Tạp chí này cho biết, rất có thể là Trung Quốc đã đạt được thành công đầu tiên, với chiếc tàu ngầm hạt nhân chiến lược 094 lớp Tấn. Loại tàu ngầm này được Trung Quốc nghiên cứu, chế tạo từ thập niên 90 của thế kỷ trước, hiện nay, có khả năng nó đang ở trong quá trình nâng cấp một lần nữa.
Tàu ngầm lớp Tấn là một yếu tố cấu thành trong bộ 3 răn đe hạt nhân chiến lược của Trung Quốc và cũng là yếu tố cuối cùng mà Bắc Kinh chưa hoàn tất. Nếu Trung Quốc đủ khả năng cho tầu ngầm lớp Tấn tuần tra trên biển dài ngày, thì Mỹ sẽ phải điều chỉnh lại chiến lược quân sự của mình, bản đồ địa chính trị châu Á - Thái Bình Dương sẽ phải vẽ lại.
“The Times” cho biết, Trung Quốc đã bí mật tuyển dụng 6 nhóm thủy thủ đoàn, đào tạo để chuẩn bị biên chế cho các tàu ngầm hạt nhân tên lửa đạn đạo 094 lớp Tấn. Trước đây, phương Tây xác định Trung Quốc đã chế tạo 2 chiếc tàu ngầm lớp này, nhưng hiện tại họ không thể xác định được Trung Quốc đã chế tạo được bao nhiêu chiếc, có nguồn tin cho biết Trung Quốc đã đóng đến chiếc thứ 3.
Một quan chức giấu tên tiết lộ, việc Trung Quốc tuyển mộ 6 nhóm thủy thủ thể hiện về mặt quy mô và hiệu quả của hạm đội tàu ngầm Trung Quốc đã có bước đột phá lớn. Ông nói: “Trong điều kiện thông thường vẫn luôn phải có 2 nhóm thủy thủ cho một tàu ngầm, việc triệu tập 6 nhóm thủy thủ, có nghĩa là họ đang chuẩn bị đưa 3 tàu ngầm vào hoạt động”.
Vị quan chức này còn cho biết thêm, xét về mặt lí thuyết, việc đưa 3 tàu ngầm vào hoạt động cho thấy một khả năng là lần đầu tiên lực lượng tàu ngầm hạt nhân chiến lược của Trung Quốc đã có khả năng tiến hành tuần tra trên biển. Tuy nhiên, chỉ với 3 tàu, năng lực này còn đang ở trong giai đoạn sơ khai, ở mức độ thấp nhất, của một lực lượng tàu ngầm hạt nhân chiến lược.
Xét về nguyên tắc sử dụng tàu ngầm, mỗi tàu ngầm trong 1 năm cũng chỉ có khả năng ra khơi tối đa 5 tháng, 7 tháng còn lại nó phải nằm ở cảng để nhân viên nghỉ ngơi và chuyên gia kỹ thuật bảo dưỡng tàu. Việc chỉ ở hữu 3 tàu ngầm hạt nhân tên lửa đạn đạo khiến cho trong một khoảng thời gian nhất định, Trung Quốc chỉ có thể sử dụng 1 tàu để tuần tra trên biển, 1 tàu huấn luyện, tàu còn lại ở trong tình trạng bảo trì. Vì vậy, năng lực tuần tra trên biển của họ mới đang trong giai đoạn sơ khai.
Bài viết cho biết, sở hữu lực lượng tàu ngầm hạt nhân chiến lược, có khả năng tuần tra trên biển tầm xa và có khả năng tấn công hạt nhân toàn cầu như Nga, Mỹ, là giấc mơ hàng chục năm qua của hải quân Trung Quốc. Chỉ đạt đến trình độ này, mới chính thức được công nhận là sở hữu lực lượng răn đe hạt nhân “tam vị nhất thể”. Tuy vậy, ông cũng chỉ ra, kế hoạch răn đe hạt nhân này của Trung Quốc đang gặp 2 trở ngại rất lớn.
Một là: Trung Quốc rất khó có thể phái tàu ngầm hạt nhân chiến lược lớp 094 lặng lẽ xâm nhập Thái Bình Dương, vì dù có hành trình bí mật đến đâu thì loại tàu ngầm này và lớp kế cận của nó cũng không thể yên lành đi qua luồng đường hiểm trở ra Thái Bình Dương, không có cách nào qua mặt được các “mắt thần” trên không, trên biển mà Mỹ, Nhật đã giăng ra để chặn đứng các “nút cổ chai” này.
Hai là: Một vị giáo sư của Đại học Thanh Hoa - Trung Quốc cũng chỉ ra, tàu ngầm Trung Quốc đang đứng trước thách thức rất lớn, xuất phát từ chính cơ chế chỉ huy, kiểm soát của chính mình. Đó là người Trung Quốc luôn có cảm giác bất an khi trao quyền chỉ huy, kiểm soát đầu đạn hạt nhân trong một thời gian dài cho thuyền trưởng tàu ngầm, nên đã thiết lập cơ chế chỉ huy, kiểm soát ngược đời so với các cường quốc hạt nhân khác.
Hiện nay, Trung Quốc đang quản lý vũ khí hạt nhân theo cơ chế tách rời đầu đạn hạt nhân và tên lửa đẩy để tránh hiện tượng giao quyền chỉ huy, kiểm soát vũ khí hạt nhân cho duy nhất 1 sĩ quan chỉ huy chiến trường. Phương thức phân quyền sẽ dẫn đến tình trạng chồng chéo về chức trách, phức tạp trong phối hợp, hiệp đồng, gây khó khăn cho công tác triển khai tác chiến nhanh trong các tình huống khẩn cấp, giảm sự linh hoạt và khả năng phản ứng nhanh của lực lượng răn đe hạt nhân chiến lược dưới nước.
