Viện phí tăng, người bệnh càng thêm khổ
Tỉnh nghèo cũng muốn viện phí cao
Theo thông tin từ Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH VN), đến thời điểm này nhiều địa phương đã và đang xây dựng, đề xuất khung giá viện phí mới theo Thông tư 04 do liên Bộ Y tế - Tài chính ban hành, có hiệu lực từ 15-4 vừa qua. Đáng chú ý, dù thông tư 04 đã hướng dẫn rất rõ ràng, khi xây dựng giá của từng dịch vụ kỹ thuật, các đơn vị, địa phương phải căn cứ vào cơ cấu, định mức kinh tế - kỹ thuật do Bộ Y tế ban hành và đặc biệt phải dựa trên thực trạng chất lượng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị của cơ sở khám chữa bệnh, tình hình kinh tế xã hội và khả năng cân đối quỹ BHYT tại địa phương, thế nhưng trên thực tế rất nhiều địa phương chưa căn cứ vào những tiêu chí nêu trên mà chủ yếu dựa trên định mức giá tối đa quy định tại Thông tư 04.
Ông Lê Văn Phúc, Trưởng phòng Chế độ Bảo hiểm Y tế (BHYT), Ban Thực hiện chính sách BHYT - BHXH VN cho biết, trong số 50 địa phương gửi báo cáo về mức giá dịch vụ y tế, có 10 tỉnh đề xuất mức giá cao bằng 90-100% mức giá tối đa được quy định tại Thông tư 04, nghĩa là tương đương với mức giá kịch trần dự kiến chỉ được áp dụng cho những BV hạng đặc biệt như BV Bạch Mai, BV Chợ Rẫy, BV Trung ương Huế… 15 tỉnh có mức giá đề xuất tăng từ 85-90% mức tối đa. Điều đáng bàn là không ít địa phương có điều kiện kinh tế khó khăn cũng đề xuất mức viện phí rất cao như: Cao Bằng, Lào Cai, Đắk Lắk, Sơn La, Vĩnh Long… Trong khi đó, một số địa phương khác có điều kiện kinh tế - xã hội tương đương lại đề xuất mức giá thấp hơn nhiều như: Bắc Giang (71%), Kon Tum (70%), Hà Nam (63%), thậm chí cả một số thành phố lớn cũng chỉ đề xuất mức phí tăng chừng mực như Hà Nội (73%), Hải Phòng (72%)…
Việc nhiều địa phương phê duyệt giá của các dịch vụ y tế ở mức tối đa, tương đương các BV tuyến Trung ương còn khiến nguy cơ quá tải ở các BV Trung ương sẽ càng trầm trọng hơn, bởi khi giá viện phí cao bằng nhau thì người bệnh càng có thêm lý do và động lực để vượt tuyến. Lấy ví dụ, Bắc Ninh là địa phương đầu tiên trong cả nước áp dụng giá viện phí mới với mức tăng trung bình bằng 85% so với khung giá tối đa mà các BV tuyến Trung ương, hạng đặc biệt mới được áp dụng. Trong khi đó, là Thủ đô lại nằm giáp ranh với Bắc Ninh nhưng Hà Nội chỉ đề xuất mức viện phí 73% … nên nguy cơ người bệnh ở Bắc Ninh rủ nhau vượt tuyến, đổ dồn về Hà Nội, tới các BV tuyến Trung ương điều trị là khó tránh khỏi.
Nên cân nhắc kỹ
Nếu các địa phương, nhất là ở những vùng khó khăn mà phê duyệt giá dịch vụ y tế ở mức tối đa sẽ ảnh hưởng đến khả năng chi trả và đời sống của chính người dân sống trên địa bàn càng khó khăn nếu họ bị ốm đau, bệnh tật. Thực tế, nhiều địa phương chưa tăng viện phí thì quỹ BHYT đã bội chi nên nếu xây dựng mức giá viện phí tối đa thì quỹ BHYT sẽ không đủ khả năng chi trả, quyền lợi người tham gia BHYT sẽ không được đảm bảo.
Theo ông Lê Văn Phúc, UBND và HĐND các tỉnh/thành phố có toàn quyền trong việc xem xét, phê duyệt giá viện phí mới của các BV thuộc địa phương quản lý. Tuy nhiên về quy định, cơ quan BHXH sẽ cùng tham gia với Sở Y tế, Sở Tài chính thẩm định và đề xuất mức giá dịch vụ y tế theo Thông tư 04 trước khi trình UBND tỉnh/thành phố. Cũng bởi vậy, các địa phương cần cân nhắc, phê duyệt mức giá phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của mình và giảm thiểu những tác động đến người nghèo.
Ông Nguyễn Nam Liên, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính - Bộ Y tế cho rằng, dự kiến chỉ 4 BV hạng đặc biệt là Bạch Mai, Chợ Rẫy, Trung ương Quân đội 108 và Trung ương Huế sẽ được xem xét thông qua mức tối đa trong khung viện phí mới. Những BV còn lại, nhất là các BV tuyến tỉnh cần có sự tính toán viện phí hợp lý, không thể có mức thu cào bằng giữa BV địa phương này với địa phương khác, giữa BV tuyến dưới với tuyến Trung ương.
