Khủng hoảng sinh... cực đoan

ANTĐ - Cơn bão khủng hoảng nợ công quét qua châu Âu không chỉ “tàn phá” nền kinh tế nhiều quốc gia tại cựu lục địa mà còn gây ra những hệ luỵ đáng lo ngại khác mà một trong số đó là cảnh báo về sự trỗi dậy của các tư tưởng cực đoan, phát xít.

Các thành viên đảng cực hữu Golden Dawn đòi trục xuất những người nhập cư khỏi Hy Lạp

Tất cả các quốc gia châu Âu bị rơi vào cuộc khủng hoảng nợ công đều phải ít nhiều chấp nhận áp dụng chính sách kinh tế khắc khổ “thắt lưng buộc bụng”. Thực hiện chính sách này, không chỉ việc làm khó khăn hơn mà những phúc lợi xã hội vốn eo hẹp càng trở nên cần thiết trong thời buổi khủng hoảng như giáo dục, y tế, trợ cấp xã hội... bị cắt giảm đáng kể.

Trong bối cảnh cuộc sống ngày càng nhọc nhằn, khó khăn hơn thì không có gì là khó hiểu khi người dân chĩa mũi dùi chỉ trích và giận dữ vào chính phủ. Bên cạnh đó, có một bộ phận mang tư tưởng cực hữu, cực đoan đã thừa lúc khó khăn để quay ra cáo buộc, đổ lỗi cho những người lao động nhập cư, đặc biệt là người Hồi giáo.

Đáng chú ý là những tư tưởng và hành động của các nhóm cực hữu, cực đoan không chỉ thể hiện qua các vụ biểu tình hay bạo lực với người nhập cư đơn lẻ mà còn tích tụ thành lực lượng đáng kể tại một số quốc gia châu Âu. Điều này thể hiện qua những cuộc bầu cử mới đây ở các nước châu Âu, nhất là Pháp và Hy Lạp.

Cho dù không lọt vào vòng “nốc ao” song việc nữ ứng cử viên Marine Le Pen, lãnh đạo Đảng Mặt trận Quốc gia (FN) cực hữu, về thứ 3 tại vòng bầu cử đầu tiên của cuộc bầu cử Tổng thống Pháp vừa qua với 18,6% số phiếu đã cho thấy sự trỗi dậy mạnh mẽ của lực lượng cực hữu tại nước này. Điều này trái ngược với thất bại nặng của ứng cử viên FN - ông Jean-Marie Le Pen, cha của bà Marine Le Pen - trong cuộc bầu cử Tổng thống Pháp lần trước năm 2007.

Chiến thắng được đánh giá chưa từng thấy của Golden Dawn (Bình minh Vàng) trong cuộc bầu cử Quốc hội Hy Lạp ngày 6-5 vừa qua còn khiến châu Âu ngỡ ngàng hơn khi đảng cực hữu này giành được 7% số phiếu để lần đầu tiên có chân trong cơ quan lập pháp cao nhất của nước này. Việc Golden Dawn - một đảng có tư tưởng cực đoan bài ngoại và ủng hộ chủ nghĩa phát xít - chen chân vào Quốc hội từ vị trí một đảng cực đoan nhỏ ít người ủng hộ đã không khỏi làm dư luận lo ngại.

Được hộ tống bởi những thành viên “cơ bắp cuồn cuộn” diễu hành trên các đường phố Thủ đô Athens để mừng chiến thắng, ông Nikolaos Michaloliakos, lãnh đạo của Golden Dawn, liên tục gào lên: “Hy Lạp là của người Hy Lạp. Người nước ngoài nên cút khỏi Hy Lạp”. Khi được hỏi về đề xuất đầu tiên của đảng Golden Dawn tại Quốc hội là gì, ông Michaloliakos hét lên: “Tống khứ tất cả dân nhập cư bất hợp pháp”. 

Sự trỗi dậy của các tư tưởng và lực lượng cực hữu ở châu Âu trong bối cảnh khủng hoảng nợ công đang hoành hành đã làm dấy lên mối lo ngại sâu sắc rằng điều này có thể tạo cơ hội cho sự hồi sinh của chủ nghĩa phát xít tại châu lục này. Lo ngại này không phải không có cơ sở khi chủ nghĩa phát xít cho dù đã bị chôn vùi hơn 67 năm qua song mầm mống nguy hiểm của nó vẫn còn tồn tại, chỉ chờ thời cơ là hồi sinh, trỗi dậy.