Khu vực sân bay thành phố Donetsk bị pháo kích ngày 7-9 khi lệnh ngừng bắn đang có hiệu lực
Chủ tịch Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE), Tổng thống Thụy Sĩ Didier Burkhalter cho biết tổ chức này đã xây dựng được một cơ chế kiểm tra các trường hợp vi phạm quy chế ngừng bắn tại miền Đông Ukraine. Đây được xem là thiết chế quan trọng đảm bảo cho việc thực thi lệnh ngừng bắn vừa đạt được ngày 5-9 vừa qua.
Hiện cơ chế tiếp tục được các bên liên quan hoàn thiện song bước đầu các nước thành viên OSCE đã cung cấp các thiết bị bay không người lái cùng với các phái bộ kiểm tra việc thực hiện lệnh ngừng bắn. Chủ tịch OSCE cho biết thêm, ngay sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ 15h ngày 5-9, OSCE đã triển khai 59 chuyên gia có kinh nghiệm trong 2 ngày 6 và 7-9 để giám sát lệnh ngừng bắn.
Việc cả quân chính phủ Ukraine và các tay súng thuộc lực lượng ly khai đòi liên bang hóa ở miền Đông Ukraine cáo buộc nã pháo vào nhau trong hai ngày 6 và 7-9 đã đe dọa nghiêm trọng phá vỡ lệnh ngừng bắn phải khó khăn lắm mới đạt được.
Cuộc chiến ở miền Đông Ukraine bùng phát từ tháng 3 năm nay khi chính phủ Ukraine đưa quân đội cùng trang thiết bị vũ khí hạng nặng tấn công lực lượng đòi liên bang hóa nhằm giành lại quyền kiểm soát 2 tỉnh Donetsk và Lugansk giáp với nước Nga. Song bất chấp có trang bị hỏa lực mạnh hơn và cả sự yểm trợ của không quân, quân đội chính phủ Ukraine không những không đẩy lui được các tay súng chống đối mà còn đứng được nguy cơ chịu thất bại trong cuộc chiến dai dẳng.
Cuộc chiến đã mang lại thiệt hại nặng nề cho cả hai bên, đặc biệt là thường dân. Theo thống kê chưa đầy đủ, cuộc chiến này đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 2.600 người (phía Ukraine cho biết họ có 864 binh sĩ thiệt mạng và 3.215 người bị thương) và buộc 260.000 người phải rời bỏ nhà cửa, các cơ sở hạ tầng của 2 thành phố Donetsk và Luhansk bị phá hủy nghiêm trọng. Đó là chưa kể lệnh cấm vận và trả đũa cấm vận xuất phát từ cuộc chiến ở miền Đông Ukraine khiến cả Ukraine, Nga và châu Âu cùng chịu thiệt hại nặng.
Chính vì thế, ngừng bắn nhằm mở cánh cửa cho đàm phán hòa hình là điều mà tất cả các bên liên quan tới cuộc ở miền Đông Ukraine mong muốn và trên thực tế đã có những thỏa thuận ngừng bắn, trong đó đáng kể nhất là lệnh ngừng bắn tạm thời hồi cuối tháng 6 vừa qua sau khi ông Petro Poroshenko nhậm chức Tổng thống mới của Ukraine. Tuy nhiên, ngừng bắn mới chỉ là bước đầu tiên, là điều kiện cần, còn để đi tới hòa bình lâu dài và bên vững cần phải đảm bảo lợi ích của tất cả các bên, trước hết là 2 bên trực tiếp tham chiến.
