- Cháy viện dưỡng lão ở Pháp, 6 người thiệt mạng
- Cháy viện dưỡng lão ở Hàn Quốc, 10 người chết
- Địa ngục trần ai nơi viện dưỡng lão
Theo thống kê, Nhật Bản là nước có tỉ lệ tù nhân cao tuổi nhiều nhất thế giới với 20% phạm nhân nước này trên 60 tuổi. Số vụ công dân cao tuổi phạm tội đã tăng gấp 4 lần so với cách đây 20 năm. Cụ thể, theo thông tin từ tờ Kyodo News Agency hồi cuối tháng 11, cảnh sát cho biết, trong vòng 6 tháng từ đầu năm 2015, số lượng người cao tuổi phải tới đồn cảnh sát đã lên đến con số 23.656, so với chỉ 19.670 ở lứa tuổi 14-19.
Hiện tượng tù nhân cao tuổi tăng vọt bắt đầu được dư luận Nhật Bản chú ý vào năm 2006 khi một cụ ông 74 tuổi thiêu rụi nhà ga xe lửa phía Tây Nhật Bản. Người này khai với cảnh sát rằng trong cơn đói khát, không người thân thích, ông làm vậy để được trở lại nhà tù. Năm ngoái, một cụ bà gặp khó khăn cũng đã đầu độc nhiều cụ ông để chiếm đoạt tài sản và… vào tù.
Báo chí cũng cho biết, một cụ ông khác 67 tuổi ở nhà tù Nagasaki, Kyushu, người đang thụ án lần thứ 14 với tội danh móc túi. Ông này sẽ mãn hạn vào tháng 1-2016 tới đây nhưng các giám thị dự đoán rằng, ông ta sẽ sớm trở lại, bởi ông không hề có gia đình, cũng không có nơi trú ngụ. Các nhân viên xã hội cho biết, tù nhân này bị bệnh béo phì, huyết áp cao, điếc và có vấn đề về nhận thức. Mỗi khi được ra tù, ông này lại đi ăn cắp hoặc móc túi để có tiền mua thức ăn, quần áo và cuối cùng chấp nhận ngồi tù để có cuộc sống thoải mái hơn.
Trong khi các nước khác luôn tăng kinh phí để xây nhà tù kiên cố, không cho tù nhân thoát ra ngoài thì Nhật Bản lại đối mặt với một thách thức còn lớn hơn, đó là làm sao thuyết phục được các phạm nhân của mình rời khỏi nhà tù càng sớm càng tốt. Tại nhà tù dành cho phạm nhân nữ ở Fukushima, số tù nhân hơn 60 tuổi chiếm tới 28%, và tù nhân lớn tuổi nhất là một cụ bà 91 tuổi, người liên tục phạm tội ăn cắp vặt để được vào tù, nơi bà có chỗ trú ngụ, thức ăn và điều kiện chăm sóc y tế miễn phí.
Giáo sư Koichi Hamai, chuyên gia tội phạm học thuộc Đại học Ryukoku cho biết: “Dù hầu hết các nhà tù Nhật Bản hiện nay đều kém tiện nghi và không có hệ thống điều hòa hay sưởi ấm, nhưng chúng còn tốt hơn rất nhiều so với cuộc sống vất vưởng bên ngoài. Trong tù, các phạm nhân có bạn bè, thức ăn và được chăm sóc tốt hơn bên ngoài”.
Chính những lý do này đã biến nhiều nhà tù ở Nhật thành các “trại dưỡng lão”, nơi các giám thị trở thành điều dưỡng viên bất đắc dĩ. Tại nhà tù ở Fukushima, các giám thị phải thường xuyên thay bỉm và quần lót cho các cụ bà, tắm rửa cho họ và dìu họ đi dạo. Theo quy định pháp luật Nhật Bản, những người tái phạm các hành vi ít nghiêm trọng (chẳng hạn như ăn cắp vặt) có thể phải ngồi tù đến 5 năm. Về mặt lý thuyết, để trừng phạt một người ăn cắp hộp cơm trị giá 183.000 đồng, chính phủ Nhật sẽ phải bỏ ra 2,9 tỉ đồng để nuôi người này ở tù trong 5 năm, cao gấp đôi số tiền phúc lợi mà một người bình thường được hưởng.
Chính quyền Tokyo đã phải chi ra hơn 58.500 tỉ đồng để điều hành hệ thống nhà tù trong năm tài khóa 2015. Đa phần những người “vào tù ra tội” liên tục này là những người già không nơi nương tựa, không người thân thích hoặc người tàn tật. Khi một tù nhân cao tuổi chết, thường nghi thức tang lễ và an táng đều do phía nhà tù sắp xếp. Sau đó tro cốt của người quá cố sẽ được gửi tới những người họ hàng thân thích nhất.
