4 quan chức cấp cao của Philippines và Mỹ tại cuộc họp báo chung
sau hội đàm ở Washington hôm 30-4
Ngoại trưởng Philippines Alberto del Rosario và Bộ trưởng Quốc phòng Voltaire Gazmin đã đưa ra đề nghị trên trong cuộc đàm phán cấp cao chưa từng có tiền lệ với hai người đồng nhiệm Mỹ, Hillary Clinton và Leon Panetta tại Thủ đô Washington (Mỹ). Ngoại trưởng Hillary Clinton tái khẳng định cam kết của Mỹ đối với Hiệp ước phòng thủ chung với Philippines, và quyền tự do đi lại cũng như an ninh trong khu vực. Bà Hillary bày tỏ sự lo ngại về căng thẳng tại bãi cạn Scarborough, đồng thời khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với giải pháp ngoại giao cho các tranh chấp lãnh thổ. Bà Hillary cho biết, Mỹ có lợi ích quốc gia trong việc duy trì tự do hàng hải cũng như hòa bình và ổn định trong khu vực. “Mỹ ủng hộ tiến trình ngoại giao phối hợp bởi tất cả các bên liên quan trong việc giải quyết các tranh chấp mà họ phải đối mặt”, bà Hillary nói, “Chúng tôi phản đối đe dọa hoặc sử dụng vũ lực bởi bất kỳ bên nào trong việc thúc đẩy các tuyên bố chủ quyền của họ”.
Phát biểu tại buổi họp báo sau hội đàm, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta cho biết, Washington sẽ giúp Philippines xây dựng khả năng tuần tra trên biển, và sẽ chuyển giao chiếc tàu thứ hai cho hải quân Philippines trong năm nay. Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ cho hay, cuộc gặp đầu tiên chưa từng có tiền lệ này là “một tuyên bố thay cho cam kết chia sẻ của chúng tôi để viết lên chương mới” trong quan hệ giữa hai nước.
Tuyên bố chung giữa hai bên sau cuộc hội đàm tái khẳng định “lợi ích chung” trong việc duy trì tự do hàng hải và thương mại trên biển. Hai nước tán thành giải quyết các tranh chấp lãnh thổ trên biển thông qua các biện pháp ngoại giao, hòa bình, hợp tác và đa phương trong khuôn khổ luật pháp quốc tế. Hai bên cũng nhất trí tăng cường hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Trong một diễn biến khác, lực lượng bảo vệ bờ biển Hàn Quốc tuyên bố bắt giữ 9 ngư dân Trung Quốc tình nghi đánh bắt cá trái phép tại lãnh hải nước này ở biển Hoàng Hải sáng 30-4. Theo giới chức Hàn Quốc, sự cố xảy ra khi lực lượng tuần duyên Hàn Quốc phát hiện tàu cá Trung Quốc gần đảo Heuksan, cách tỉnh South Jeolla 72km về phía tây bắc và yêu cầu dừng tàu để kiểm tra. Tuy nhiên, khi cảnh sát biển Hàn Quốc định lên tàu, họ đã bị ngư dân Trung Quốc dùng dùi cui và dao đáp trả, khiến 4 cảnh sát biển Hàn Quốc bị thương, còn 1 người được giải cứu sau khi rơi xuống biển. Lực lượng tuần duyên Hàn Quốc sau đó điều thêm một tàu khác đến bắt giữ tàu Trung Quốc đang bỏ trốn. Vụ hỗn chiến hôm 30-4 xảy ra 1 tuần sau khi ngư dân Trung Quốc Cheng Dawei bị kết án 30 năm tù giam vì đâm chết một cảnh sát biển Hàn Quốc hồi tháng 12-2011.
