Mỹ Latinh “yêu lại” xe đạp

ANTĐ - “Họ nghĩ chúng tôi điên, nhưng mọi người đang nhận thấy sự thay đổi”, một quan chức của Sở Giao thông vận tải Buenos Aires của Argentina phấn khởi tâm sự về chương trình khuyến khích sử dụng xe đạp để giảm ùn tắc giao thông và cải thiện chất lượng cuộc sống của thành phố này. 

Trạm cho thuê xe đạp công cộng và một đường dành riêng cho xe đạp ở Buenos Aires

Buenos Aires, Thủ đô của Argentina bắt đầu gia nhập danh sách ngày càng dài các đô thị ở châu Mỹ Latinh về tăng cường sử dụng xe đạp để giảm bớt tắc nghẽn giao thông và cải thiện chất lượng môi trường. Theo chương trình “Mejor en Bici”, có nghĩa “Tốt hơn là xe đạp”, Buenos Aires đã xây dựng 48km đường dành cho xe đạp, khởi động từ con số gần như bằng 0 từ năm 2009. Dự kiến đến cuối năm 2013, thành phố sẽ mở rộng thành 100km đường đặc biệt này. Thống kê từ quan chức thành phố, đã có khoảng 2% số dân Buenos Aires di chuyển hàng ngày bằng xe đạp, tương đương 36.000 người. “Họ nghĩ chúng tôi điên, nhưng mọi người đang nhận thấy sự thay đổi”, ông Guillermo Dietrich - Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải thành phố cho biết.

Đầu tháng 8-2012, thành phố Mexico công bố chương trình cho thuê xe đạp Ecobici của họ đã đạt thành công đáng kể, quy mô đã tăng gấp 3 so với ban đầu, tức là đã có 4.000 xe đạp tại 275 trạm. Chi phí để sử dụng số xe đạp công cộng này chỉ là 30 USD mỗi năm.

Sự thay đổi này quả thực là đáng chú ý ở một khu vực mà việc chấp hành luật lệ giao thông có phần lỏng lẻo và bởi các lái xe thường bắt chước các tay đua nổi tiếng trên đường đua Công thức 1 như Juan Fangio của Argentina, Ayrton Senna của Brazil hay Juan Pablo Montoya của Colombia. Chỉ tính riêng Mexico trong năm 2010 đã có  1.600 khách bộ hành tử vong vì tai nạn giao thông.

Chương trình đẩy mạnh sử dụng xe đạp ban đầu đã vấp phải sự hoài nghi, thậm chí đả kích dữ dội do nhiều người cho rằng khó có thể nhân rộng ý tưởng đã áp dụng rất thành công ở các thành phố bằng phẳng như Paris và Copenhagen lên những đường phố làm bằng bê tông mấp mô của Mỹ Latinh.

Thật vậy, người đi xe đạp ở đây đã phải dũng cảm đối mặt với một loạt rào cản: Nào là xe đạp được quan niệm là phương tiện của người nghèo, nạn trộm cắp xe đạp khá phổ biến, rồi giá thành xe đạp ở Argentina do việc kiểm soát nhập khẩu có lúc tăng gấp 3 so với Mỹ, đó là chưa kể nguy cơ gặp phải những tay lái xe ô tô ẩu trên đường. Bài viết trên một tạp chí tin tức của Mexico gần đây còn nêu lên ít nhất 5 trường hợp trên khắp Mexico mà người đi xe đạp tử nạn do bị lái xe ô tô lờ đi làn đường dành cho  xe đạp. 

Pablo Cavallaro, một luật sư tại một công ty luật nổi tiếng ở Buenos Aires, tháng 11 năm ngoái đang đạp xe đi làm thì một lái xe vượt đèn đỏ và tông thẳng vào ông, để lại Cavallaro bất tỉnh và vào viện cấp cứu với nhiều vết bầm tím cùng cánh tay bị trật khớp. May mắn ông đội mũ bảo hiểm nên không nguy hiểm đến tính mạng. Tuy vậy, ông Cavallaro vẫn quyết định trở lại trên yên xe sau khi kiện tay lái xe kia và mua một chiếc xe đạp mới. Bởi thế, không giống như các làn đường dành cho xe đạp ở các thành phố châu Âu chỉ cần vẽ lên trên đường, những làn đường này ở Buenos Aires và Mexico City có cả hàng rào bê tông ngăn cách để bảo vệ người đi xe đạp.

Colombia và Chile là những nước tiên phong trong việc dành đường cho người đi xe đạp ở châu Mỹ Latinh. Tại Bogota, hiện nay có tới 285.000 người đi xe đạp mỗi ngày, còn ở Santiago de Chile, chính quyền đang tăng tốc để hoàn thành hơn 400km đường dành cho xe đạp vào cuối năm 2012. Riêng sáng kiến ở Buenos Aires, Argentina được cổ vũ bằng một bài báo trên tờ La Nación cho biết, cùng một quãng đường nhưng khi đi xe đạp người ta chỉ mất nửa thời gian so với ô tô. Bên cạnh đó, nhà chức trách cũng cố gắng giảm bớt nạn ăn cắp xe đạp bằng cách bắt buộc các bãi đỗ xe ở trung tâm thành phố phải lập ra nơi để xe đạp an toàn, thuận tiện, giá cả ưu đãi cho hành khách.

Tin cùng chuyên mục