Mặt trái đáng lo ngại

ANTĐ - Nhằm ngăn chặn việc nhập khẩu, lưu hành các trang thiết bị y tế kém chất lượng rồi đưa vào các bệnh viện, Bộ Y tế đã dự thảo Nghị định về quản lý trang thiết bị y tế. Các quy định tại dự thảo này sẽ tác động rất lớn đến thị trường nhập khẩu trang thiết bị y tế. Trong khi chờ đợi quy định mới, một số bệnh viện đã từ bỏ mô hình hợp tác công - tư và chuyển sang tự vay vốn ngân hàng để đầu tư, mua sắm, hiện đại hóa trang thiết bị y tế.

Mô hình tự vay vốn ngân hàng để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế đã được một số bệnh viện tuyến Trung ương và Hà Nội, Hải Phòng áp dụng như một lối thoát khỏi tình trạng thiếu thốn trang thiết bị mà không biết “xoay” đâu ra những khoản tiền hàng trăm tỷ đồng để đầu tư.

Trước đây, có hiện tượng một số bệnh viện khoán trắng cho tư nhân bỏ tiền đầu tư thiết bị, kết quả là vỏ một đằng, ruột một nẻo, thậm chí là đồ rởm rồi thiết bị lại “đắp chiếu”, không sử dụng được. Hậu quả là “công” thì thiệt hại, còn “tư” kiếm lợi nhuận béo bở, chỉ có người bệnh là thiệt đơn, thiệt kép.

Nay, theo mô hình bệnh viện tự vay vốn ngân hàng, các bệnh viện có thể tránh được mối nghi ngại của người bệnh về chất lượng, nguồn gốc xuất xứ. Tuy nhiên, người bệnh có quyền đặt câu hỏi rất chính đáng: Khi bệnh viện vay một “cục tiền” lớn của ngân hàng thì đương nhiên sẽ phải tính toán để trả nợ cũng giống như các doanh nghiệp đều phải hạch toán kinh doanh lỗ lãi.

Nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ, ai có thể đảm bảo rằng, bệnh viện công sẽ không lạm dụng máy móc, trang thiết bị đắt tiền để kinh doanh dịch vụ khám chữa bệnh, tức là “kinh doanh” người bệnh để hòa vốn và có lãi trả nợ ngân hàng. Thực tế cho thấy, nhiều trường hợp người bệnh dù bệnh nặng hay nhẹ đều bị “đè” ra làm đầy đủ mọi công đoạn chiếu, chụp, soi mà không ai dám lên tiếng thắc mắc bởi một lý do “yêu cầu của bác sĩ, không khám thì thôi”.

Lo lắng này là hoàn toàn chính đáng và Bộ Y tế, với chức năng quản lý toàn ngành, sẽ phải có trách nhiệm giám sát, kiểm tra để tình trạng này không tái diễn. Đặc biệt, từ tháng 11 tới, khi 1.800 dịch vụ y tế đồng loạt tăng giá, người bệnh sẽ có quyền đòi hỏi sự chăm sóc chu đáo hơn từ phía bệnh viện, với những trang thiết bị hiện đại song phải với giá cả hợp lý.

Hợp tác công - tư trong đầu tư, mua sắm trang thiết bị y tế đã bộc lộ những mặt trái của nó. Mô hình vay vốn ngân hàng của một số bệnh viện là hướng đi đúng, song hoàn toàn không thừa khi cảnh báo sẽ nảy sinh những mặt trái đáng lo ngại, đặc biệt là chuyện lạm dụng xét nghiệm, “kinh doanh” người bệnh, một điều cấm kỵ trong ngành y.