Những hình ảnh tại Liên hoan nghi lễ Chầu văn diễn ra ngày 25-9 tại đền Kim Giang
Ảnh: Liêm Đoàn
Đây là lần đầu tiên, Liên hoan nghi lễ Chầu văn Hà Nội được tổ chức bởi Sở VH-TT&DL Hà Nội. Trước đó, cũng đã từng có nhiều hoạt động đề cập đến loại hình nghệ thuật truyền thống này, tiêu biểu là lần trình diễn Chầu văn được tổ chức tại Trung tâm văn hóa Pháp vào tháng 11-2012.
Hát Chầu văn, còn gọi là hát văn có xuất xứ từ đồng bằng Bắc bộ. Theo G.S Ngô Đức Thịnh - Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia thời kỳ thịnh vượng nhất của hát văn là cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20. Bằng cách sử dụng âm nhạc mang tính tâm linh với các lời văn trau chuốt nghiêm trang, hát văn được coi là hình thức ca hát mang ý nghĩa hầu Thánh (hay còn được biết là tín ngưỡng thờ Mẫu - tín ngưỡng Tứ phủ). Từng có thời gian dài tín ngưỡng thờ Mẫu bị tác động bởi những yếu tố khách quan đã không còn trong sáng và nguyên gốc như khi ra đời, và cũng vì thế mà bị quy là “mê tín dị đoan”. Thời gian gần đây, những vướng mắc đã được gỡ bỏ, Bộ VH-TT&DL cũng đã chính thức coi đây như một loại hình di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu, thế nhưng, cho đến nay tín ngưỡng thờ Mẫu vẫn bị bao phủ bởi làn sương huyền bí.
Ông Nguyễn Khắc Lợi- Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL Hà Nội cho biết, vẫn còn khá nhiều ý kiến và cách nhìn nhận khác nhau về tín ngưỡng này và Liên hoan là dịp để cơ quan quản lý văn hóa kiểm kê lại “tài sản” của mình có bao nhiêu, giá trị thế nào, yếu tố nào nguyên gốc, yếu tố nào mới phát sinh để từ đó tìm ra cách quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị phù hợp nhất. Liên hoan lần này được xem như một động thái góp phần xây dựng Hồ sơ Nghi lễ Chầu văn, hoàn thiện Hồ sơ Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và trình UNESCO công nhận Nghi lễ Chầu văn là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Hôm nay, 26-9, Liên hoan Chầu văn sẽ tiếp tục diễn ra tại đền Lâm Du- quận Long Biên, từ ngày 27 đến 30-9 liên hoan diễn ra tại đền Yên Phú- xã Liên Ninh - Thanh Trì và đền Cây Quế - phố Nguyễn Ngọc Vũ - phường Trung Hòa - Cầu Giấy.
