- Đức tăng cường truy lùng tội phạm chiến tranh từ thời Đức Quốc xã
- Tội phạm chiến tranh tự vẫn tại tòa án
- Xét xử đối tượng vừa là nạn nhân vừa là tội phạm chiến tranh
 |
Thủ tướng Nhật Bản Hideki Tojo tự tử trước mặt các phóng viên tại ngôi nhà ở Tokyo hôm 11-9-1945 nhưng bất thành |
“Vết mờ” trong lịch sử
Sau nhiều năm xác minh, điều tra các chi tiết và thẩm định những phát hiện mới, ngày 7-6-2021, Giáo sư Hiroaki Takazawa của Đại học Công nghệ Nihon (Nhật Bản) đã công bố manh mối về vị trí rắc tro cốt của cựu Thủ tướng Hideki Tojo. Ông đã tìm hiểu các tài liệu được giải mật vào năm 2018 tại Cơ quan Lưu trữ quốc gia Hoa Kỳ. Các tài liệu cho thấy, tro hỏa táng của ông Tojo - một trong số nhà lãnh đạo Nhật Bản chủ ý tấn công Trân Châu Cảng của nước Mỹ - được rải từ máy bay của quân đội Mỹ lên vùng biển thuộc Thái Bình Dương, cách thành phố Yohohama (Nhật Bản) chừng 50km.
Giáo sư Takazawa đã tìm thấy các tài liệu quý trong quá trình nghiên cứu về các phiên tòa xét xử tội phạm chiến tranh. Ông nói, các tài liệu đặc biệt có giá trị vì chúng chính thức trình bày chi tiết những sự kiện ít được biết đến trước đây về những gì đã xảy ra, cũng như cung cấp vị trí sơ bộ về nơi rải tro của ông Hideki Tojo. Thủ tướng Nhật Bản trong những năm Chiến tranh thế giới thứ hai là một nhân vật phức tạp, được một số người bảo thủ tôn kính như một người yêu nước, nhưng bị nhiều người ở phương Tây căm ghét vì đã kéo dài cuộc chiến, chỉ chịu đầu hàng sau khi Mỹ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki. Khoảng 1 tháng sau ngày 15-8-1945, khi Nhật hoàng Hirohito tuyên bố Nhật Bản thất bại trong Thế chiến II, Thủ tướng Tojo đã tự sát bất thành và sau đó bị bắt tại ngôi nhà nhỏ ở Tokyo.
Trong lịch sử, hơn 4.000 người đã bị kết án vì tội ác chiến tranh tại các tòa án quốc tế và khoảng 920 người trong số họ đã bị xử tử. Trong 28 nhà lãnh đạo thời chiến của Nhật Bản bị xét xử tội ác chiến tranh tại Tòa án Quân sự quốc tế Viễn Đông năm 1946-1948, cựu Thủ tướng Tojo và 6 người khác bị thi hánh án tử hình, ngoài ra 16 người bị kết án tù chung thân, 2 người khác chết trong quá trình xét xử… 7 người đã bị treo cổ vì tội ác chiến tranh ngay trước Giáng sinh năm 1948. Trong khi có nhiều tin đồn rằng tro cốt của họ nằm rải rác ở Thái Bình Dương hoặc vịnh Tokyo, chưa bao giờ có bất kỳ tài liệu chính thức nào chứng minh cho các thông tin đó.
 |
Phiên tòa xử tội phạm chiến tranh, trong đó cựu Thủ tướng Hideki Tojo tại Tokyo ngày 13-11-1948 |
Nhiệm vụ bí mật và căng thẳng
Trong một tài liệu được Giáo sư Hiroaki Takazawa tìm thấy đề ngày 23-12-1948 và có đóng dấu “mật”, Thiếu tướng Lục quân Hoa Kỳ Luther Frierson viết: “Tôi xác nhận rằng, tôi đã nhận hài cốt, giám sát hỏa táng và tự tay rải tro cốt của những tội phạm chiến tranh xuống biển từ máy bay liên lạc của quân đội”.
Cụ thể, tài liệu của tướng Frierson viết vào ngày 4-1-1949 cho biết, vào lúc 2h10 ngày 23-12-1948, những chiếc quan tài chở thi thể của Thủ tướng Tojo và 6 người khác được chất lên một chiếc xe tải 2,5 tấn và được đưa ra khỏi nhà tù sau khi lấy dấu vân tay để xác minh. Khoảng 1,5 giờ sau, đoàn xe được các binh sĩ vũ trang hộ tống đưa tới một vị trí trung đội lính Mỹ chuyên lo việc hậu sự ở Yokohama để kiểm tra lần cuối. Sau đó, chiếc xe tải rời khu vực lúc 7h25 và đến một lò hỏa táng ở Yokohama. Các quan tài được dỡ xuống khỏi xe tải và được đặt trực tiếp vào lò thiêu trong 10 phút, trong khi các binh sĩ canh gác quanh khu vực. Tro cốt sau đó được đưa đến một đường băng gần đó và lên một chiếc máy bay mà Thiếu tướng Frierson là người trực tiếp thực hiện việc rải tro cốt. “Chúng tôi thực hiện việc này ở địa điểm trên Thái Bình Dương, cách Yokohama chừng 50km về phía Đông. Tôi đã tự tay rải tro cốt đã được hỏa táng trên một khu vực rộng”.
Theo Giáo sư Takazawa, toàn bộ hoạt động diễn ra căng thẳng, với việc các quan chức Mỹ cực kỳ cẩn thận về việc không để sót lại một hạt tro nào, dường như để ngăn chặn khả năng chúng có thể bị những người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan đánh cắp. “Ngoài nỗ lực ngăn không cho phần tro cốt được thờ phụng, tôi nghĩ quân đội Mỹ đã kiên quyết không để những hiện vật này quay trở lại lãnh thổ Nhật Bản” - Giáo sư Takazawa nhận định.
Các tài liệu ghi lại rằng, khi việc hỏa táng được hoàn thành, các lò thiêu đã được “dọn sạch toàn bộ phần còn lại”. Thiếu tướng Frierson viết: “Các biện pháp phòng ngừa đặc biệt đã được thực hiện để ngăn chặn việc tìm được ngay cả những phần nhỏ nhất của tro cốt”.
 |
Giáo sư Hiroaki Takazawa tại Đại học công nghệ Nihon đã làm sáng tỏ sự thật lịch sử mà trước đây chưa từng có tài liệu nào chứng minh |
Khép lại quá khứ đau thương
Hidetoshi Tojo hiện là chắt của cựu Thủ tướng Hideki Tojo cho rằng, việc không tìm được tro cốt của người quá cố từ lâu đã là một sự hổ thẹn của gia đình, nhưng ông cảm thấy nhẹ nhõm khi biết rõ điều đó. “Nếu tro cốt của ông cố tôi nằm rải rác trong lãnh hải Nhật Bản thì tôi nghĩ cố vẫn còn phần nào may mắn. Tôi muốn mời bạn bè và đặt hoa để tỏ lòng thành kính với cố nếu có thêm thông tin chi tiết”. Theo ông Hidetoshi Tojo: “Tên tuổi ông cố tôi dường như là điều cấm kỵ ở Nhật Bản thời hậu chiến. Mọi thứ về ông đều bị niêm phong, kể cả những bài phát biểu của ông ấy. Tôi hy vọng sẽ tìm thấy những thông tin mới tiết lộ thêm về những sự thật chưa biết trong quá khứ”.
