêu cỡ nhỏ di chuyển với tốc độ cao như đạn pháo khoảng cách dưới 6 km và cao dưới 4,5 km.

Ngoài ra hệ thống Gibka-S còn có thể sử dụng tên lửa chống tăng có điều khiển (ATGM) loại Ataka, khiến nó trở thành một tổ hợp vũ khí đa năng thực sự.