Hệ thống thoát nước 3,8 tỷ USD của Hồng Kông đáng giá thế nào?

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Hồng Kông (Trung Quốc) đã chi 3,8 tỷ USD cho hệ thống thoát nước phức tạp để bảo vệ đặc khu này trước những trận lũ lụt thảm khốc do bão theo mùa. Nhưng giới kiến trúc sư và kỹ sư thoát nước ở đây cũng cho rằng, khả năng ứng phó với lũ lụt của thành phố chỉ đủ ở hiện tại và có thể bị tụt hậu trong tương lai. 

Hệ thống thoát nước 3,8 tỷ USD của Hồng Kông đáng giá thế nào? ảnh 1Bên trong đường hầm thoát nước phía Tây của Hồng Kông

Công trình lớn - quyết tâm cao

Kỹ sư thoát nước người Hồng Kông Alex Lau thường xuyên thị sát đường hầm khổng lồ cao gần gấp đôi chiều cao của một chiếc xe buýt hai tầng. Trong số 4 đường hầm thoát nước chính của Hồng Kông, đường hầm thoát nước phía Tây là lớn nhất. Nó chạy qua các ngọn núi phía Đông, qua các khu tài chính sầm uất trung tâm đến cảng Cyberport trên bờ biển phía Tây, chỗ rộng nhất có đường kính 7,25 m. “Đường hầm này chặn khoảng 1/3 lượng mưa cho khu vực phía Bắc Hồng Kông. Chúng tôi có khoảng 34 cửa lấy nước và tất cả lượng nước bị chặn sẽ được chuyển vào đường hầm rồi đưa ra biển”, Alex Lau nói.

Được biết, công trình hầm thoát nước khổng lồ này khởi công từ năm 2007, với 2 cỗ máy đào làm việc liên tục trong 5 năm. Xây dựng hệ thống hầm ngầm này không dễ bởi Hồng Kông là một trong những nơi có mật độ đô thị hóa cao với mạng lưới chằng chịt đường ray tàu điện ngầm, những con đường cắt ngang qua núi non…  Cuối cùng, nó đã hoàn thành với chiều dài 10,5 km, giải quyết vấn đề cơ bản và cấp bách đối với một trong những thành phố ẩm ướt nhất châu Á: Hồng Kông có lượng mưa trung bình 2.400 mm mỗi năm, nhưng 80% số đó chỉ tập trung vài tháng mùa hè từ tháng 6 đến tháng 9.

Và không phải ai cũng biết, một trong những bể chứa nước lớn nhất Hồng Kông nằm bên dưới một trong những địa danh nổi tiếng nhất hòn đảo: Trường đua ngựa Happy Valley. Trước khi xảy ra đại dịch Covid-19, đây là nơi hàng tuần có cả chục nghìn người đến xem đua ngựa. Những ngày còn lại, hàng trăm người sử dụng không gian này làm sân tập chạy, chơi bóng đá và bóng bầu dục.

Như lời giới thiệu của kỹ sư Alex Lau, dưới trường đua là một khoang rỗng chứa nước, diện tích lên tới 60.000 m2, tương đương với 24 bể bơi tiêu chuẩn. Nó ngăn lũ cho một số bất động sản đắt nhất của thành phố, nhất là trường đua, khi mà trước khi có bể ngầm vào năm 2012, khu vực này thường xuyên bị mưa phá sân cỏ và sửa chữa rất tốn kém.

Hệ thống thoát nước 3,8 tỷ USD của Hồng Kông đáng giá thế nào? ảnh 2Không nhiều người biết, dưới trường đua ngựa Happy Valley nổi tiếng Hồng Kông là một bể chứa nước mưa khổng lồ

Chi phí bỏ ra là xứng đáng

Người dân Hồng Kông có thể nói đã quen với nhịp độ các trận bão lớn mỗi mùa hè. Hệ thống cảnh báo mưa bão của họ được đưa vào sử dụng từ năm 1967, giúp mọi người tránh đi lại không cần thiết mỗi khi có hiện tượng lở đất hay nguy cơ tai nạn đường bộ. Nếu mưa có lưu lượng 70mm/giờ, các văn phòng và trường học ở đây đóng cửa.

Trong lịch sử hòn đảo này, tháng 9-1906, một trận mưa lớn đã khiến 15.000 người thiệt mạng, tương đương 5% dân số Hồng Kông khi đó. 20 năm tiếp sau, Hồng Kông đã phải chi hàng triệu USD để khắc phục thiệt hại do mưa bão. Đô thị hóa nặng nề chỉ làm cho tình trạng lũ lụt trở nên tồi tệ hơn vì bề mặt của đất tự nhiên đã bị bê tông hóa, thay vì hấp thụ nước mưa thì nó lại tích tụ nước, thậm chí là ngập cục bộ. 

Kể từ năm 1995, chính quyền đặc khu đã chi khoảng 3,8 tỷ USD cho nhiều dự án, hoàn thành thiết lập 2.400 km cống rãnh, 360 km kênh sông ngòi, 4 đường hầm ngầm rộng lớn trải dài 21 km, và 4 bể chứa nước mưa. Hiện 11 bể ngầm khác đang được xây dựng. Các làng và thị trấn nông thôn ở Hồng Kông có đê và kênh đào để chuyển hướng hoặc tạm thời trữ nước, trong khi các khu vực đô thị san sát công trình xây dựng đòi hỏi kỹ thuật chuyên sâu hơn.

Tất cả những giải pháp này giúp dẫn nước mưa ra khỏi các khu vực dễ bị tổn thương và cuối cùng đưa nước trở lại đại dương, giúp giảm số lượng các điểm đen lũ lụt từ 126 vào năm 1995, chỉ còn 5 điểm hiện nay.

Chi phí cho hệ thống nước mưa đó không hề nhỏ, nhưng đến nay đã chứng minh được hiệu quả của nó. Trong một so sánh, lũ lụt trong tháng 6 vừa rồi đã gây thiệt hại kinh tế hơn 2,9 tỷ USD cho miền Nam Trung Quốc.

Không tự mãn với thành quả đã có

Hồng Kông không đơn độc trong việc đối phó với lũ lụt và các kỹ sư của thành phố thường xuyên cộng tác với các đối tác quốc tế và khu vực để chia sẻ các giải pháp hiệu quả nhất. Điều đó đang trở nên quan trọng hơn bao giờ hết khi biến đổi khí hậu mang đến thời tiết nguy hiểm và khó lường hơn.

Giới kiến trúc sư và kỹ sư thoát nước ở đặc khu này cũng cho rằng, khả năng ứng phó với lũ lụt của thành phố chỉ đủ ở hiện tại và có thể bị tụt hậu trong tương lai. Để duy trì ưu thế chống bão lụt, Hồng Kông cần kết hợp các giải pháp từ xây thêm bể chứa và đường hầm đến điều chỉnh thiết kế và kiến trúc để ngăn ngừa các rủi ro của biến đổi khí hậu.

Những giải pháp thiết kế đó có thể bao gồm bảo vệ vùng đất ngập nước, làm vườn và mái nhà xanh giúp hấp thụ lượng mưa theo mô hình “thành phố bọt biển” đã thành công ở một vài nơi trên thế giới và ở Trung Quốc. Bên cạnh đó, ngoài việc chỉ chặn và chuyển hướng nước mưa, cần có nhiều chiến thuật hơn để lưu trữ, thanh lọc và tái sử dụng, giúp giảm áp lực lên các nguồn nước hiện có.

Ông Richard Leung, kỹ sư cao cấp của Sở Thoát nước Hồng Kông cho biết, hiện tại, phần lớn lượng nước mưa của Hồng Kông phải đổ ra biển, trong khi họ phải nhập khẩu hơn 70% nước ngọt từ Trung Quốc đại lục. Trái đất ngày càng nóng lên dẫn đến nguy cơ mất an ninh nguồn nước trên toàn thế giới tăng lên, vì thế Hồng Kông phải xử lý tốt hơn nguồn nước của mình.

Kể từ năm 1995, chính quyền đặc khu đã chi khoảng 3,8 tỷ USD cho nhiều dự án, hoàn thành thiết lập 2.400 km cống rãnh, 360 km kênh sông ngòi, 4 đường hầm ngầm rộng lớn trải dài 21 km, và 4 bể chứa nước mưa. Hiện 11 bể ngầm khác đang được xây dựng. Chi phí cho hệ thống nước mưa đó không hề nhỏ, nhưng đến nay đã chứng minh được hiệu quả của nó. Trong một so sánh, lũ lụt trong tháng 6 vừa rồi đã gây thiệt hại kinh tế hơn 2,9 tỷ USD cho miền Nam Trung Quốc.