Lo ngại của người dân khu vực trước khi Nhật Bản xả nước nhiễm phóng xạ

• Tổng giám đốc IAEA tới Hàn Quốc giải thích kế hoạch xả nước thải ở Fukushima ra biển
• Kế hoạch xả nước thải nhiễm phóng xạ từ Fukushima được xác nhận là an toàn
• Việt Nam lên tiếng việc Nhật Bản có kế hoạch xả nước thải Fukushima ra biển

Mở kho dự trữ quốc gia để ổn định giá muối

Nhu cầu cao dẫn đến nguồn cung thiếu hụt nghiêm trọng buộc chính phủ Hàn Quốc phải mở kho dự trữ quốc gia để ổn định giá muối, vốn đã tăng hơn 40% kể từ tháng 4. “Người dân không phải lo lắng về nguồn cung muối biển vì lượng muối cung cấp cho tháng 6 và tháng 7 sẽ vào khoảng 120.000 tấn, cao hơn sản lượng trung bình hàng năm. Chúng tôi yêu cầu công chúng chỉ mua số lượng cần khi mua”, Bộ Đại dương và Thủy sản Hàn Quốc cho biết vào tháng trước.

Không chỉ có muối, người dân Hàn Quốc thậm chí đã bắt đầu tích trữ các mặt hàng chủ lực khác có nguồn gốc từ biển như rong biển và cá cơm, Reuters đưa tin vào tháng 6, trích dẫn phương tiện truyền thông xã hội Hàn Quốc. Những lo lắng này có thể nhìn thấy rõ tại chợ cá lớn nhất của Seoul vào tuần trước, nơi cơ quan chức năng có máy dò phóng xạ đã kiểm tra sản phẩm tươi sống tại nhiều quầy hàng khác nhau nhằm xoa dịu người tiêu dùng.

Hàn Quốc đã cấm nhập khẩu thủy sản của Nhật Bản từ khu vực Fukushima kể từ năm 2013 và gần đây cho biết họ có kế hoạch duy trì lệnh này. Nhưng lệnh cấm đã không làm yên lòng những người mua sắm Hàn Quốc, những người lo ngại nước thải được xử lý có thể ảnh hưởng đến sinh vật biển bên ngoài vùng biển Nhật Bản. Một cuộc khảo sát của Gallup Korea từ tháng 6 cho thấy 78% những người được hỏi cho biết họ phần nào hoặc rất lo lắng về việc hải sản bị nhiễm độc. Một số người còn nói rằng họ có thể ngừng ăn hải sản sau khi nước thải được xả ra.

Ngư dân Hàn Quốc hoạt động ngoài khơi bờ biển phía Đông Nam, gần Nhật Bản, cũng có thể cảm nhận được tác động của điều đó. Ông Lee Gi-sam, một ngư dân ở thành phố cảng Tongyeong, cho biết: “Hiện hơn 80% người dân nói rằng họ sẽ ăn ít hải sản hơn, điều đó rất đáng lo ngại. Nếu họ tránh hải sản, chúng tôi sẽ đối mặt với nguy cơ phá sản”.

Cuối tuần trước, Trung Quốc cũng tuyên bố cấm nhập khẩu thực phẩm từ 10 tỉnh của Nhật Bản, bao gồm cả Fukushima, đồng thời đẩy mạnh các quy trình kiểm tra và giám sát đối với thực phẩm từ các vùng khác của Nhật Bản. Cơ quan hải quan Trung Quốc thông báo biện pháp này nhằm “ngăn chặn thực phẩm Nhật Bản bị nhiễm phóng xạ xuất khẩu sang Trung Quốc”.

Xoa dịu nỗi lo

Nước bị ô nhiễm tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima sau khi xử lý sẽ được pha loãng ở mức độ cao và thải dần ra Thái Bình Dương trong nhiều năm. Nhà chức trách cho biết, động thái này là cần thiết để ngừng hoạt động Nhà máy hạt nhân Fukushima, với lò phản ứng đã tan chảy vào năm 2011 sau trận động đất và sóng thần tàn phá Nhật Bản. Chính phủ Nhật Bản cho biết, việc xả nước thải sẽ bắt đầu vào mùa hè này, mặc dù chưa xác định ngày cụ thể.

Chính quyền Nhật Bản và cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc đã khẳng định rằng kế hoạch này là an toàn, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và phù hợp với cách thức vận hành của các nhà máy hạt nhân trên khắp thế giới, bao gồm cả những nhà máy ở Mỹ.

Tuy nhiên, những đảm bảo này cho đến nay vẫn không làm giảm bớt lo ngại ở các quốc gia láng giềng như Hàn Quốc - khi ngư dân cho biết sinh kế của họ đang gặp rủi ro và người dân đang tích trữ thực phẩm vì sợ ô nhiễm, hay như Trung Quốc, quốc gia đã cấm nhập khẩu thực phẩm từ một số khu vực ở Nhật Bản.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNN vào tuần trước, Tổng giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA Rafael Grossi cho biết, những lo ngại của dân chúng là điều dễ hiểu và “rất hợp lý” nhưng nhấn mạnh rằng ông “hoàn toàn tin tưởng về cơ sở vững chắc trong bản kết luận của tổ chức” khi kết luận việc xả nước thải từ nhà máy hạt nhân Fukushima là an toàn.

Chính phủ Hàn Quốc tuần trước cho biết họ sẽ tôn trọng những phát hiện của IAEA, nhưng điều này không thuyết phục được nhiều người dân. Hàng trăm người tham gia tuần hành ở Seoul hôm 8-7 trong chuyến thăm của ông Grossi tới Hàn Quốc phản đối việc xả nước thải.