Ngày 18-2 vừa qua, Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội đã mở phiên tòa công khai xét xử theo thủ tục phúc thẩm vụ án hình sự đối với bị cáo Lê Quốc Quân (SN 1971), trú tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội, Giám đốc Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam phạm tội Trốn thuế.
Sau khi xét xử công khai, đảm bảo tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử phúc thẩm đã quyết định không chấp nhận kháng cáo, giữ nguyên quyết định của Bản án hình sự sơ thẩm về hình phạt đối với bị cáo Lê Quốc Quân. Áp dụng khoản 3 Điều 161-Bộ luật Hình sự, Hội đồng xét xử xử phạt bị cáo Lê Quốc Quân 30 tháng tù về tội Trốn thuế; thời gian chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bắt (27-12-2012). Vụ án kết thúc đã được dư luận quan tâm đồng tình, thể hiện được sự nghiêm minh của pháp luật.
Tội trạng rõ ràng
Ngoài mức án 30 tháng tù đối với Lê Quốc Quân, về trách nhiệm dân sự, Tòa tuyên buộc Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam có nghĩa vụ truy nộp trên 645 triệu đồng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp đã trốn trong 2 năm (2010 và 2011). Hội đồng xét xử còn quyết định phạt số tiền thuế đã trốn đối với Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam là hơn 1,29 tỷ đồng để sung quỹ Nhà nước.
Tại phiên tòa sơ thẩm (ngày 2-10-2013), bị cáo đồng phạm với Lê Quốc Quân là Phạm Thị Phương (SN 1982; quê quán phường Chăm Mát, TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình), kế toán Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam, đã thành khẩn nhận tội và bị kết án 8 tháng tù giam. Nhưng bị cáo chủ mưu Lê Quốc Quân vẫn cho rằng anh ta vô tội. Đến phiên xử phúc thẩm, nhiều chứng cứ cùng lời khai của 8 người có nghĩa vụ liên quan đến vụ án đều khai nhận, làm rõ thêm tội trạng của Lê Quốc Quân, với 2 hành vi phạm tội: lập khống các hợp đồng tư vấn môi giới thương mại và các chứng từ thu chi tiền mặt để trốn thuế thu nhập doanh nghiệp; và sử dụng hóa đơn GTGT “khống” hàng hóa, làm tăng chi phí của doanh nghiệp để trốn thuế thu nhập doanh nghiệp.
Bị cáo Lê Quốc Quân tại phiên tòa phúc thẩm ngày 18-2
Lần giở hồ sơ vụ án, thấy được: Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam thành lập tháng 4-2001 (có trụ sở tại nhà A9-D5, phố Dịch Vọng Hậu, thuộc phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy) do Lê Quốc Quân làm Giám đốc và là người đại diện pháp luật, Công ty này đăng ký rất nhiều ngành nghề kinh doanh, và sau 13 lần thay đổi đăng ký kinh doanh, đã bổ sung thêm ngành nghề cập nhật thông tin tìm kiếm dữ liệu và cung cấp thông tin thị trường.
Từ khi thành lập Công ty (năm 2001) đến ngày 4-1-2012, Cục Thuế TP Hà Nội ra quyết định về việc thanh tra thuế tại Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam. Sau khi có quyết định thanh tra, Cục Thuế TP Hà Nội đã thành lập đoàn thanh tra đến làm việc và công bố quyết định thanh tra theo đúng quy định pháp luật. Nhưng Lê Quốc Quân đã chống đối và không chấp hành quyết định thanh tra thuế. Khi Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội vào cuộc, đã làm rõ lý do vì sao Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam không chấp hành quyết định thanh tra thuế.
Lê Quốc Quân đã chỉ đạo kế toán Phạm Thị Phương lập khống các hợp đồng môi giới thương mại, chứng từ và sử dụng hóa đơn GTGT khống, để tăng chi phí quản lý doanh nghiệp, nhằm trốn thuế thu nhập doanh nghiệp. Tổng số chi phí khống công ty này đã kê khai và quyết toán thuế (trong 2 năm 2010 và 2011) là gần 2,6 tỷ đồng, trong đó ký hợp đồng môi giới thương mại khống là 1,75 tỷ đồng, và sử dụng hóa đơn GTGT khống là hơn 830 triệu đồng. Tổng số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp đã trốn là hơn 645 triệu đồng; trong đó năm 2010 là hơn 235 triệu đồng, và năm 2011 là gần 410 triệu đồng.
Về thủ đoạn mua hóa đơn GTGT khống; trong 2 năm 2010 – 2011, Lê Quốc Quân trực tiếp chỉ đạo Phạm Thị Phương tìm mua hóa đơn GTGT khống của các công ty với các mặt hàng như văn phòng phẩm, thẻ cào điện thoại, tiếp khách, thuê xe… để kê khai làm tăng chi phí cho doanh nghiệp nhằm trốn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế GTGT được khấu trừ. Thực hiện chỉ đạo của Quân, Phương chi từ 8 – 10% giá trị khi mua hóa đơn GTGT khống của các công ty. Tổng cộng, các đối tượng đã mua 61 hóa đơn GTGT khống của 7 công ty khác, rồi kê khai làm tăng chi phí cho công ty với số tiền gần 850 triệu đồng; qua đó trốn thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 212 triệu đồng.
Một trong những "sổ đỏ" bất động sản đứng tên Lê Quốc Quân
Tại phiên tòa phúc thẩm, một lần nữa lời khai của những người liên quan đã thể hiện rõ tội trạng của kẻ chủ mưu Lê Quốc Quân. Tất cả đều khai nhận khi ký hợp đồng, ký phiếu chi tiền mặt và ký phiếu thu tiền mặt đã có chữ ký của Lê Quốc Quân và dấu của Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam.
Sau khi ký xong, Lê Quốc Quân giao lại toàn bộ cho Phương hoặc nhân viên của công ty. Thực tế những người ký hợp đồng không tham gia làm bất cứ việc gì theo nội dung hợp đồng, không được nhận số tiền theo phiếu chi tiền mặt, không phải nộp số tiền như phiếu thu tiền mặt. Việc ký chỉ nhằm để hợp thức hóa chứng từ.
Bà Trần Thị Nụ, nhân viên Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam khai làm việc từ tháng 12-2010 đến tháng 1102011, với công việc là nhân viên nhập liệu, không phải nhân viên kế toán, nhưng vẫn ký vào các phiếu chi, phiếu thu tiền mặt của công ty. Khi ký đều đã có chữ ký của Lê Quốc Quân và của kế toán trưởng.
Quá trình điều tra, CQĐT đã thu giữ được 36 hợp đồng, 36 phiếu chi tiền mặt, 36 phiếu thu tiền mặt…có chữ ký của Lê Quốc Quân và dấu của Công ty TNHH giải pháp Việt Nam. Nhưng Lê Quốc Quân vẫn không thừa nhận việc ký hợp đồng, chứng từ khống với các chuyên gia.
Một tình tiết khôi hài về các “chuyên gia” mà Lê Quốc Quân và công ty TNHH giải pháp Việt Nam ký hợp đồng, đã được làm rõ trong quá trình điều tra cũng như tại các phiên xét xử. Đó đều là những “chuyên gia” rởm. Chính Lê Quốc Quân đã chỉ đạo kế toán Phạm Thị Phương tìm người quen có bằng cấp kế toán, tài chính, rồi lấy thông tin của họ để lập các hợp đồng tư vấn môi giới thương mại khống với Công ty TNHH giải pháp Việt Nam. Mỗi hợp đồng khống, mỗi “chuyên gia” được hưởng khoảng 2% giá trị hợp đồng.
Sở hữu tài sản trị giá hàng chục tỷ đồng
Sau khi thành lập Công ty TNHH giải pháp Việt Nam, ngày 13-4-2004, Lê Quốc Quân tiếp tục thành lập Công ty TNHH thông tin tín nhiệm và xếp hạng doanh nghiệp Việt Nam (gọi tắt là Công ty Việt Nam Credit). Công ty có 2 thành viên là Quân và em trai, Lê Đình Quản.
Tháng 8-2006, Công ty Việt Nam Credit thay đổi đăng ký kinh doanh lần thứ 5; Lê Quốc Quân không tham gia nữa, mà để Nguyễn Thị Thu Hiền (vợ Quân) và Lê Thị Thao (em gái Quân) là thành viên Công ty cùng với Lê Đình Quản. Cho đến tháng 12-2010, Công ty Việt Nam Credit đã 10 lần thay đổi đăng ký kinh doanh, ngành nghề kinh doanh: cung cấp thông tin tín dụng, nghiên cứu thị trường. Ngày 6-12-2013, Lê Đình Quản bị TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử và tuyên án 28 tháng tù giam về tội Trốn thuế xảy ra tại Công ty Việt Nam Credit. Tại phiên tòa, bị cáo Quản đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội.
Quá trình điều tra vụ án, cơ quan chức năng xác định Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam và Công ty Việt Nam Credit đã được 66 công ty và doanh nghiệp nước ngoài chuyển tiền vào 10 tài khoản của 2 công ty mở tại ngân hàng, với số tiền gần 80 tỷ đồng. Có thể thấy, để hợp thức số tiền do các công ty và doanh nghiệp nước ngoài chuyển đến, Quân và Quản đã ký các hợp đồng cung cấp thông tin thị trường với các công ty, sau đó lập hồ sơ thuê “chuyên gia” tư vấn khống, mua hóa đơn GTGT khống hàng hóa, nhằm mục đích làm tăng chi phí cho doanh nghiệp để trốn thuế.
Nhận số ngoại tệ hàng chục tỷ đồng từ nước ngoài chuyển về, Lê Quốc Quân và Lê Đình Quản đã sử dụng thế nào? Quá trình điều tra, cơ quan Công an đã làm rõ Lê Quốc Quân có 9 bất động sản gồm nhà, đất tại Nghệ An, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, đứng tên Quân và các thành viên trong gia đình. Ngoài ra, Quân còn mua 2 xe ô tô BMW và Kia Morning để vợ chồng Quân sử dụng. Tại nhà Quân, cơ quan công an đã thu giữ được nhiều giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên Quân và vợ là Nguyễn Thị Thu Hiền; ước tính tài sản của Quân hiện có khoảng 30 tỷ đồng.
Lê Quốc Quân sở hữu rất nhiều nhà, đất ở nhiều tỉnh, thành phố trên toàn quốc
Về phía Lê Quốc Quân, rõ ràng có thể thấy, chính nguồn ngoại tệ dồi dào chuyển về này đã khiến ông ta có “động lực” liên tiếp có những hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam. Theo CQĐT CATP Hà Nội, ngoài tội Trốn thuế của Lê Quốc Quân, CATP Hà Nội đang tiếp tục phối hợp với Văn phòng Interpol để làm rõ việc nhận và sử dụng số tiền trên, có dấu hiệu của tội phạm rửa tiền.
Lê Quốc Quân phạm tội Trốn thuế, một vụ án hình sự bình thường, được xét xử công khai, đúng người, đúng tội, được đại bộ phận dư luận đồng tình. Vậy nhưng suốt từ thời điểm Lê Quốc Quân bị điều tra, bị bắt và bị đưa ra xét xử trước vành móng ngựa, vẫn có những cá nhân, tổ chức trong nước và nước ngoài, lên tiếng bênh vực kẻ phạm tội. Có những người nhân danh Công giáo, tuyên truyền, kích động một số giáo dân ở Hà Nội và địa phương khác kéo về, tụ tập, kêu gọi trả tự do cho Lê Quốc Quân.
Một số trường hợp khiếu kiện chây ỳ cũng bị xúi giục, kích động, tham gia. Họ rồng rắn đi bộ, cầm biểu ngữ và hô hào, gây mất trật tự công cộng trên nhiều tuyến đường phố. Không hiểu họ có biết việc Lê Quốc Quân nhận được nhiều tiền quá mức “trình độ” của công ty do ông ta làm giám đốc hay không?
Rõ ràng Lê Quốc Quân là kẻ trốn thuế, vi phạm pháp luật. Vậy mà họ cứ cố “lái” sang cái gọi là “nhân quyền”. Âm mưu, mục đích ấy còn được một số hãng thông tấn, phóng viên nước ngoài, thậm chí cả một số viên chức ngoại giao cũng đã xuất hiện, cổ súy cho hành vi tụ tập, gây mất trật tự. Nhiều thông tin sau đó được chuyển tải ở một số trang báo nước ngoài đã không phản ánh đúng bản chất sự việc, vụ án.
Xin được nhắc lại thông điệp được nêu tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao ngày 20-2 vừa qua: “Phải tôn trọng và không được can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam. Những người vi phạm pháp luật bị xử lý theo đúng các quy định của pháp luật”.
Luật sư Lê Minh Công (Trưởng văn phòng Luật sư số 6 - Đoàn Luật sư TP Hà Nội):
Mức án dành cho Lê Quốc Quân là phù hợp
Bản án và mức hình phạt mà TAND Tối cao đưa ra đối với bị cáo Lê Quốc Quân là hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Khi doanh nghiệp có những hợp đồng, giao dịch, hoạt động phát sinh lợi nhuận thì doanh nghiệp phải có nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước một phần lợi ích, lợi nhuận trong số ấy. Doanh nghiệp trốn thuế là hành vi trốn tránh nộp các khoản tiền theo quy định của pháp luật.
Nhìn lại vụ án có thể thấy rõ Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam đã sử dụng những thủ đoạn khai khống “đầu vào, đầu ra” của doanh nghiệp, và sử dụng hóa đơn “ma” để được giảm trừ nghĩa vụ thuế phải đóng góp với tổng số tiền hơn 645 triệu đồng. Điều này đã rất rõ ràng, không có gì phải bàn cãi.
Số tiền trốn thuế cùng thủ đoạn trốn thuế của Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam đã được làm rõ với rất nhiều chứng cứ, tài liệu khác nhau; các lời khai của những người liên quan, đặc biệt là lời khai của bị cáo đồng phạm với Lê Quốc Quân trong quá trình điều tra và ngay tại phiên tòa. Lê Quốc Quân vừa là giám đốc công ty vừa là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp nên theo quy định của pháp luật ông ta phải chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của doanh nghiệp. Và đương nhiên Lê Quốc Quân phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi trốn thuế của doanh nghiệp do ông ta làm đại diện.
Với số tiền trốn thuế như đã nêu tại phiên tòa, Lê Quốc Quân cùng đồng phạm bị truy tố về tội Trốn thuế, quy định tại khoản 3, Điều 161-BLHS là hoàn toàn có căn cứ pháp luật. Và theo điều khoản bị truy tố, hình phạt đối với hành vi này là từ 2 năm tù đến 7 năm tù.
Tại phiên tòa sơ thẩm, Lê Quốc Quân không thành khẩn nhận tội, do đó kết thúc thúc phiên xét xử, TAND TP Hà Nội quyết định tuyên phạt bị cáo này 30 tháng tù giam là phù hợp và tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam phải truy nộp toàn bộ số tiền thuế đã trốn. Về hình phạt bổ sung, khoản 4, Điều 161 quy định, ngoài phải truy nộp toàn bộ số tiền thuế đã trốn, doanh nghiệp hoặc người trốn thuế còn có thể bị phạt từ 2 đến 3 lần số tiền thuế đã trốn. Vì thế, việc Công ty TNHH Giải pháp Việt Nam bị tòa án xử phạt ở mức 2 lần số tiền trốn thuế, tương ứng với 1,29 tỷ đồng cũng không có gì phải tranh cãi.
Ngày 18-2, TAND Tối cao tại Hà Nội đã tiến hành phiên xét xử theo trình tự phúc thẩm trên cơ sở kháng cáo của Lê Quốc Quân.
Về nguyên tắc, ở cấp phúc thẩm, tòa án chỉ xem xét nội dung kháng cáo kêu oan hoặc xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Quá trình phiên xử phúc thẩm diễn ra cho thấy, hành vi trốn thuế của Lê Quốc Quân là rất rõ ràng và HĐXX sơ thẩm cũng đã xem xét toàn bộ, đầy đủ các chứng, tài liệu liên quan; xem xét vụ án một cách khách quan, toàn diện, công bằng. Trong khi đó, Lê Quốc Quân kháng cáo với nội dung không phạm tội Trốn thuế và kêu oan. Mặt khác, HĐXX phúc thẩm xác định trước khi áp dụng hình phạt 30 tháng tù giam, cấp tòa sơ thẩm đã đánh giá, phân tích đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với Lê Quốc Quân.
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo cũng không có tình tiết gì mới để có thể giảm nhẹ hình phạt. Trên cơ sở ấy, HĐXX phúc thẩm TAND Tối cao quyết định bác đơn kháng cáo kêu oan của Lê Quốc Quân, đồng thời giữ nguyên các quyết định tại bản án sơ thẩm là hoàn toàn có căn cứ, đúng pháp luật. Tôi cho rằng vụ án không chỉ là bài học đối với cá nhân Lê Quốc Quân mà còn là bài học cho các cá nhân, doanh nghiệp trong quá trình sản xuất, kinh doanh.
Ông Nguyễn Văn Túc (SN 1945, tổ trưởng tổ 3A - phường Quang Trung, Đống Đa, Hà Nội):
Không nên hùa theo cái sai
Những ngày vừa qua, qua các phương tiện thông tin đại chúng thông tin về diễn biến, kết quả phiên tòa phúc thẩm của TAND Tối cao đưa ra xét xử bị cáo Lê Quốc Quân, tôi và nhiều người dân rất đồng tình về hình phạt đối với anh ta. Mỗi người dân đang sống trên đất nước Việt Nam cần chấp hành và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật của Việt Nam.
Theo tôi, phiên tòa phúc thẩm vừa qua tuyên y án mức sơ thẩm 30 tháng tù đối với Lê Quốc Quân không chỉ đúng người, đúng tội, thậm chí còn có sự “nương tay”, thể hiện sự khoan hồng của pháp luật khi áp dụng một số tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo.
Ông Nguyễn Văn Tuất (SN 1943, ở tổ 2 phường Quang Trung, Đống Đa, Hà Nội):
Họ bị đối tượng xấu lôi kéo
Một số giáo dân ở các tỉnh khác về tập trung ở nhà thờ Thái Hà để cầu nguyện cho Lê Quốc Quân, bệnh vực hành vi phạm tội của bị cáo, theo tôi là không nên, là trái với quy định của nhà nước, gây mất ANTT. Tôi rất ủng hộ nếu nhà thờ tổ chức giảng đạo cho giáo dân những điều hay lẽ phải, chứ không thể tuyên truyền những điều không đúng.
Anh Hoàng Cao Đại (trú tại ngõ 249 phố Yên Hòa (phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy):
Cần xử lý nghiêm đối tượng cố tình chống đối
Sáng 18-2, tôi có việc đi qua đường Liễu Giai (quận Ba Đình) - đoạn gần khách sạn Daewoo, thấy khoảng 100 người dân đi bộ tràn xuống lòng đường. Đa số mặc áo phông đồng phục, in hình, tên của Lê Quốc Quân. Họ liên tục hô khẩu hiệu, tay giơ biểu ngữ. Không chỉ ngang nhiên đi giữa lòng đường, những người này còn có nhiều hành động gây mất ANTT, giao thông ùn ứ. Sau đó, bất chấp sự hướng dẫn, thuyết phục của các lực lượng chức năng, số người trên vẫn tụ tập ở lòng đường ngã tư phố Đội Cấn - Văn Cao - Liễu Giai, hò hét đòi trả tự do cho Lê Quốc Quân…
Không chỉ tôi mà những công dân bình thường chứng kiến sự việc, hành vi trên đều hết sức bất bình. Khu vực trên vừa là tuyến huyết mạch giao thông, vừa có nhiều trụ sở cơ quan Nhà nước, cơ quan ngoại giao. Hành vi của những người trên đã ảnh hưởng xấu đến hình ảnh Hà Nội yên bình. Tôi đề nghị cơ quan công an cần mạnh tay xử lý với số đối tượng cố tình chống đối, coi thường kỷ cương, pháp luật.
Bà Bành Thị Nhung - Chủ tịch Hội Phụ nữ phường Liễu Giai, quận Ba Đình:
Đám đông bị “giật dây”
Đã là công dân Việt Nam, theo tôi nhất định phải sống và làm việc theo Hiến pháp - pháp luật. Hành vi trốn thuế của Lê Quốc Quân đáng lên án, cần bị xét xử nghiêm minh để răn đe các tổ chức, cá nhân nào đang có ý định, hành vi tương tự. Đây là một vụ án thông thường, song không hiểu vì lý do gì, một số người dân lại tụ tập về gần khu vực đang xét xử, gây rối TTCC, mất ANTT địa bàn, ảnh hưởng đến TTATGT.
