Lãi suất cho vay có thể giảm thêm nữa hay không?

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Một số ý kiến cho rằng lãi suất cho vay tại Việt Nam vẫn cao hơn so với mặt bằng chung các nước trong khu vực, trong khi nhiều chuyên gia lại khẳng định lãi suất không còn phải là điểm nghẽn tín dụng hiện nay.

Kiến nghị giảm thêm lãi suất

Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú, cơ quan quản lý luôn xác định lãi suất là một trong những chỉ số quan trọng trong điều hành chính sách tiền tệ và đã được triển khai quyết liệt.

Vì vậy, so với 2015 và 2016, mặt bằng lãi suất huy động đã giảm 2,3%, lãi suất cho vay bình quân giảm 3,6%. Đến nay, lãi suất cho vay tối đa đối với các lĩnh vực ưu tiên chỉ ở mức 4,5%, giảm 2,5% so với năm 2016.

“Hiện nay, tất cả các mức lãi suất cho vay bình quân của Việt Nam thấp hơn mức lãi suất bình quân của ASEAN +4. Đây là chỉ số rất tích cực thời gian qua” – Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết.

Dù vậy, thời gian qua, nhiều nhận định cho rằng mặt bằng lãi suất cho vay giảm chưa tương xứng với lãi suất huy động.

Cụ thể, trong năm 2020, lãi suất cho vay đã giảm từ 1 - 1,5%/năm, thấp hơn mức giảm của lãi suất tiền gửi từ 2 - 2,5%/năm. Nhờ vậy, biên lãi ròng (NIM) của hầu hết các NH đã tăng rất mạnh trong nửa cuối năm 2020 và hiện ở mức cao lịch sử, khoảng 4%.

Theo đánh giá của ông Nguyễn Tú Anh, Vụ trưởng Vụ Kinh tế tổng hợp thuộc Ban Kinh tế Trung ương, lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng ở Việt Nam vẫn đang ở mức cao so với các đối thủ cạnh tranh trong khu vực như: Trung Quốc, Thái Lan…

Điều này đã làm giảm năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam , đồng thời, tạo rào cản phát triển cho các thị trường vốn khác.

Do đó, ông Nguyễn Tú Anh cho rằng hiện tại Việt Nam đã có đủ điều kiện (dòng vốn ngoại tệ thặng dư liên tục, áp lực lạm phát thấp, vốn nước ngoài đổ vào trong nước tăng nhanh…) để có thể thực hiện chính sách tiền tệ lãi suất thấp mà không quá quan ngại đến các yếu tố vĩ mô khác.

Cần thận trọng điều hành

Tuy nhiên, với quan điểm khác, TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia cho rằng, việc so sánh mặt bằng lãi suất của Việt Nam với một số nước trong khu vực là hơi khập khiễng, vì phải so sánh lãi suất cho vay thực đã cấn trừ lạm phát và một số yếu tố khác.

Việc điều hành lãi suất thời gian tới cần rất thận trọng

Việc điều hành lãi suất thời gian tới cần rất thận trọng

Theo vị chuyên gia, có 4 nguyên nhân khiến lãi suất của Việt Nam vẫn còn cao khi so sánh với một số nước trong khu vực.

Một là, lạm phát của Việt Nam cao hơn nhiều nước trong khu vực và thế giới. Hai là, rủi ro nền kinh tế và rủi ro của doanh nghiệp Việt Nam cao hơn vì xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức BB, trong khi Indonesia đã được đánh giá mức BBB, Trung Quốc đã gần lên mức A. “Rủi ro cao thì lãi suất phải cao” – TS Cấn Văn Lực khẳng định.

Ba là, chênh lệch lãi suất đầu vào - đầu ra của một số nước trong khu vực ở mức hơn 3%, nhưng tại Việt Nam chỉ khoảng 2,6%.

Cuối cùng, lãi suất đầu vào khó giảm xuống vì người gửi tiết kiệm luôn kỳ vọng lãi suất tiền gửi ở mức dương, cao hơn lạm phát. Trong khi đó, lạm phát ở Việt Nam đang ở mức cao hơn so với khu vực.

“Chúng tôi cũng dự báo áp lực lạm phát có thể cao hơn so với năm ngoái. Do đó, Ngân hàng Nhà nước cần phải điều hành thận trọng lãi suất. Không nhất thiết phải tiếp tục giảm lãi suất vì mức lãi suất huy động và cho vay hiện nay đã rất thấp. Nếu lãi suất thấp, lập tức dòng tiền sẽ chảy sang các kênh đầu tư khác rủi ro hơn” – ông Cấn Văn Lực nói.

Cũng cho rằng lãi suất hiện nay không phải điểm nghẽn tín dụng, ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) cho biết, hiện nay, thanh khoản các ngân hàng đang rất dư thừa, các ngân hàng đang muốn đẩy tiền ra càng sớm càng tốt, do đó vấn đề cạnh tranh giữa các ngân hàng sẽ là yếu tố giúp duy trì mặt bằng lãi suất thấp.

“Có thể thấy lãi suất cho vay giữa các ngành nghề, các khách hàng hiện nay là khác nhau. Các ngân hàng đang phải cạnh tranh lẫn nhau, do đó, chỉ cần doanh nghiệp là khách hàng trọng tâm của từ 2 ngân hàng trở lên thì chắc chắn lãi suất sẽ kìm nhau” – ông Tùng cho biết.

Ở khía cạnh cơ quan quản lý, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, việc điều hành chính sách lãi suất trong thời gian tới vẫn trên quan điểm trước hết là ổn định đối với cả lãi suất huy động và cho vay.

Tuy nhiên, cũng phải cẩn trọng với những dấu hiệu tác động của kinh tế thế giới như: việc dịch chuyển giữa các dòng vốn từ thị trường tiền tệ sang thị trường trái phiếu, thị trường vốn hoặc thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản… để điều hành chính sách lãi suất một cách hợp lý.

“Nếu các yếu tố đó vẫn tích cực thì Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục tìm cách giảm cả lãi suất huy động và cho vay. Đồng thời, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tập trung hạn chế, giảm bớt chi phí, tạo điều kiện giảm tiếp lãi suất cho doanh nghiệp và người dân”, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nói.