Nghiêm trọng ở chỗ, chính kiểm lâm - người được giao nhiệm vụ giữ rừng lại là những người phá rừng. Dư luận có quyền nghi ngờ và đặt câu hỏi, từ trước tới nay, đã có bao nhiêu kiểm lâm biến chất như vậy; đã có bao nhiêu vụ vận chuyển gỗ lậu, “phá” rừng có sự tiếp tay của kiểm lâm mà không hoặc chưa bị phát hiện. Chính điều này, cũng đã được ông Hà Công Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp khẳng định, vụ việc ở Nghệ An không phải là đầu tiên và duy nhất về việc kiểm lâm “bắt tay” với lâm tặc. Và, sẽ không bị phanh phui nếu như không có vụ tai nạn thương tâm làm 10 người chết và nhiều người khác bị thương xảy ra.
Gia đình thân nhân người bị nạn mất mát, đau xót vì mất người thân. Nhân dân chán nản vì mất niềm tin. Ngay ông Hà Công Tuấn, người đứng đầu ngành kiểm lâm cũng phải thốt lên, “xấu hổ” vì hành động của cấp dưới. Trong khi thiên tai ngày một dữ dội, gây hậu quả ngày một nghiêm trọng không chỉ cơ sở vật chất mà còn làm chết hàng trăm người mỗi năm. Người ta cứ mải miết đổ cho biến đổi khí hậu làm thiên tai khắc nghiệt hơn, làm mưa bão ngày càng cực đoan hơn. Nhưng thực tình, hỏi mấy ai hiểu hết và hiểu rõ, biến đổi khí hậu thực chất là gì, có lẽ, trong mắt nhiều người vẫn mơ hồ, nó chẳng khác nào con ngáo ộp. Nguyên nhân gần nhất, trước nhất, thiết thực nhất thì người ta cứ vô tình quên. Tàn phá rừng đầu nguồn.
Nhiều địa phương mải miết chuyển đổi phủ xanh đất rừng để trồng cây công nghiệp như cao su, cà phê; có nơi thì mải mê chạy theo thủy điện mà đánh đổi môi sinh hay một số vùng cũng vì nghèo đói quá mà làm liều, phá rừng mưu sinh… Song, một con số khiến nhiều người phải giật mình, mỗi năm nước ta mất đi hơn 30.000ha rừng, mà đến 90% nguyên nhân là do quản lý. Quản lý Nhà nước về rừng đang có vấn đề. Trong khi, quản lý Nhà nước về rừng có vấn đề thì cũng ông Tuấn thừa nhận, có sự câu kết giữa cán bộ địa phương, kiểm lâm và lâm tặc chung tay phá rừng. Nếu không có sự cấu kết giữa các lực lượng này thì sẽ không thể có những vụ vận chuyển trót lọt 15 toa tàu gỗ trắc từ Tây Nguyên ra đến Hà Nội để đưa về Bắc Ninh chế biến. Rồi đây, ai sẽ là người bảo vệ rừng, bảo vệ lá phổi xanh, bảo vệ tấm lá chắn lũ lụt. “Chọn mặt gửi vàng”, nhưng xem ra bấy lâu, chúng ta đã gửi “vàng nhầm”.
