Khí đốt Nga thất thế trước Na Uy khi mức giá tăng quá cao, khiến châu Âu gấp rút tìm kiếm nguồn cung thay thế nhằm tránh bị khống chế bởi Tập đoàn Gazprom.
Vào tháng 11, Na Uy đã vượt qua Tập đoàn Gazprom của Nga trong việc xuất khẩu khí đốt sang châu Âu. Trong mùa thu, quốc gia Scandinavia thậm chí còn không bơm nhiên liệu vào các mỏ để tăng cường thu hồi dầu nhằm tối đa hóa nguồn cung.
Trong khi đó công ty Nga đang giảm bớt khối lượng, không cung cấp thêm trên sàn giao dịch cho đến khi Nord Stream 2 hoạt động. Mặt khác do mức giá kỷ lục, các hợp đồng dài hạn ngày càng giảm, theo ước tính xuất khẩu của Gazprom đã giảm 8 tỷ m3 so với năm ngoái.
Theo Gazprom, trong tháng 11, xuất khẩu khí đốt của Nga sang châu Âu (không bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ) đã giảm xuống còn 322 triệu m3 mỗi ngày. Đồng thời nguồn cung cấp nhiên liệu từ Na Uy đạt trung bình 331 triệu m3, số liệu được thống kê bởi GASSCO.
Gazprom giảm xuất khẩu sang châu Âu vào mùa thu thì ngược lại, Na Uy lại tăng. Cụ thể trong tháng 9, công ty Nga cung cấp trung bình 406 triệu m3 mỗi ngày, và vào tháng 10 là 340 triệu; còn Na Uy, lần lượt cung cấp cho châu Âu 295 triệu và 338 triệu m3.
Sau khi giá khí đốt ở châu Âu tăng kỷ lục, lên tới 1.900 USD/nghìn m3, Brussels kêu gọi các nhà cung cấp tăng khối lượng và Na Uy đã hứa sẽ làm điều này bằng cách tăng sản lượng khai thác từ hai mỏ.
Ông Ira Joseph - người đứng đầu Bộ phận Khí đốt và Năng lượng tại S&P Global Platts, cho rằng Na Uy đi trước tất cả trong việc tối ưu hóa sản xuất khí đốt, nước này thậm chí còn giảm khối lượng khí đốt vào các mỏ để tăng cường thu hồi dầu và cũng tăng xuất khẩu khí.
“Na Uy không kìm hãm mong muốn kiếm tiền từ giá khí đốt của châu Âu. Xuất khẩu tháng 10 đang đạt mức tối đa 5 năm, thường rơi vào giữa mùa đông”, vị chuyên gia lưu ý.
Trong khi đó ông Anders Opedal - người đứng đầu Norwegian Equinor cho biết: “Chúng tôi đã vặn tất cả các van để xem liệu chúng tôi có thể sản xuất và xuất khẩu thêm khí đốt hay không".
Đối với Gazprom, tình hình lại khác. Kể từ tháng 9, công ty bắt đầu giảm cung cấp khí đốt cho châu Âu (trừ Thổ Nhĩ Kỳ), đến ngày 15/11, khối lượng giảm so với năm ngoái lên tới 8 tỷ m3, thấp hơn một chút so với lượng khí đốt Ba Lan tiêu thụ của Nga trong một năm.
Một mặt, Gazprom không niêm yết thêm khối lượng trên sàn giao dịch như đã làm vào năm ngoái. Điều này có thể được giải thích bằng cả sự kỳ vọng về sự ra mắt của Nord Stream 2 và bởi các cam kết kỷ lục để lấp đầy các cơ sở lưu trữ của Nga.
Mặt khác do mức giá kỷ lục ở châu Âu, nhu cầu về khí đốt bắt đầu giảm và các khách hàng châu Âu của Gazprom bắt đầu giảm giá thầu cho các hợp đồng dài hạn. Họ bán một phần khí đốt trên sàn giao dịch với giá giao ngay.
“Hãy xem giá cao sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự lựa chọn của hàng triệu người dùng máy sưởi trong mùa đông này, khi tiền thật đang bị đe dọa để bật máy điều hòa".
"Các nhà khí tượng học dự đoán thời tiết lạnh hơn bình thường ở Tây Âu trong tuần này. Sự khác biệt dù chỉ một độ cũng có tầm quan trọng lớn đối với việc cung cấp khí đốt", ông Ira Joseph nhấn mạnh.