VECE "từ chối phục vụ" hai ô tô là sai luật

Công ty dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (VECE) vừa thông báo từ chối phục vụ vĩnh viễn với 2 ôtô mang biển kiểm soát TP.HCM là 51A - 558.50 và 51G - 772.56 trên tất cả các tuyến cao tốc do Tổng Công ty đầu tư phát triển Đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý

Quyết định này được VECE đưa ra với lý do những người đi trên 2 phương tiện này đã có hành vi gây rối tại trạm thu phí Long Phước trên tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây (do VECE quản lý)

Theo VECE, "Lúc 18h20 ngày 10-2, khi di chuyển vào làn thu phí số 7, phương tiện mang BKS 51A - 558.50 đã không trả thẻ thu phí và tiền phí mà cố tình dừng lại, đồng thời để nhiều người xuống xe gây rối và lôi kéo các phương tiện khác gây ách tách giao thông”

“Sau đó, ôtô BKS 51C - 781.96 cũng có các hành vi tương tự tại làn số 10, xe 51G - 772.56 tại làn số 8”, đại diện VECE phản ánh. Nhóm người này yêu cầu VECE xả trạm để giảm ùn tắc, nhưng đại diện trạm thu phí khẳng định hoạt động của trạm không phải nguyên nhân dẫn đến tắc đường

Cũng theo VECE, trước đó vào lúc 14h50 chiều cùng ngày, trên tuyến cao tốc TP.HCM - Long Thành đã xảy ra vụ cháy đám sậy trong hành lang an toàn (không rõ nguyên nhân), tại Km 14 hướng từ Long Thành về TP.HCM. Vụ cháy đã tạo khói, ảnh hưởng đến các phương tiện di chuyển

Ngoài ra, vào lúc 16h45 cùng ngày cũng xảy ra va chạm trên dốc cầu Long Thành hướng trái tuyến từ Long Thành về TP.HCM. Vụ tai nạn làm phương tiện BKS 51F-461.17 bị hư hỏng nặng phần đầu, không tự di chuyển được

Các sự cố trên đây cùng với việc lượng phương tiện tăng cao đổ về TP.HCM trong ngày nghỉ Tết cuối cùng đã làm đường cao tốc HLD bị ùn ứ từ Km18 đến cầu Long Thành tại Km12 hướng từ Long Phước về TP.HCM, kéo dài khoảng 6km

Đại diện VECE cho biết đã mời những người điều khiển các phương tiện trên vào văn phòng của trạm để giải thích, song những người này đã không tuân thủ hiệu lệnh của nhân viên điều khiển giao thông, có hành động phá hoại tài sản, đe dọa đánh đuổi nhân viên điều khiển giao thông

"Quyết định từ chối phục vụ đã được gửi trực tiếp đến 2 chủ phương tiện. Trong trường hợp chủ phương tiện trên không liên quan đến nhóm người gây rối thì có thể đến gặp gỡ, đối thoại với chúng tôi", đại diện VECE cho hay

Cũng theo đại diện VECE, quyết định từ chối phục vụ vĩnh viễn đã chiếu theo các thông tư, quy định của pháp luật trước khi được đưa ra. Đơn vị này cũng lưu ý rằng toàn bộ cao tốc của VEC không phải là độc đạo, các xe nói trên có thể lưu thông bằng những đường khác

Quyết định này đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ của dư luận. Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng văn phòng luật sư Chính pháp, Hà Nội) cho rằng, việc VEC cấm vĩnh viễn 2 ô tô trên ở tất cả các tuyến đường do đơn vị này quản lý, khai thác là không đúng các quy định của Hiến pháp, pháp luật hiện hành

Theo luật sư Cường, ở Việt Nam mọi công dân đều có quyền tự do đi lại, tự do cư trú. Đối với các phương tiện giao thông đường bộ như ô tô, xe gắn máy thì khi đã có đăng ký, đăng kiểm, đủ điều kiện lưu hành thì sẽ được toàn quyền tham gia giao thông trên lãnh thổ Việt Nam, thậm chí ngoài lãnh thổ Việt Nam theo các quy định của pháp luật

Hiện nay ở Việt Nam, khi thực hiện thủ tục đăng ký, đăng kiểm thì các chủ phương tiện xe ô tô cũng đã phải trả phí bảo trì đường bộ theo từng chu kỳ đăng kiểm. Bởi vậy, các phương tiện này hoàn toàn có quyền đi lại, di chuyển trên các tuyến đường bộ của Việt Nam

Đối với những tuyến đường mà thực hiện việc đầu tư - kinh doanh - chuyển giao (hình thức BOT) chỉ được áp dụng ở những tuyến đường có khả năng lựa chọn của người tham gia giao thông, không được áp dụng với những tuyến đường độc đạo

BOT là hoạt động kinh doanh đặc thù, có sự quản lý chặt chẽ của Nhà nước. Bởi vậy, những quy định nội bộ của đơn vị kinh doanh này cũng phải phù hợp với các quy định của pháp luật và phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép, thông qua mới được áp dụng

Luật sư Cường nêu rõ bản chất của BOT là một hình thức kinh doanh có quản lý, giám sát chặt chẽ của các cơ quan Nhà nước. Bởi vậy đơn vị này không thể tự đặt ra những quy định trái với các quy định pháp luật để cấm cản những phương tiện giao thông đi trên những tuyến đường của loại hình đầu tư kinh doanh này

Về việc hai phương tiện trên vi phạm quy tắc giao thông khi tham gia trên tuyến đường cao tốc do VEC quản lý, luật sư Cường nhấn mạnh, hiện nay luật giao thông đường bộ và các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành đã có đầy đủ các quy định, các chế tài để xử lý các hành vi vi phạm giao thông

Nếu những lái xe ô tô có vi phạm các quy định pháp luật phải xử lý bằng pháp luật chứ không thể xử lý bằng quy chế nội bộ của đơn vị đầu tư BOT. "Những quy định có tính chất nội bộ cũng không thể áp dụng rộng rãi với tất cả những người dân được ", luật sư Cường nói thêm

Trong khi đó, theo Dân việt, Luật sư Trương Anh Tú, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết: “Hiện nay, tất cả các thông tư về thu phí dịch vụ đường bộ và luật giao thông đường bộ,... chưa có quy định nào cho phép chủ đầu tư tuyến đường cao tốc từ chối phục vụ các phương tiện tham gia giao thông, chỉ có duy nhất luật Hàng không là có quy định cấm bay”

“Máy bay là tài sản của doanh nghiệp nên có thể cấm bay hành khách, nhưng không thể cấm hành khách đến Cảng Hàng không vì Cảng Hàng không là tài sản của nhà nước. Ngược lại, đường cao tốc là tài sản của nhà nước nên chủ đầu tư không có quyền từ chối phục vụ các phương tiện vì chủ đầu tư chỉ là đơn vị làm dịch vụ thay nhà nước”, Luật sư Trương Anh Tú nhận định

Ông Vũ Ngọc Lăng, Vụ trưởng Vụ An toàn giao thông (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) cho hay, chiều 11-2, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã yêu cầu VEC báo cáo chính thức về vụ việc trên

“Sau khi có báo cáo chính thức của VEC, Tổng cục Đường bộ Việt Nam sẽ căn cứ vào Bộ Luật dân sự, Luật Xử lý vi phạm hành chính, các quy định luật giao thông để đối chiếu xem VEC có đủ thẩm quyền được cấm hay không, đối tượng bị cấm có đúng không bởi việc cấm phải có thẩm quyền và theo quy định của pháp luật”, ông Vũ Ngọc Lăng cho hay

Tuy nhiên, ông Vũ Ngọc Lăng cũng khẳng định, theo quan điểm của Vụ An toàn giao thông thì việc cấm vĩnh viễn một phương tiện giao thông nào đó lưu thông trên các tuyến đường do VEC quản lý không thuộc thẩm quyền của VEC

Người ta chỉ có thể xử lý hành vi vi phạm đối với đối tượng sử dụng phương tiện và chủ phương tiện chứ không có quy định nào xử lý phương tiện cả

Ngày 12-2, VEC đã có văn bản trả lời không chấp thuận đề xuất của VECE và nói rõ việc đề xuất từ chối phục vụ vô thời hạn đối với 2 phương tiện trên trên tất cả các tuyến cao tốc do VEC quản lý, khai thác là chưa đủ cơ sở pháp lý. VEC cho biết sẽ rà soát lại các quy định, quy trình nội bộ cho phù hợp với các quy định của pháp luật