Đa cấp biến tướng tràn lan trên Internet, phải cảnh giác để không sập bẫy

ANTD.VN - Hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép trên mạng Internet gia tăng trong khi các doanh nghiệp đa cấp theo phương thức cũ lại “teo tóp”.

Đa cấp biến tướng tràn lan trên Internet, phải cảnh giác để không sập bẫy ảnh 1

Hoạt động kinh doanh đa cấp đang có nhiều biến tướng

Giảm một nửa số lượng doanh nghiệp đa cấp cũ

Gần đây, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (CT&BVNTD- Bộ Công Thương) và Sở Công Thương Hà Nội đã cảnh báo rất nhiều trường hợp doanh nghiệp có dấu hiệu hoạt động theo phương thức đa cấp trái phép trên mạng Internet.

Có thể kể đến trường hợp của FutureNet, TNHH TM&DV tổng hợp Sky, Công ty Freedom Group và mới nhất là trường hợp của ví điện tử New Life, Công ty TNHH JuuVa Việt Nam…

Những doanh nghiệp này đều có dấu hiệu kinh doanh đa cấp khi chưa được cấp phép, kêu gọi người chơi trên mạng Internet. Một số doanh nghiệp còn dùng tiền ảo làm phương thức giao dịch.

Thực trạng này cho thấy hoạt động kinh doanh đa cấp đang có những biến tướng và có xu hướng nở rộ trên mạng Internet.

Trong khi đó, sau khi hàng loạt doanh nghiệp đa cấp lớn như: Thiên Ngọc Minh Uy, Thiên Rồng Việt… bị phát hiện sai phạm, chấm dứt hoạt động thì hoạt động đa cấp theo phương thức truyền thống lại có dấu hiệu đi xuống.

Theo thống kê của Cục CT&BVNTD, hiện cả nước còn 34 doanh nghiệp đa cấp đã được cấp phép đang hoạt động, giảm khoảng 50% so với trước thời điểm Nghị định 42/2014/NĐ-CP về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp có hiệu lực.

Việc quản lý hoạt động của 34 doanh nghiệp đa cấp này đương nhiên chặt chẽ, dễ dàng, khiến doanh nghiệp khó “lách luật”, biến tướng vi phạm, lừa đảo người tham gia hơn so với hoạt động đa cấp trái phép trên mạng.

Chặt mà không ăn thua!

Theo Nghị định 42/2014/NĐ-CP, doanh nghiệp kinh doanh đa cấp phải nộp tiền ký quỹ lên tới 10 tỷ đồng, tăng gấp đôi so với quy định cũ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp muốn hoạt động đa cấp tại địa phương bắt buộc phải mở chi nhánh, văn phòng đại diện hay có người ở địa phương đó.

Website của doanh nghiệp phải thông tin đầy đủ, chi tiết về hoạt động kinh doanh này, để người tham gia vào website là biết luôn thông tin, không được mập mờ.

Đáng chú ý, Nghị định 42 cũng quy định, hệ thống máy chủ để tính tiền hoa hồng cho người tham gia phải đặt ở Việt Nam, thay vì có thể đặt ở nước ngoài như trước đây nên mọi dữ liệu liên quan đến người tham gia khó có thể giấu giếm.

Đại diện của Hiệp hội bán hàng đa cấp (VMLMA) cho rằng, quy định này dễ cho doanh nghiệp trong nước, nhưng lại làm khó doanh nghiệp nước ngoài, bởi lẽ các doanh nghiệp nước ngoài dùng chung hệ thống tính hoa hồng trên toàn cầu, nếu phải chuyển đổi riêng cho Việt Nam sẽ rất tốn kém.

Theo quy định mới, doanh nghiệp đa cấp phải xin phép khi tổ chức hội thảo, ngay cả khi tổ chức tại văn phòng công ty và hàng tháng phải báo cáo lượng người tham gia mạng lưới ở cả 63 tỉnh, thành phố cho cơ quan quản lý.

“Điều kiện hoạt động siết chặt hơn nên doanh nghiệp Việt Nam nản chí, rút khỏi thị trường khá nhiều. Trường hợp gần nhất là Công ty TNHH Thương mại Vision Việt Nam xin chấm dứt hoạt động. Với quy định này, doanh nghiệp nào “khỏe” lại tăng doanh số liên tục (như trường hợp của Hebalife), còn lại là “chết yểu”- đại diện VMLMA cho hay.

Cũng theo vị này, mặc dù điều kiện kinh doanh đa cấp bị siết chặt như vậy song biến tướng, vi phạm vẫn tràn lan, như trường hợp các doanh nghiệp kêu gọi tham gia trên Internet đã được cảnh báo.

“Nhiều “sếp” kêu gọi đa cấp trên mạng đều là thủ lĩnh của doanh nghiệp đa cấp đã ngừng hoạt động do có nhiều vi phạm, nhưng cơ quan quản lý vẫn chỉ có thể cảnh báo. Hiện tại, quy định xử phạt những hành vi này chưa có”- vị đại diện VMLMA nói.

Điều này đồng nghĩa với việc quy định mới như đang "túm thằng có tóc" và chịu bó tay trước "thằng trọc đầu".

Cụ thể, trước đây, những hành vi vi phạm trong hoạt động bán hàng đa cấp bị xử phạt theo Luật Cạnh tranh nhưng Luật Cạnh tranh sửa đổi chỉ có hiệu lực từ 1-7-2019, nên hiện tại, doanh nghiệp đa cấp có dấu hiệu vi phạm vẫn nhởn nhơ. Thế nên, người tham gia nếu không tỉnh táo là tự chui đầu vào bẫy.