Lấy xe bỏ chạy khi bị lập biên bản, phạm tội gì?

ANTD.VN - Vũ Chí T (SN 1989) điều khiển xe máy không biển kiểm soát, không có giấy tờ xe và không đội mũ bảo hiểm nên bị Tổ công tác của Đội Cảnh sát giao thông Công an huyện kiểm tra lập biên bản vi phạm và thông báo với T sẽ đưa xe về trụ sở để giải quyết. Sau khi lập biên bản xong, Vũ Chí T nhìn thấy khóa điện vẫn cắm ở ổ khóa. 

Nội dung vụ việc

Lợi dụng sơ hở của tổ công tác, Vũ Chí T đã mở khóa điện, nổ máy rồi điều khiển xe đi. Khi T đi được khoảng 3m thì bị đồng chí Nguyễn Văn H - Tổ trưởng Tổ công tác phát hiện, đuổi theo, dùng tay túm đuôi xe để giữ xe lại. Tuy nhiên T vẫn tiếp tục tăng ga bỏ chạy khiến đồng chí H đã tuột tay khỏi xe và bị ngã, còn Vũ Chí T đã điều khiển xe chạy thoát.

Vấn đề đặt ra trong tình huống này là với hành vi của mình Vũ Chí T đã phạm tội gì?

Ý kiến bạn đọc

Phạm tội Cướp tài sản

Theo tôi, hành vi của Vũ Chí T trong vụ việc này đã phạm tội cướp tài sản theo điều 168 Bộ luật Hình sự 2015. Khi xe của T bị Tổ công tác lập biên bản và tạm giữ xe thì tôi cho rằng chiếc xe lúc này thuộc quyền quản lý của Tổ công tác. Tuy Vũ Chí T không dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc để giành lấy tài sản nhưng T đã có hành vi tăng ga mạnh để xe máy chạy nhanh, làm cho người ngăn cản là đồng chí Nguyễn Văn H - Tổ trưởng Tổ công tác bị ngã, dẫn đến sức khỏe, tính mạng của đồng chí H bị đe dọa ngay tức khắc. Do đó, hành vi của Vũ Chí T đã phạm tội cướp tài sản.

Hoàng Anh Xuân (Việt Trì - Phú Thọ)

Tội Cướp giật tài sản 

Trong vụ việc này Vũ Chí T đã lợi dụng sơ hở của người quản lý tài sản (trong trường hợp này là của Tổ công tác của Đội Cảnh sát giao thông Công an huyện) để thực hiện hành vi công khai chiếm đoạt tài sản sau đó tẩu thoát nhanh chóng. Hành vi của Vũ Chí T đã cấu thành tội Cướp giật tài sản ngay từ khi ngồi lên xe, mở khóa, nổ máy và cho xe chạy. Sau đó, Vũ Chí T tiếp tục tăng ga khi đồng chí Nguyễn Văn H - Tổ trưởng tổ công tác đã túm được đuôi xe, làm đồng chí H tuột tay và ngã. Theo tôi đây là hành vi dùng vũ lực, là một hình thức tấn công để đồng chí H không thể ngăn cản việc T chiếm đoạt chiếc xe máy. Tôi cho rằng hành vi này cần xem xét là tình tiết định khung tăng nặng Hành hung để tẩu thoát của tội Cướp giật tài sản.  

 Trần Lan (Yên Mô - Ninh Bình)      

Phạm tội Công nhiên chiếm đoạt tài sản

Tôi cho rằng, sau khi Tổ công tác của Đội Cảnh sát giao thông Công an huyện tạm giữ chiếc xe máy trên thì quyền quản lý trực tiếp đối với tài sản này là do Đội Cảnh sát giao thông Công an huyện. Vũ Chí T đã lấy chiếc xe máy trên lúc đồng chí Nguyễn Văn H là tổ trưởng tổ công tác đang đứng ở đó là thể hiện sự công nhiên chiếm đoạt tài sản. Do đó, theo tôi Vũ Chí T đã phạm tội Công nhiên chiếm đoạt tài sản theo điều 172 Bộ luật Hình sự 2015.

Phạm Hải Long (Cẩm Phả - Quảng Ninh)

Trộm cắp tài sản

Theo quy định của pháp luật, trộm cắp tài sản là hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản của người khác, trong đó lén lút là hành vi của một người thực hiện sự việc một cách giấu giếm, vụng trộm, không công khai và có ý gian dối. Trong vụ việc này Vũ Chí T đã lợi dụng sơ hở của tổ công tác để mở khóa điện, nổ máy rồi điều khiển xe đi. Hành vi tự ý lấy xe của T là mang tính chất lén lút.  Như vậy, theo tôi Vũ Chí T đã phạm tội Trộm cắp tài sản theo điều 173 Bộ luật Hình sự 2015.

Hồ Quang Hải (Nam Đàn - Nghệ An)

Bình luận của luật sư

Trước hết, để có cơ sở xác định chính xác hành vi của Vũ Chí T đã cấu thành tội nào trong số những tội bạn đọc đã nêu trên thì cần phân tích dấu hiệu đặc trưng của hành vi khách quan trong các tội đó. Cụ thể, đối với tội Cướp tài sản: Hành vi khách quan của tội phạm này là dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản.

Tội cướp giật tài sản: Đặc trưng của tội phạm này là hành vi “giật”, tức là giằng lấy tài sản về mình một cách nhanh chóng, tạo ra yếu tố bất ngờ đối với chủ sở hữu hoặc người đang quản lý tài sản làm cho họ không có khả năng giữ được tài sản đang quản lý. Hành vi giật tài sản của người phạm tội được thực hiện một cách công khai, không có ý thức che giấu hành vi của mình đối với chủ sở hữu hoặc người có trách nhiệm quản lý tài sản và những người khác. 

Tội Công nhiên chiếm đoạt tài sản: Hành vi khách quan của tội phạm này là chiếm đoạt bằng hình thức công khai, thủ đoạn lợi dụng sơ hở hoặc lợi dụng vào hoàn cảnh khách quan khác như: thiên tai, hỏa hoạn… làm cho người có tài sản lâm vào tình trạng không thể bảo vệ được tài sản của mình. Tội Trộm cắp tài sản: Hành vi khách quan của tội phạm là chiếm đoạt tài sản bằng hình thức lén lút, thủ đoạn lợi dụng sơ hở, mất cảnh giác của người quản lý tài sản để thực hiện hành vi chiếm đoạt mà người quản lý tài sản không biết.

Trên cơ sở những dấu hiệu đặc trưng trong hành vi khách quan của một số tội phạm như đã phân tích trên thì thấy điểm chung giữa các tội này đó là đều thuộc nhóm tội phạm về chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, qua theo dõi nội dung vụ việc chúng tôi nhận thấy hành vi của Vũ Chí T không thỏa mãn các dấu hiệu đối với tội phạm xâm phạm sở hữu. Bởi theo nội dung vụ việc, Vũ Chí T đã vi phạm Luật Giao thông đường bộ và bị Tổ công tác Đội Cảnh sát giao thông Công an huyện lập biên bản xử lý.

Mặc dù biên bản vi phạm đã được lập xong, chiếc xe máy trên đã do Công an huyện  quản lý nhưng xe vẫn đang dựng tại hiện trường vi phạm, chưa được đưa về trụ sở cơ quan công an có thẩm quyền để chờ xử lý, chưa có quyết định (bằng văn bản) tạm giữ phương tiện vi phạm hành chính của người có thẩm quyền theo quy định tại Khoản 5 Điều 125 Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012.

Vì vậy, trong trường hợp này xe mô tô vi phạm vẫn đang là tài sản thuộc quyền quản lý của Vũ Chí T và do đó hành vi lấy chiếc xe máy của T không thuộc nhóm tội phạm xâm phạm sở hữu. Hành vi vi phạm pháp luật của Vũ Chí T thể hiện ở việc vì muốn lấy lại xe nên T đã ngăn cản công an làm nhiệm vụ. Căn cứ vào hành vi này, chúng tôi cho rằng Vũ Chí T chỉ phạm tội Chống người thi hành công vụ theo điều 330 Bộ luật Hình sự năm 2015.  

Mặt khách quan của tội Chống người thi hành công vụ thể hiện ở hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật. Trong đó dùng vũ lực là hành vi của người phạm tội dùng sức mạnh thể chất (sức mạnh của chính bản thân mình như đấm đá, bóp cổ…), sức mạnh vật chất (sức mạnh của công cụ, dụng cụ phạm tội như các loại dao sắc nhọn, gạch đá, gậy cứng…) tác động vào thân thể của người thi hành công vụ với mục đích cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc người thi hành công vụ thực hiện hành vi trái pháp luật. 

Đe dọa dùng vũ lực là hành vi của người phạm tội thể hiện cho người thi hành công vụ biết rằng người phạm tội có thể sử dụng vũ lực ngay tức khắc nếu người đó không chịu dừng ngay việc thực hiện công vụ hoặc không thực hiện hành vi trái pháp luật theo yêu cầu của người phạm tội.

Còn dùng thủ đoạn khác là hành vi của người phạm tội nhằm làm cho người thi hành công vụ lâm vào tình trạng không thể chống cự được như đe dọa công bố những tin tức, tài liệu bất lợi cho người thi hành công vụ hoặc đe dọa gây thương tích cho những người thân thích của người thi hành công vụ như bố, mẹ, vợ, con… Tội phạm hoàn thành khi người phạm tội có một trong những hành vi nêu trên để cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật. 

Trở lại nội dung vụ việc có thể thấy, Vũ Chí T đã lợi dụng sơ hở của Tổ công tác Cảnh sát giao thông Công an huyện để mở khóa điện nổ máy lấy xe bỏ chạy. Khi đi được khoảng 3m thì bị đồng chí Nguyễn Văn H - Tổ trưởng Tổ công tác phát hiện, đuổi theo, dùng tay túm đuôi xe để giữ xe lại. Tuy nhiên Vũ Chí T vẫn tiếp tục tăng ga bỏ chạy khiến đồng chí H đã tuột tay khỏi xe và bị ngã, còn H đã điều khiển xe chạy thoát. Hành vi của Vũ Chí T với ý thức chủ quan là lấy lại chiếc xe máy của mình đang bị giữ để trốn tránh việc sẽ phải đưa xe về trụ sở để giải quyết.

Hành vi này tuy không dùng vũ lực, không đe dọa dùng vũ lực hoặc ép buộc Tổ công tác (những người đang thi hành công vụ) thực hiện hành vi trái pháp luật nhưng là thủ đoạn khác nhằm mục đích ngăn cản, cản trở việc thực hiện công vụ của người thi hành công vụ. Do đó, theo chúng tôi hành vi của Vũ Chí H đã đủ yếu tố để cấu thành tội Chống người thi hành công vụ.

Luật sư Đoàn Mạnh Hùng Văn phòng luật sư Hùng Mạnh

Điều 330 Bộ luật Hình sự 2015 

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 2 lần trở lên;

c) Xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội;

d) Gây thiệt hại về tài sản 50.000.000 đồng trở lên;

đ) Tái phạm nguy hiểm