Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long dốc tiền làm album xẩm "Trách ông Nguyệt Lão"

ANTD.VN - Yêu xẩm, hát xẩm, miệt mài sáng tác xẩm, cùng những người bạn xẩm” đưa xẩm lên sân khấu được mệnh danh “thánh đường nghệ thuật” với nhạc sĩ Nguyễn Quang Long có lẽ là chưa đủ. Vì thế, anh quyết định dốc tiền để ra album đầu tay về xẩm, rồi sau đó cùng êkip gấp rút lên đường để quay một MV xẩm.

Có thể nói Nguyễn Quang Long là một trong những cái tên không quá xa lạ với khán giả yêu nghệ thuật truyền thống nói chung và bộ môn hát xẩm nói riêng khi trong gần hai thập kỷ qua, anh cùng những cộng sự của mình đã nỗ lực phục hồi và đưa nghệ thuật hát xẩm trở lại quen thuộc với công chúng ngày nay.

Sinh ra ở quê hương Kinh Bắc gắn với những câu hát quan họ, rồi theo học ngành thanh nhạc, lý luận âm nhạc ở Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long tự nhân bản thân mình luôn có hai dòng chảy nghệ thuật song song – một nhà nghiên cứu lý luận và một nghệ sĩ biểu diễn. Vì vậy, trong suốt quá trình phục hồi, lưu giữ và truyền bá những câu hát xẩm, anh vừa đứng ở vai trò một nhà nghiên cứu, lại vừa trực tiếp hát.

Album “Xẩm Hà Nội” được NXB Âm nhạc phát hành đầu năm 2016 là thành quả đầu tiên của công cuộc phục hồi nghệ thuật này. Không dừng lại ở đó, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cùng với các nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa, Khương Cường, Phạm Đình Dũng lập nên nhóm Xẩm Hà Thành với mong muốn góp phần tái hiện lại một nét đẹp của Hà Thành 36 phố phường xưa kia và thổi thêm sức sống mới để nét đẹp ấy được nối dài theo hơi thở của thời đại. Cũng từ đây, nhiều bài xẩm do anh sáng tác đã ra đời và được công chúng đón nhận vì tính thời sự nóng hổi (Xẩm sai Tiễu trừ cướp biển, Xẩm Đường lưỡi bò…) và cả những bài xẩm trữ tình tôn vinh hét đẹp của Hà Nội và tình yêu như: Xẩm trà đá, Xẩm bốn mùa hoa Hà Nội, Xẩm Tứ vị Hà thành…

“Trách ông Nguyệt Lão” là tựa đề album xẩm đầu tay vừa được nhạc sĩ Nguyễn Quang Long trình làng rộng rãi. Album được anh giới thiệu vào những ngày cuối cùng của năm 2019 với ý nghĩa dấu mốc của cuộc hành trình 25 năm đi theo âm nhạc chuyên nghiệp, 20 năm theo nghiệp nghiên cứu, lý luận âm nhạc. Nói về tên gọi của album này, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long chia sẻ, cái tên ngầm ý nói về tình yêu, cũng là nét trữ tình nội tâm đồng thời pha chút dí dỏm nổi bật trong phong cách âm nhạc của anh.

Album gồm 9 bài xẩm, đều là những sáng tác của nhạc sĩ Nguyễn Quang Long. Trong đó có 3 bài được khai thác từ thơ của hai thi sĩ mà anh cảm thấy đồng điệu về tâm hồn là Nguyễn Bính và Hồng Thanh Quang. Dựa vào những vần thơ đó, anh đã viết thành những bài xẩm hoàn chỉnh là “Chân quê” (Nguyễn Bính) và “Thôi em cứ việc lấy chồng”, Nghĩ kỹ mà xem” (Hồng Thanh Quang). 6 bài còn lại trong album cũng đều thể hiện tinh thần chung vừa trữ tình, nội tâm, lại vừa da diết và dí dỏm như: Xẩm Bốn mùa hoa Hà Nội, Xẩm Phố thu, Xẩm Duyên phận tơ vòng, Xẩm Ơ này, em gì đấy ơi!... Trong đó bài “Xẩm tàu điện” từng được nhạc sĩ Nguyễn Quang Long sáng tác dành riêng cho nữ danh ca Thu Phương và được cô thể hiện đầy ấn tượng trong liveshow kỷ niệm 30 năm ca hát của mình.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long trình diễn trong buổi ra mắt album xẩm "Trách Ông Nguyệt Lão" 

Đặc biệt, trong album này có một bài được nhạc sĩ Nguyễn Quang Long sáng tác theo điệu Thập ân là “Xẩm dặn con”. Đây là cảm xúc của anh với tư cách là một người cha mang theo suy nghĩ, dù công việc có bận rộn đến thế nào thì cũng luôn lo lắng cho những đứa con thân yêu của mình. Cũng như biết bao người cha người mẹ khác, thông qua bài xẩm, anh muốn gửi gắm thông điệp dù sau này có thế nào thì điều quan trọng nhất là phải thành người, phải sống tử tế và phải luôn sống lương thiện.

Trong album “Trách ông Nguyệt Lão”, bên cạnh giọng hát của Nguyễn Quang Long còn góp mặt những giọng ca danh tiếng khác như: nghệ sĩ hát xẩm Mai Tuyết Hoa, NSND Thúy Ngần, ca sĩ Thu Phương…Ngoài ra, Mai Tuyết Hoa, Khương Cường và Quang Long cùng nhóm Xẩm Hà Thành thể hiện bài “Xẩm Bốn mùa hoa Hà Nội”.  

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long tâm sự, anh viết bài xẩm "Duyên phận tơ vòng" cách đây chưa đầy 1 tháng và viết tặng cho nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa. Ngoài đời, anh có mối quan hệ bạn bè thân thiết với cả nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa (bên phải) và nhạc sĩ Giáng Son (bên trái)

Tác phẩm này viết chưa đầy 1 tháng nay. Tôi gắn bó với Mai Tuyết Hoa và Giáng Son và hiểu hết tâm tư, tình cảm, những khúc quanh trong đời sống tình cảm của họ. Ca khúc được viết lên bởi những tâm sự như thế. Bài này viết cho Mai Tuyết Hoa hát, chị tự lồng điệu và hát khác vơi ý định của tôi lúc đầu. Mai Tuyết Hoa nói, hát như vậy mới đúng là Tuyết Hoa. Hát xẩm buồn thảm vì hoàn cảnh diễn xướng cũng như thân phận của một bộ phận nghệ nhân hát xẩm trong lịch sử. Họ hát về nhân tình thế thái, về những bấp bênh đời sống và phải rút ruột mới lấy được trái tim và sự thương mến của người nghe.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long và con trai

Có một điểm khá đặc biệt và độc đáo của những bản thu âm đó là do đặc thù của hát xẩm nên toàn bộ các bản thu âm này đều được thu theo lối mộc, người hát và nhạc cụ chính cùng thể hiện và thu âm trực tiếp chứ không hòa âm trước để tạo thành bản nhạc beat sau đó nghệ sĩ mới thu phần hát như cách thu phổ biến hiện nay. Chính đặc điểm này là nên nét riêng tạo cho người nghe cảm giác như đang được nghe nhóm xẩm trình diễn trước mặt.

Được biết, sau khi ra mắt album này, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long sẽ cùng nhóm xẩm Hà Thành bắt tay vào thực hiện MV “Trách ông Nguyệt Lão” tại Hà Nội và Bắc Ninh để chào đón năm 2020, năm thứ 1010 của Thăng Long – Hà Nội. 

MV xẩm "Nghĩ kỹ mà xem" do nhạc sĩ Nguyễn Quang Long thể hiện:

Tin cùng chuyên mục