Muốn sử dụng ngõ đi chung phải hỗ trợ công sức cải tạo

ANTD.VN - Bạn đọc hỏi: Gia đình tôi được chính quyền xã cấp cho một con ngõ dẫn vào nhà, thể hiện trên sổ địa chính đã mấy chục năm nay. Nay người hàng xóm xây nhà và đòi mở cổng vào con ngõ đó... Xin hỏi luật sư, gia đình tôi có quyền giữ ngõ riêng không? Đoàn Thị Nhàn (quận Tây Hồ, Hà Nội)

Muốn sử dụng ngõ đi chung phải hỗ trợ công sức cải tạo ảnh 1Luật sư Đặng Văn Sơn (VPLS Đặng Sơn và Cộng sự  Số nhà 31, ngõ 192, đường Tam Trinh, Yên Sở, Hoàng Mai, Hà Nội)

Luật sư Đặng Văn Sơn trả lời: 

Thông tin bạn cung cấp chưa đầy đủ. Đơn cử như diện tích đất nhà bạn được cấp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) chưa. Nếu chưa được cấp giấy chứng nhận mà chỉ thể hiện trên sổ địa chính thì cần phải làm rõ diện tích lối ngõ đó có phải là của riêng gia đình bạn không. Nếu là lối đi riêng của gia đình bạn thì khi cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, diện tích này sẽ nằm trong trong diện tích đất của nhà bạn. 

Nếu là ngõ riêng thì gia đình bạn sẽ được toàn quyền quản lý và sử dụng lối đi ấy. Khi ấy, nếu gia đình hàng xóm muốn đi vào ngõ này vì họ không có lối đi nào khác thì họ có quyền được đi chung và phải mua lại hoặc có nghĩa vụ thỏa thuận hỗ trợ cho gia đình bạn. Bởi theo khoản 1Điều 254 - Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ. Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi. Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”. 

Muốn sử dụng ngõ đi chung phải hỗ trợ công sức cải tạo ảnh 2Trường hợp xác định là ngõ chung, thì nhà mở cổng sau phải hỗ trợ chi phí cải tạo, nâng cấp (Ảnh minh họa)

Tương tự, khoản 2 và 3 của điều luật này cũng quy định: “Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù".

Trường hợp xác định ngõ chung, thì khi gia đình hàng xóm có nhu cầu đi tại lối đi này, họ có nghĩa vụ hỗ trợ cho gia đình bạn chi phí cải tạo, nâng cấp lối đi chung đó. Bên cạnh đó, khi gia đình hàng xóm mở cổng mà gây ảnh hưởng đến việc đi lại của gia đình bạn thì bạn có quyền yêu cầu họ dừng việc thi công. Trường hợp gia đình hàng xóm không thực hiện thì bạn cần đề nghị chính quyền địa phương giải quyết tranh chấp lối đi theo Điều 202 - Luật Đất đai 2013.