Nga quay lại sản xuất BMP-2 sau khi chiến xa bộ binh BMP-3 gây thất vọng lớn

Chiến xa bộ binh BMP-3 được tạo ra ngay trước khi Liên Xô tan rã, mặc dù được quảng cáo có năng lực tác chiến đáng gờm, tuy nhiên quá trình thực chiến tại Ukraine đã để lộ ra nhiều thiếu sót nghiêm trọng.

Chi tiết cần lưu ý nhất trên BMP-2 đó là việc xe sở hữu một khẩu pháo mạnh mẽ cũng có nghĩa là kíp lái và lính bộ binh ngồi trên kho đạn pháo 100mm, trong trường hợp đạn dược bị kích nổ sẽ dẫn tới thảm họa cho những người ngồi trong.

Đồng thời, nỗ lực giảm trọng lượng chiến đấu bằng cách sử dụng giáp nhôm dẫn đến việc BMP-3 không đủ vững chắc, nó gần như có thể bị đánh bại bởi mọi loại đạn chống tăng thông dụng.

Vào đầu cuộc xung đột, Liên bang Nga đã quyết định đặt cược vào BMP-3, họ bắt đầu trang bị lại cho những đơn vị bộ binh cơ giới của mình bằng phương tiện tác chiến đặc biệt này.

Nhưng hiện tại, Bộ Quốc phòng Nga đang cố gắng tiếp tục sản xuất BMP-2 và đặt hàng Kurganmashzavod - công ty sản xuất BMP-3, để chế tạo xe chiến đấu bộ binh (IFV) đời cũ, giám đốc của công ty - ông Petr Tyukov cho biết:

"Tất cả các đề xuất của quân đội đều liên quan đến việc nối lại sản xuất dòng BMP thuộc thế hệ cũ, hoặc đại tu, hiện đại hoá chúng cẩn thận".

"Tuy nhiên, cần hiểu rằng giá của những sản phẩm này sẽ cao hơn nhiều so với trước kia do dây chuyền của nhà máy đã ngừng từ lâu và cần khôi phục lại, chi phí của chúng sẽ tiệm cận với phương tiện mới hơn, chẳng hạn như BMP-3 và BMD-4M".

"Cả Kurganmashzavod, Tập đoàn Công nghệ nhà nước Rostech và Bộ Quốc phòng Nga đều đang tìm kiếm một giải pháp hợp lý cho việc tái sản xuất BMP-2", ông Petr Tyukov nói rõ.

Nhưng rất có thể vấn đề không phải là việc sản xuất BMP-2 sẽ đắt hơn BMP-3. Bởi vì các chuyên gia chắc chắn một chiếc BMP-2 của những năm 1980 được hiện đại hóa tối thiểu vẫn có giá thấp hơn BMP-3 một cách đáng kể.

Mấu chốt nằm ở chỗ việc khởi động dây chuyền, định dạng lại sản xuất và kế hoạch của các nhà cung cấp đều không có lợi cho bản thân nhà máy cũng như cho Rostec. Bởi vì việc sản xuất BMP-2 không mang lại lợi nhuận như khi chế tạo BMP-3.

Đó là lý do tại sao trong cùng một cuộc phỏng vấn, người đứng đầu Kurganmashzavod nói rằng "dựa trên kinh nghiệm sử dụng" BMP-3, họ quyết định tăng cường sức mạnh cho cỗ máy bằng một tổ hợp giáp bảo vệ bổ sung.

Hơn nữa, việc cài đặt một hệ thống phòng vệ chủ động (APS) dựa trên Arena-M trên phương tiện tác chiến này cũng đang được phát triển một cách khẩn trương.

Vấn đề duy nhất mà ông Pyotr Tyukov không nói đến là các hệ thống APS của Liên Xô và Nga trước kia chưa bao giờ chứng tỏ được độ tin cậy, ngoài ra việc sản xuất hàng loạt trong điều kiện bị trừng phạt có vẻ rất đáng nghi ngờ.

Nhưng kể cả khi không có các biện pháp trừng phạt và hệ thống phòng vệ chủ động đã sẵn sàng để sản xuất hàng loạt, thì chi phí của nó sẽ ném giá BMP-3 bay cao tới mức "tiến vào vũ trụ".

Đó là lý do tại sao tối đa mà Quân đội Nga đang phải tạm hài lòng với giải pháp tăng cường giáp phụ. Bất chấp điều này loại bỏ đặc tính lội nước của BMP-3, bởi vì nguyên gốc chiếc xe được làm bằng nhôm và chấp nhận hy sinh tính bảo vệ.

Và bên cạnh đó, một câu hỏi vẫn cần được đặt ra đó là lợi ích có đáng để đánh đổi hay không, bởi kể cả khi thêm giáp phụ thì BMP-3 vẫn tỏ ra quá mỏng manh và dễ bị tổn thương trước các loại tên lửa chống tăng hiện đại.

Giải pháp tăng cường giáp cho xe chiến đấu bộ binh BMP-3 bị so sánh như việc lính Nga hàn lồng thép trên tháp pháo xe tăng vào đầu cuộc chiến, nhưng rồi đã phải loại bỏ khi tác dụng rất kém và còn gây ra nhiều trở ngại.

Trong khi chưa tìm ra phương án tối ưu, lý do Bộ Quốc phòng Nga muốn quay lại sản xuất BMP-2 có lẽ đều xoay quanh vấn đề chi phí, khi họ nhận thấy BMP-3 không nổi trội trên chiến trường, trong khi giá thành quá lớn và còn mang lại nhiều rủi ro cho binh sĩ.