Formosa - thủ phạm làm cá chết hàng loạt - phải bồi thường 500 triệu USD

ANTĐ - Chiều 30-6, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã chủ trì cuộc họp báo của Chính phủ công bố nguyên nhân gây ra sự cố môi trường đặc biệt nghiêm trọng khiến cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh ven biển miền Trung hồi tháng 4-2016.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng công bố nguyên nhân cá chết

Tham gia cuộc hop báo có Bộ trưởng TT-TT Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh và đại diện diện một số bộ ngành.

Mở đầu cuộc họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thông tin, sau sự cố cá chết hàng loạt, phát hiện nguồn thải từ Vũng Áng chứa nhiều chất độc hại tạo thành chất có tỷ trọng lớn hơn nước biển, theo dòng hải lưu di chuyển, làm nguyên nhân làm sinh vật biển chết hàng loạt, nhất là ở tâng đáy biển.

Kết quả rà soát nguồn thải phát hiện Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà tĩnh (FHS) có một số hành vi vi phạm; xác định những sự cố xảy ra trong quá trình vận hành thử nghiệm của FHS đã dẫn đến nước thải từ Công ty xả ra biển có chứa các độc tố phenol, xyanua, hydroxit sắt vượt quá mức cho phép.

Từ các căn cứ nêu trên, các bộ ngành, cơ quan chức năng có liên quan đã thẩm định kỹ lưỡng, tham vấn các nhà khoa học trong, ngoài nước và kết luận: Những vi phạm và sự cố trong quá trình thi công, vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy của Công ty Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ô nhiêm môi trường biển nghiêm trọng, làm hải sản chết bất thường tại 4 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên- Huế trong tháng 4 vừa qua.

Với những chứng cứ khách quan, khoa học, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các Bộ: Ngoại giao, Tư pháp, Công an, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, tỉnh Hà Tĩnh và các bộ ngành khác có liên quan đã nhiều lần làm việc với Tập đoàn Formosa Đài Loan, Công ty Formosa Hà Tĩnh.

Ngày 28/6/2016, Công ty Formosa Hà Tĩnh đã nhận trách nhiệm về việc gây ra sự cố môi trường, làm hải sản chết hàng loạt tại 4 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế trong thời gian vừa qua; đồng thời cam kết:

1. Công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì để xảy ra sự cố môi trường nghiêm trọng.

2. Thực hiện việc bồi thường thiệt hại kinh tế cho người dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp; bồi thường xử lý ô nhiễm và phục hồi môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung của Việt Nam với tổng số tiền tương đương trên 11.500 tỷ đồng (500 triệu USD).

3. Khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế của hệ thống xử lý chất thải, nước thải, hoàn thiện công nghệ sản xuất, bảo đảm xử lý triệt để các chất thải độc hại trước khi thải ra môi trường theo yêu cầu của các cơ quan quản lý Nhà nước của Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh để không tái diễn sự cố môi trường như đã xảy ra.

4. Phối hợp với các bộ, ngành của Việt Nam và các tỉnh miền Trung xây dựng các giải pháp đồng bộ để kiểm soát môi trường biển miền Trung, bảo đảm phòng, chống ô nhiễm, không để xảy ra sự cố môi trường tương tự để tạo niềm tin với người dân Việt Nam và quốc tế.

5. Thực hiện đúng và đầy đủ các cam kết nói trên, không để tái diễn các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và tài nguyên nước; nếu vi phạm thì sẽ chịu các chế tài theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Tại cuộc họp báo, Ban tổ chức đã phát clip, trong đó, lãnh đạo Tập đoàn Formosa đã cúi đầu xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam cũng như mong  người dân Việt Nam rộng lượng tha thứ.

Các cơ quan chức năng kiểm tra hệ thống xả thải của Formosa

Hiện tượng cá chết xuất hiện vào ngày 6-4 gần khu công nghiệp Vũng Áng (Sơn Dương, Kỳ Anh, Hà Tĩnh), sau đó lan ra các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Ngay sau đó. nhiều giả thiết về nguyên nhân cá chết được đưa ra, trong đó, tập trung vào hai nhóm là tảo đỏ (thủy triều đỏ) và độc tố hoá học thải ra từ hoạt động của con người. Trong số các nguồn xả thải gần khu vực Vũng Áng, cái tên được nhắc đến nhiều lần là Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Formosa).

Ngư dân và các nhà khoa học nghi vấn hệ thống xả thải ngầm không đảm bảo và nhiều phụ phẩm độc hại của Formosa là nguyên nhân chính khiến môi trường biển biến động đột ngột, cá tầng đáy chết hàng loạt.

Đánh giá hiện tượng cá chết hàng loạt là thảm họa môi trường nghiêm trọng và quy mô lớn lần đầu xảy ra ở Việt Nam, Chính phủ đã chỉ đạo nhiều bộ ngành cùng khoảng 100 nhà khoa học trong nước và quốc tế vào cuộc.

Trực tiếp thị sát tại Formosa sau khi có hiện tượng cá chết hàng loạt, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà thừa nhận cơ quan chức năng đã lúng túng, xử lý chậm và không có kinh nghiệm ứng phó với sự cố có tính chất thảm họa. Bộ trưởng cũng thẳng thắn "nhận khuyết điểm" trước sự việc này.

Ngay sau đó, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường đã mời các chuyên gia Đức, Israel, Nhật Bản... vào cuộc để cùng tìm nguyên nhân. Đoàn kiểm tra liên ngành với sự tham dự của đại diện 7 bộ về việc chấp hành quy định bảo vệ môi trường tại Formosa được thành lập.

Tin cùng chuyên mục