Không thể khẳng định di chúc bị mất là hết hiệu lực

ANTD.VN - Bạn đọc hỏi: Cách đây hơn 1 năm khi biết tin mình bị ung thư, bố tôi đã lập di chúc đối với phần tài sản thuộc sở hữu cá nhân. Tuy vậy, đến thời điểm hiện tại di chúc trên bỗng dưng biến mất. Vậy theo quy định hiện hành, di chúc đã mất có còn hiệu lực pháp luật không, thưa luật sư? Đặng Hùng Nam (Quảng Ninh)

Luật sư Lê Hồng Vân trả lời:

Không thể khẳng định di chúc bị mất là hết hiệu lực ảnh 1Luật sư Lê Hồng Vân (Đoàn Luật sư Hà Nội)

Di chúc có hiệu lực kể từ thời điểm mở thừa kế. Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, thời điểm mở thừa kế là thời điểm người để lại di sản thừa kế chết. Như vậy, nếu di chúc lập xong bị mất có hai trường hợp xảy ra:

- Di chúc bị mất trước thời điểm mở thừa kế, nghĩa là người để lại di chúc vẫn còn sống. Theo khoản 5 Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015, một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng mới có hiệu lực. Do đó, người để lại di chúc hoàn toàn có thể lập một bản di chúc mới thay thế cho bản di chúc đã bị thất lạc trước đó.

- Di chúc bị mất sau thời điểm mở thừa kế: Nếu không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật. Lúc này, pháp luật không căn cứ vào di chúc để phân chia di sản thừa kế mà sẽ chia thừa kế theo pháp luật.

Không thể khẳng định di chúc bị mất là hết hiệu lực ảnh 2Nếu di chúc bị mất sau thời điểm mở thừa kế thì việc phân chia tài sản sẽ theo quy định pháp luật (Ảnh minh họa) 

Trong trường hợp nếu đã chia thừa kế theo pháp luật mà trong thời hiệu yêu cầu chia thừa kế (30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản - Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015) lại tìm thấy bản di chúc đã bị thất lạc, người thừa kế theo di chúc có yêu cầu chia theo di chúc thì phải chia lại thừa kế theo di chúc. Còn nếu người được hưởng di sản theo di chúc không có yêu cầu chia thừa kế lại như trong di chúc thì không phải chia thừa kế lại.

Như vậy, để xác định hiệu lực của di chúc trong trường hợp bị thất lạc phải căn cứ vào nhiều yếu tố chứ không thể khẳng định di chúc bị mất là đương nhiên hết hiệu lực.