- Cảnh sát Mexico phát hiện 6 đầu người vào đêm Giáng sinh
- Mexico: Phát hiện ngôi mộ bí mật chôn giấu nhiều thi thể
- Nổ lớn chợ pháo hoa Mexico, 26 người thiệt mạng
Một cửa hàng ở Thủ đô Mexico bị những người biểu tình cướp bóc
Tập đoàn xăng dầu Pemex cho biết các vụ phong tỏa đường cao tốc đã gây “tình trạng nguy hiểm” ở ít nhất 3 bang của Mexico. Tại thành phố Mexico, lái xe taxi và hàng ngàn người dân bức xúc đã tràn ra các đại lộ lớn và những khu vực trọng yếu của thủ đô, khiến tuyến đường xe buýt phải tạm ngừng hoạt động. Trong khi đó, biểu tình ở khu vực ngoại ô Thủ đô Mexico đã biến thành bạo động khi một số người quá khích tấn công, cướp bóc ít nhất hai cửa hàng tiện ích.
Đây là phản ứng của người dân sau khi chính phủ Mexico cho phép xăng dầu tăng giá. Hiện tại, xăng Magna được sử dụng rộng rãi ở Mexico đã tăng 14,2% và được bán ở mức giá bán lẻ trung bình 15,99 pesos (78 cents)/lít, trong khi các nhiên liệu cao cấp tăng 20,1% lên mức giá trung bình 17,79 pesos/lít. Dầu Diesel tăng 16,5%, với mức giá trung bình 17,05 pesos/lít. Các mức giá trần này được Bộ Tài chính Mexico thông báo sẽ có hiệu lực đến ngày 3-2. Sau đó, mức giá này sẽ được công bố hàng ngày.
Bãi bỏ trợ giá xăng dầu là giai đoạn cuối của cuộc cải cách năng lượng do Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto đưa ra nhằm loại bỏ sự can thiệp của nhà nước trong lĩnh vực này và đưa giá xăng trở lại giá thị trường. Trước đó, vào năm 2013, chính phủ Mexico đã ngưng sự độc quyền trong 75 năm của công ty xăng dầu nhà nước Pemex trên gần như tất cả các mặt hàng từ dầu thô đến nhiên liệu bán lẻ.
Tiếp theo việc các nhà đầu tư nước ngoài được “bật đèn xanh” tham gia vào lĩnh vực xăng dầu từng do nhà nước kiểm soát hoàn toàn, điều chỉnh giá xăng theo điều tiết của thị trường là điều tất yếu. Tuy nhiên, đoán trước những tác động xã hội của việc này, nhà chức trách Mexico đã chủ động thông báo kế hoạch tăng giá xăng từ tháng 12 năm ngoái. Đích thân Tổng thống Enrique Pena Nieto đứng ra giải thích rằng việc tăng giá xăng là một biện pháp nhằm ổn định nền kinh tế và phù hợp với việc giá dầu thế giới tăng.
Trên Twitter, Bộ trưởng Môi trường Mexico R. Pacchiano lên tiếng bảo vệ chương trình tăng giá khi nói rằng: “Chính phủ liên bang không thể tiếp tục trợ giá xăng, chủ yếu làm lợi cho những người giàu có sở hữu những xe SUV sang trọng. Giá cao hơn sẽ khuyến khích việc sử dụng năng lượng xanh”. Chính phủ cũng hy vọng giá xăng tăng sẽ giảm bớt số lượng ô tô, yếu tố dẫn tới ùn tắc giao thông nghiêm trọng và gia tăng ô nhiễm không khí.
Có điều, việc tăng giá xăng diễn ra vào thời điểm kinh tế Mexico đang gặp nhiều khó khăn. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này trong năm 2016 là 2%, thấp hơn nhiều so với mức 2,36% như dự báo. Trong khi đó, đồng USD tăng giá đã khiến chỉ số lạm phát ở Mexico tăng cao hơn 3%. Nhiều mặt hàng và dịch vụ cơ bản, cụ thể là nhiên liệu và các sản phẩm nhạy cảm với tỷ giá hối đoái như dệt may và điện tử gia dụng đã tăng giá.
Chính vì thế, quyết định tăng giá xăng đã gặp phải sự chỉ trích, phàn nàn ở khắp Mexico. Ông Alejandro Cervantes, nhà kinh tế ở Ngân hàng Banorte nhận xét: “Đây là một động thái tích cực trong dài hạn, nhưng ngay cả như vậy, trong ngắn hạn, rõ ràng sự tăng giá này sẽ dẫn đến áp lực lạm phát với người dân trong cả năm 2017, và chúng ta sẽ phải chứng kiến một sự suy thoái trong tổng tiêu dùng”.
Còn anh López, một thợ cơ khí 24 tuổi, thì than phiền: “Tiền lương đã không khá được hơn. Nếu giá xăng tăng lên, nó sẽ gây tăng giá các mặt hàng chúng tôi tiêu dùng hàng ngày. Thứ đầu tiên chịu thiệt hại là túi tiền của người dân”. Câu chuyện giá xăng ở Mexico sẽ còn chưa dừng lại.
