Nga 'hồi sinh' siêu tiêm kích đánh chặn MiG-31M khi dự án MiG-41 ‘đi vào ngõ cụt’?

Nga từng dự định chế tạo chiến đấu cơ siêu thanh MiG-41 để thay thế những chiếc MiG-31 sắp hết hạn sử dụng, nhưng sự chậm trễ của dự án này đang tạo cơ hội để siêu tiêm kích đánh chặn MiG-31M tái xuất.

Trong nước Nga đã có những tiếng nói đề nghị tái sản xuất tiêm kích đánh chặn MiG-31 Foxhound ở phiên bản nâng cấp MiG-31M trong khi chờ đợi MiG-41 sẵn sàng, tương tự như cách Moskva thực hiện với Tu-160M để lấp khoảng trống khi Poslanhik đang hoàn thiện.

Đây là phương án được xem là tối ưu, bởi vì Không quân Nga vẫn cần một tiêm kích đánh chặn có tốc độ cao và tầm hoạt động rộng như MiG-31, vai trò của chiếc chiến đấu cơ này chưa thể thay thế trong tương lai gần.

Quay lại lịch sử, ngay trước khi Liên xô tan rã, các kỹ sư hàng không đã dự định nâng cấp tiêm kích đánh chặn MiG-31 Foxhound nổi tiếng lên tiêu chuẩn MiG-31M với các tính năng kỹ chiến thuật cao cấp hơn nhiều.

Theo nhận xét từ các chuyên gia quân sự quốc tế, việc chế tạo hàng loạt tiêm kích MiG-31M có thể cung cấp cho Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga loại máy bay đánh chặn ưu việt nhất trên thế giới.

Mặc dù thiếu các khả năng của tiêm kích thế hệ thứ năm, nhưng MiG-31M vẫn đủ đặt ra thách thức nghiêm trọng đối với chiến đấu cơ tàng hình của Mỹ và phương Tây.

MiG-31 Foxhound là tiêm kích đầu tiên của Liên Xô được phân loại thuộc thế hệ thứ tư. Trong suốt hai thập kỷ, nó vẫn là máy bay duy nhất thuộc loại này được trang bị radar mảng pha quét chủ động, cho đến khi chiếc F-2 xuất hiện vào năm 2002 ở Nhật Bản và F-22 trong năm 2005 tại Mỹ.

Phiên bản MiG-31M được đánh giá đã mở rộng đáng kể khả năng của chiếc máy bay tiền nhiệm, mặc dù dữ liệu đầy đủ về mọi đặc điểm của nó vẫn chưa được công bố rõ ràng.

Khối lượng của MiG-31 thông thường xấp xỉ 41.000 kg, trong khi MiG-31M nặng hơn và có trọng lượng cất cánh tối đa khoảng 50.000 kg - một chiếc “xe tăng bay” thực sự.

Tiêm kích MiG-31M dự kiến sẽ lắp đặt động cơ mới mạnh hơn và hiệu quả hơn - đó là loại D-30F-6M nâng cấp. Bên cạnh đó, chúng được đưa đến một khoảng cách xa hơn so với trục dọc của máy bay.

Thiết kế buồng lái của MiG-31M cũng đã trải qua những thay đổi - diện tích kính được tăng lên. Máy bay cũng nhận được các khoang nửa lõm ở bề mặt dưới của thân để chứa các tên lửa không đối không tầm xa.

Yếu tố nữa khiến MiG-31M được đánh giá cao đó là các kỹ sư đã trang bị cho nó hệ thống điện tử hàng không mới và hệ thống tác chiến điện tử tinh vi.

Thể tích thùng nhiên liệu tăng lên giúp mở rộng bán kính chiến đấu của máy bay. Tên lửa tầm cực xa R-37 đã biến chiếc MiG-31M trở thành "Super MiG".

Chương trình MiG-31M đã bị đình chỉ vào năm 1995 sau một số chuyến bay thử nghiệm thành công bởi thiếu kinh phí - do khủng hoảng, nền kinh tế Nga những năm đầu thời kỳ hậu Xô Viết suy giảm 45% chỉ trong 4 năm.

Điều đó đã ngăn cản Nga theo đuổi những nâng cấp đầy tham vọng đối với tiêm kích hạng nặng MiG-31 và hạng trung MiG-29, thay vào đó họ tập trung vào việc hiện đại hóa Su-27 Flanker cho cả mục đích sử dụng và xuất khẩu.

Nhưng hiện tại, MiG-31M đang đứng trước cơ hội hồi sinh rất lớn, nhờ áp dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật ngày nay, tính năng của nó còn trở nên đáng sợ gấp bội. Ngoài chức năng đánh chặn, MiG-31M dự kiến còn trở thành nền tảng mang phóng tên lửa siêu thanh.