- Lo lắng “sức khỏe” ngân hàng khi nợ xấu nội bảng và nợ xấu tiềm ẩn có thể tăng lên gần 8% vào cuối năm
- Sau 1 tháng rưỡi cam kết, 16 ngân hàng đã giảm lãi suất cho khách hàng như thế nào?
- Ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp - nên “xé rào” hạ chuẩn hay không?
Rủi ro khách hàng gia tăng
Ngân hàng Nhà nước vừa công bố kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các tổ chức tín dụng quý IV năm 2021.
Nhận định về hoạt động kinh doanh quý III/2021, các tổ chức tín dụng (TCTD) cho biết, nhu cầu sử dụng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng tổng thể của khách hàng ở mức “thấp” và “giảm” so với quý trước, trong đó, nhu cầu gửi tiền giảm mạnh. Tuy nhiên, các TCTD kỳ vọng sẽ phục hồi trở lại trong quý IV nếu tình hình dịch bệnh được kiểm soát tốt.
Đánh giá chung cả năm 2021, các TCTD đã thu hẹp kỳ vọng về sự gia tăng nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng, trong đó nhu cầu vay vốn tiếp tục được kỳ vọng “tăng” cao hơn nhu cầu gửi tiền và thanh toán.
Trong quý III/2021, các TCTD cho biết đã thực hiện giảm mạnh giá bình quân sản phẩm, dịch vụ (bao gồm lãi suất biên và phí dịch vụ) với chỉ số cân bằng giảm từ -6,9% cuối quý II/2021 xuống -22,3% (mức thấp nhất kể từ quý I/2014 - thời điểm NHNN bắt đầu tiến hành điều tra xu hướng kinh doanh định kỳ quý đến nay).
Xu hướng này tiếp tục được dự kiến cho quý IV/2021 và cả năm 2021, trong đó, giảm lãi suất biên nhiều hơn giảm phí dịch vụ.
Thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý III/2021 duy trì ở trạng thái tốt và dồi dào hơn quý II đối với cả VNĐ và ngoại tệ. Dự báo trong quý IV/2021, năm 2021 và năm 2022, thanh khoản được kỳ vọng tiếp tục duy trì ở trạng thái tốt.
Mặt bằng lãi suất huy động – cho vay được các TCTD kỳ vọng tiếp tục điều chỉnh giảm nhẹ trong quý IV/2021 và giảm đáng kể tính đến cuối năm 2021 so với cuối năm 2020.
 |
Lợi nhuận các ngân hàng có xu hướng giảm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 |
Do ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19 đến mọi mặt của nền kinh tế và hoạt động sản xuất, kinh doanh, theo nhận định của các TCTD, mặt bằng rủi ro tổng thể của các nhóm khách hàng tiếp tục chiều hướng tăng rõ rệt. Có 50,5% TCTD nhận định mặt bằng rủi ro tăng trong quý III/2021; 33,7% TCTD dự báo mặt bằng rủi ro tăng trong quý IV/2021 và 50,5% TCTD dự báo mặt bằng rủi ro tăng trong cả năm 2021. Các con số này cao hơn nhiều so với kỳ điều tra trước (tương ứng 27,2%, 23,3% và 39,8%).
Huy động vốn toàn hệ thống TCTD được kỳ vọng tăng bình quân 4,6% trong quý IV/2021 và tăng 10,4% trong năm 2021. Dự báo năm 2022, huy động vốn của toàn hệ thống TCTD tăng trưởng 12,6%.
Trong khi đó, dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng được các TCTD dự báo tăng 4% trong quý IV/2021 và tăng 12,3% trong năm 2021 (kỳ điều tra trước các TCTD kỳ vọng tăng 13,1%).
Lợi nhuận quý IV dự kiến suy giảm
Đáng chú ý, khác với kết quả điều tra tháng 6/2021, nợ xấu của hệ thống ngân hàng trong quý III/2021 được các TCTD nhận định có chiều hướng tăng nhẹ so với quý II/2021. Tuy nhiên, các TCTD kỳ vọng tỷ lệ nợ xấu sẽ giảm nhẹ trong quý IV/2021 và trở về mức ổn định tính đến cuối năm 2021 sau khi dịch bệnh Covid-19 được khống chế, nền kinh tế dần phục hồi.
Trong quý III/2021, tình hình kinh doanh của hệ thống ngân hàng được các TCTD đánh giá là có chiều hướng suy giảm so với quý trước. Trong quý IV và cả năm 2021, chỉ có 54% TCTD kỳ vọng tình hình kinh doanh cải thiện hơn, thấp hơn kỳ điều tra trước đó (67,6-73,3%).
Đây cũng là lần đầu tiên kể từ khi NHNN thực hiện điều tra xu hướng kinh doanh theo quý (từ quý I/2014), hệ thống TCTD cho biết, lợi nhuận trước thuế cùng các kết quả hoạt động kinh doanh (thu nhập ròng từ lãi, thu nhập ròng từ phí và dịch vụ, thu nhập từ hoạt động tự doanh) trong quý điều tra có chiều hướng “suy giảm” so với quý trước.
Trong quý IV/2021, 40,6% TCTD kỳ vọng kết quả hoạt động kinh doanh tăng trưởng so với quý III/2021, 41,6% TCTD kỳ vọng “không đổi và 17,8% TCTD lo ngại kết quả hoạt động kinh doanh suy giảm. Dự kiến tổng thể năm 2021, 83,7% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế của đơn vị tăng trưởng dương, 3% kỳ vọng không đổi và 13,3% TCTD lo ngại lợi nhuận giảm.
Về tình hình lao động, việc làm, trong quý III, các TCTD đã cắt giảm lao động ở mức cao hơn nhiều so với kỳ vọng. Dù vậy, các TCTD vẫn kỳ vọng tích cực hơn về tình hình lao động việc làm trong quý IV/2021.
Dự kiến chung cho năm 2021, tình hình lao động, việc làm tại các TCTD về cơ bản giữ nguyên hoặc có chiều hướng tăng thêm so với năm 2020 (58,4% TCTD dự kiến tăng lao động và chỉ có 6% TCTD dự kiến cắt giảm lao động).
