Người dân hài lòng với thủ tục cấp chứng minh nhân dân nhanh gọn
Là hình thức hiện đại hóa giấy khai sinh
Ông Hồ Trọng Ngũ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và an ninh của Quốc hội – thành viên Ban soạn thảo dự thảo Luật Căn cước công dân cho biết, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý chứng minh nhân dân (CMND), Bộ Công an đã và đang tiến tới cấp thẻ công dân điện tử và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý Nhà nước về dân cư, cấp CMND. Trên cơ sở công nghệ cấp CMND hiện đại, cùng với việc xây dựng và ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư kết nối với Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, việc cấp thẻ Căn cước công dân nhằm thay thế một số loại giấy tờ cá nhân là hết sức cần thiết.
Một điểm mới trong dự thảo Luật Căn cước công dân lần này so với bản dự thảo đã được đưa ra thảo luận tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIII là có chương riêng về Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Vấn đề trọng tâm nữa mà các ĐBQH rất quan tâm là cơ sở lý luận của việc xác lập mã số định danh cá nhân. Ông Hồ Trọng Ngũ cho biết, việc cấp và sử dụng số định danh cá nhân được coi là một bước đột phá trong cải cách thủ tục hành chính, đồng thời cơ bản giải quyết những khó khăn, vướng mắc, phiền hà đối với công dân hiện nay khi thực hiện các giao dịch hành chính.
Số định danh cá nhân sẽ được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, việc này sẽ tránh được các nhược điểm của phương pháp cấp số thủ công từ trước đến nay. Mỗi công dân Việt Nam sẽ được cấp một số định danh cá nhân duy nhất từ khi sinh ra, dự kiến sẽ được ghi lên thẻ căn cước công dân nhằm đảm bảo thuận tiện cho việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của công dân. Mã số định danh là số tự nhiên gồm 12 chữ số để bảo đảm không trùng lặp và là số tự nhiên duy nhất cấp cho mỗi công dân.
Miễn phí cấp thẻ căn cước
Tại hội thảo, một số ĐBQH cho rằng việc cấp thẻ căn cước cần phải tính toán sao cho đồng bộ để nâng cao tính khả thi, giảm lãng phí. Đại biểu Trần Đình Long, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, việc quy định cấp thẻ căn cước công dân theo độ tuổi (dưới 14 tuổi, dưới 24 tuổi) có thể gây tốn kém vì mỗi năm sẽ có khoảng 4 triệu người phải cấp đổi thẻ, chưa kể nhóm dưới 14 tuổi ít phải dùng thẻ căn cước. Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (Hà Nội) đề xuất, cấp thẻ căn cước công dân để giảm thủ tục hành chính thì không nên quy định những thủ tục hành chính khi đi cấp đổi thẻ như phải trình sổ hộ khẩu, viết giấy hẹn... và nên quy định rõ việc phí cấp đổi thẻ ra sao để người dân không bị tốn kém.
Giải trình về các vấn đề này, ông Hồ Trọng Ngũ cho biết, để bảo đảm tập trung, thống nhất trong công tác quản lý dân cư từ khi công dân sinh ra đến khi chết, giảm các loại giấy tờ liên quan đến công dân, việc cấp thẻ căn cước công dân áp dụng cả cho những người dưới 14 tuổi để thay thế cho giấy khai sinh là phù hợp. Thực chất thẻ căn cước công dân là hình thức hiện đại hóa giấy khai sinh hiện nay và không làm mất quyền được khai sinh của trẻ em theo Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em. Với việc cấp thẻ này, trẻ em khi sinh ra vẫn làm thủ tục đăng ký khai sinh nhưng thay cho việc cấp giấy khai sinh sẽ được cấp thẻ căn cước công dân, trong đó có ghi số định danh cá nhân. Hơn nữa, việc cấp thẻ căn cước công dân cho trẻ dưới 14 tuổi còn bảo đảm quyền bình đẳng của công dân theo Hiến pháp 2013 và khắc phục được tình trạng sửa chữa giấy khai sinh, cố ý làm sai lệch hồ sơ.
Việc quy định mỗi lần đi cấp đổi thẻ căn cước, công dân phải xuất trình sổ hộ khẩu, viết giấy hẹn…, ông Hồ Trọng Ngũ cho rằng, theo lộ trình đến năm 2020 khi chúng ta hoàn thiện được Cơ sở dữ liệu quốc gia khắp cả nước thì lúc đó sẽ không cần đến những thủ tục hành chính này nữa. Còn trước mắt, trong bối cảnh hệ thống quản lý Cơ sở dữ liệu quốc gia bằng công nghệ thông tin chưa đồng nhất, phổ cập thì vẫn phải áp dụng và chỉ cố gắng giảm thủ tục hành chính, giảm phiền hà chứ chưa thể một sớm một chiều bỏ ngay được. Cũng theo ông Hồ Trọng Ngũ, tất cả chi phí cấp thẻ căn cước cho công dân sẽ được Nhà nước chi trả, công dân chỉ phải chi trả lệ phí cấp thẻ nếu làm lại do
đánh mất.
