NATO cảnh báo không coi thường sức mạnh quân sự Nga sau khi họ rút khỏi Kherson

"Chúng ta không nên phạm sai lầm là đánh giá thấp Nga. Lực lượng vũ trang Nga vẫn duy trì năng lực chiến đấu đáng gờm, cùng với lượng lớn binh sĩ", Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói trong cuộc họp báo chung với quan chức chính phủ Hà Lan tại Hague hôm 15/11.

Ông Stoltenberg cảnh báo Kiev sắp "đối mặt với những tháng khó khăn", nhấn mạnh mục tiêu của Nga là khiến "Ukraine tối tăm và lạnh lẽo trong mùa đông sắp tới". Điều này ám chỉ việc Nga đã đang và sẽ có thể tập kích vào hệ thống năng lượng của Ukraine.

Tổng thư ký NATO cho rằng Ukraine sẽ quyết định thời điểm và hình thức đàm phán kết thúc chiến sự với Nga, do quốc gia này đang gặp nhiều tổn thất nhân lực, thiệt hại vật lực.

Phát biểu được đưa ra sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tới thăm thành phố miền nam Kherson, nơi Nga vừa rút toàn bộ 30.000 quân cùng 5.000 khí tài ra khỏi đây.

Phát biểu khi đặt chân tới thành phố Kherson, ông Zelensky cảm ơn NATO và khẳng định pháo phản lực HIMARS do Mỹ viện trợ đã thay đổi cục diện chiến trường.

Trong khi đó, Nga nhiều lần cảnh báo NATO tiến gần lằn ranh đụng độ quân sự trực tiếp với nước này, khi các nước phương Tây tăng cường cung cấp vũ khí và hỗ trợ cho Ukraine.

Các nước thành viên NATO đã cung cấp cho Ukraine nhiều khí tài hiện đại như pháo phản lực, pháo tự hành, lựu pháo, tên lửa chống tăng, tên lửa phòng không vác vai kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự ở nước láng giềng vào ngày 24/2.

Khí tài phương Tây được cho là đã mang lại lợi thế giúp Ukraine mở các chiến dịch phản công từ cuối tháng 9, giành lại nhiều phần lãnh thổ Nga kiểm soát.

Dù rút quân, Điện Kremlin tuyên bố Nga không hối tiếc về quyết định sáp nhập 4 tỉnh Ukraine.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định "Kherson vẫn là chủ thể thuộc Liên bang Nga, được xác định và cố định về mặt pháp lý, không có thay đổi về trạng thái này".

Còn Tổng thống Volodymyr Zelensky vào ngày 11/11 thông báo đặc nhiệm Ukraine đã tiến vào Kherson, mở đường cho các đơn vị khác tiếp quản thành phố. Ông ca ngợi đây là "ngày lịch sử" đối với Ukraine.

Kherson là thủ phủ tỉnh duy nhất của Ukraine mà lực lượng Nga giành được kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự ngày 24/2.

Dù Nga vẫn kiểm soát phần lớn tỉnh Kherson rộng lớn, nơi góp phần tạo thành "hành lang trên bộ" kéo dài từ biên giới phía tây Nga tới bán đảo Crimea.

...song việc để mất thành phố Kherson bị cho là đòn giáng mạnh đối với Moscow, đặc biệt sau tuyên bố Nga sẽ ở lại Kherson "mãi mãi". Mặt khác triệt thoái quân khỏi thành phố này, Nga đã nhường trận địa cho pháo phản lực HIMARS.

Triển khai pháo phản lực HIMARS từ đây, Ukraine có thể uy hiếp nghiêm trọng tuyến hậu cần trọng yếu của Moscow từ bán đảo Crimea.

Cuộc rút quân khỏi thành phố Kherson là sự kiện mới nhất trong hàng loạt bước lùi của quân đội Nga ở Ukraine, sau chiến dịch phản công chớp nhoáng được Kiev phát động từ hồi tháng 9/2022.

Những tổn thất buộc phải triệt thoái khỏi Kharkiv đã khiến ông Putin phải tuyên bố lệnh động viên một phần để bổ sung quân, điều này đã gây ra xáo trộn lớn ở Nga.

Tổng thống Putin không có mặt trong buổi đối thoại trên kênh truyền hình quốc gia Russia 24 hôm 9/11, trong đó Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và Tổng chỉ huy quân đội Nga ở Ukraine Sergei Surovikin thông báo quyết định từ bỏ Kherson để "cứu tính mạng" các binh sĩ tại đây, đồng thời thừa nhận họ không còn khả năng tiếp tế cho thành phố này do đã bị quân Ukraine bắn phá tuyến hậu cần.

Nhà phân tích chính trị Andrei Kolesnikov của Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế cho rằng người dân Nga dường như bị thuyết phục với lời giải thích rằng quân đội cần rút khỏi Kherson để cứu mạng các binh sĩ.

Ông nói thêm rằng, nền tảng ủng hộ của ông Putin khá vững chắc. Tỷ lệ ủng hộ giảm từ 83% xuống 77% trong đợt huy động quân hồi tháng 9/2022, nhưng đã tăng lên 79% vào tháng trước.

Một quan chức Nga giấu tên cho rằng nếu quyết định rút khỏi Kherson là do ông Putin quyết định, "có hy vọng rằng ông có thể sẵn sàng đàm phán".

Tuy nhiên, quan chức này không cho rằng Tổng thống Putin sẽ chấp nhận các điều kiện của Ukraine để rút hoàn toàn lực lượng về nước, hoặc thậm chí là rút khỏi chiến tuyến, bởi đó sẽ là "đòn giáng chính trị" rất nguy hiểm.

Nhưng khi phải liên tiếp phải rút quân, huy động quân không hiệu quả và khó khăn kinh tế ngày càng tăng, Moscow ngày càng cho thấy họ sẵn sàng đàm phán với Kiev, theo hai ông Robyn Dixon và Catherine Belton, chuyên gia phân tích của Washington Post cho biết.

Một doanh nhân Nga được hãng tin Washinton Post dẫn lời cho rằng, nước này đã mệt mỏi với cuộc chiến và ông Putin đã "sẵn sàng cho một số thỏa thuận", khi nhận ra chiến thắng quân sự mang tính quyết định là không thể.

Tuy nhiên, bà Tatiana Stanovaya, người sáng lập công ty phân tích chính trị R. Politik ở Nga, có quan điểm khác khi cho rằng Tổng thống Putin vẫn tin rằng Ukraine sẽ đánh mất sự ủng hộ của phương Tây vào năm tới, buộc Kiev phải chấp nhận các điều khoản mà ông đưa ra.

Bà Stanovaya nhận định ông Putin "chỉ muốn câu giờ" cho đến khi ủng hộ của phương Tây với Ukraine phai nhạt.

Bà nói thêm rằng sau những gì đã và đang diễn ra kể từ khi Moscow phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào ngày 24/2, giờ đây lãnh đạo Nga không mong đợi sẽ giành chiến thắng nhờ các biện pháp quân sự, nhưng tin rằng Ukraine cuối cùng sẽ sụp đổ.

Việc quân đội Ukraine giành được thành phố Kherson làm dấy lên nhiều suy đoán về việc họ có thể tiến thêm bao xa trước mùa đông, sau khi đã đạt một số thành tựu trong chiến dịch phản công ở miền đông.

Chuyên gia Markov tin rằng ông Putin sẽ cố giữ các vùng lãnh thổ đã sáp nhập khi quân đội Nga được củng cố bằng lực lượng dự bị trong những tháng tới.

Nhưng không rõ liệu Nga có đủ vũ khí cần thiết để trang bị cho khoảng 300.000 quân được huy động theo lệnh động viên hay không đây là vấn đề nan giải.

"Nếu nhận ra nền kinh tế Nga không thể cung cấp đủ nguồn lực cho quân đội, ông ấy sẽ buộc phải ngồi vào bàn đàm phán hòa bình", ông Markov nói.

Ông nói thêm rằng, Tổng thống Putin có thể buộc phải chấp nhận rút khỏi các vị trí mà Nga kiểm soát trước ngày 24/2/2022 ở Lugansk và Donetsk.

Nhưng nếu như thế thì việc: "Rút quân về ranh giới trước ngày 24/2 sẽ được coi là mất mát nghiêm trọng của Nga, dù không phải là đầu hàng. Đó là một tình huống rất khó khăn, nhưng hoàn toàn có thể xảy ra", ông Markov kết luận.