Liệu Nga có rút hết binh lính theo thời hạn Tổng thống Kazakhstan đưa ra?

Giới quan sát cho rằng, hiện chưa thể kết luận Nga có rút hết binh sĩ khỏi Kazakhstan hay không. Thực tế cho thấy, sự can thiệp kịp thời của Moscow đã giúp Kazakhstan nhanh chóng ổn định tình hình.

"Lực lượng gìn giữ hòa bình của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Lực lượng này sẽ rút quân theo từng giai đoạn trong hai ngày tới, tiến trình kéo dài không quá 10 ngày", Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev ngày 11/1 cho biết.

Trước đó, lực lượng gìn giữ hòa bình CSTO, với nòng cốt là hơn 3.000 binh sĩ Nga, ngày 6/1 bắt đầu được triển khai tới Kazakhstan theo đề nghị của Tổng thống Tokayev nhằm hỗ trợ bảo vệ các cơ sở trọng yếu tại quốc gia Trung Á, trong lúc lực lượng an ninh nước sở tại đối phó làn sóng bạo loạn.

CSTO khi đó cho biết đây là đợt triển khai có thời hạn và khẳng định quân nhân nước ngoài không tham gia trấn áp bạo loạn tại Kazakhstan.

Ủy ban An ninh Quốc gia Kazakhstan ngày 10/1 thông báo đã ổn định và kiểm soát tình hình trong nước.

Bộ Nội vụ Kazakhstan cho hay lực lượng chống khủng bố quốc gia và các địa phương đã vô hiệu hóa mối đe dọa, bắt khoảng 9.900 người liên quan đến các vụ bạo loạn.

Biểu tình bùng phát ở Kazakhstan từ đầu tháng để phản đối chính phủ quyết định ngừng trợ giá khí đốt hóa lỏng (LPG), khiến giá loại nhiên liệu này ở nhiều nơi tăng gấp đôi.

Biểu tình sau đó nhanh chóng lan rộng ra các địa phương rồi leo thang thành bạo loạn ở Almaty, thành phố lớn nhất của Kazakhstan.

Khi biểu tình tăng nhiệt, Tổng thống Tokayev đề nghị CSTO triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tới nước này.

Nga nhanh chóng điều lực lượng tới Kazakhstan, các thành viên CSTO cũng triển khai một số quân nhân tới đây thực hiện nhiệm vụ, giúp xoay chuyển tình thế.

Giới chức Kazakhstan thông báo đã tiêu diệt "26 tên tội phạm vũ trang", trong khi 16 sĩ quan an ninh thiệt mạng khi đối đầu các phần tử bạo loạn.

Theo ước tính ban đầu, thiệt hại về tài sản lên tới gần 200 triệu USD. Hơn 100 doanh nghiệp và ngân hàng bị tấn công, cướp bóc và hơn 400 phương tiện giao thông bị đốt phá.

Việc Nga nhanh chóng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình của Tổ chức An ninh Tập thể tới giúp chính phủ Kazakhstan dẹp bạo loạn, khôi phục trật tự đang là đề tài được giới truyền thông quốc tế quan tâm.

Kazakhstan là quốc gia có vị trí kinh tế chủ đạo ở Trung Á, tuy dân số chỉ 19 triệu người, nhưng lại là quốc gia không giáp biển lớn nhất thế giới.

Phía bắc và phía tây Kazakhstan giáp Nga, đường biên giới giữa hai nước dài gần 7.000 km, là đường biên giới quốc tế lục địa dài nhất thế giới; phía đông nam liền kề Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương của Trung Quốc.

Theo Russia Today (RT) có ba điểm then chốt chính có tầm quan trọng sống còn đối với Nga. Đầu tiên là Bãi phóng tàu vũ trụ không gian Baikonur đặt tại Kazakhstan (bãi phóng tàu vũ trụ không gian đầu tiên và lớn nhất thế giới), được Kazakhstan cho Nga thuê.

Điểm thứ hai là về mặt quốc phòng, bãi thử tên lửa Sary Shagan cực kỳ quan trọng đối với Nga, cũng nằm ở Kazakhstan Đây là địa điểm duy nhất ở lục địa Âu-Á được sử dụng thử nghiệm hệ thống chống tên lửa đạn đạo.

Điểm quan trọng thứ ba là, tỷ lệ dân số Nga sống ở Kazakhstan rất cao. Chỉ riêng người Nga đã chiếm tới 18,4% tổng dân số của Kazakhstan, khiến nước này trở thành quốc gia đông người Nga sinh sống nhất bên ngoài lãnh thổ Liên bang Nga.

Vì vậy có thể sau khi ổn định tình hình, giữa Nga và Kazakhstan sẽ có những thỏa thuận riêng để giúp quốc gia này tiếp tục ổn định tình hình.

Mầm mống bạo loạn đã khởi phát dù được dập tắt nhưng vẫn có thể bùng phát bất cứ lúc nào, vì vậy có thể Nga sẽ rút phần lớn lực lượng, nhưng họ sẽ vẫn để lại một số đơn vị tại Kazakhstan.

Thứ nhất là để tăng cường bảo vệ các cơ sở quân sự mà Nga đang thuê tại Kazakhstan, trước đó Moscow vẫn có một số đơn vị quân sự nhỏ đóng tại đây để thực hiện nhiệm vụ này.

Thứ đến là để giúp Kazakhstan ít là trong ngắn hạn ổn định hoàn toàn tình hình, tiến tới khôi phục cuộc sống bình thường như trước thời điểm bạo loạn.