[ẢNH] Tôm hùm đất: "Mối đe doạ" bị tẩy chay trên khắp thế giới

Chỉ trong vòng một tuần, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 7 vụ vi phạm với tổng số lượng lên đến 945 kg tôm hùm đất nhập lậu. Liên tiếp trong các ngày 13, 14, 15 và 18-5, Tổ Kiểm soát, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 6 vụ vi phạm với tổng số lượng 645 kg tôm hùm đất, trị giá tổng lô hàng ước tính trên 161 triệu đồng (nguồn: Zing)

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tôm hùm đất hay còn gọi là tôm càng đỏ không có tên trong danh mục loài thuỷ sản được phép kinh doanh tại Việt Nam và được xác định là sinh vật ngoại lai xâm hại. Theo đó, việc kinh doanh, tiêu thụ loài tôm này là vi phạm quy định của pháp luật về đa dạng sinh học và thuỷ sản

Không chỉ là “mối đe doạ" cho nông nghiệp Việt Nam, tôm hùm đất cũng là loài gây hại phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Sau đây là những giống tôm hùm đất gây hại phổ biến trên thế giới (nguồn: VnExpress)

Tôm đầm lầy đỏ (Procambarus clarkii): Procambarus clarkii còn có tên là tôm hùm Louisiana - động vật bản xứ ở vùng trung nam Mỹ và đông bắc Mexico. Đây là loài tôm hùm đất được du nhập rộng rãi nhất trên thế giới, có mặt trên mọi lục địa trừ Australia và Nam Cực. Loài tôm này phân bố rộng khắp ở nhiều bang của Mỹ thông qua dùng làm mồi câu và do các thủy cung thả ra

P. clarkii sống ở trong ao hồ, đầm lầy, hệ thống tưới tiêu, thửa ruộng hoặc sông ngòi chảy chậm. Chúng có màu đỏ sẫm và những chấm nhỏ gồ lên dọc thân và một sọc đen trên lưng. Một số con có càng hoặc cơ thể màu xanh dương. Con đực dài từ 5 đến 12 cm.

P. clarkii thường ăn nòng nọc, cá nhỏ và trứng cá hồi. Chúng cũng ăn thực vật mọc ở đáy hồ và suối. Hoạt động của chúng có thể khiến vùng nước trong trở nên đục ngầu và gây xói mòn ở ven bờ

Tôm hùm đất rusty (Orenectes rusticus): Orenectes rusticus là động vật bản xứ trên sông Ohio ở bang Ohio, Kentucky, Michigan và Indiana (Mỹ). Chúng được xem như loài xâm hại ở nhiều bang từ Maine tới New Mexico và cả vùng Ngũ Hồ. Giống như P. clarkii, chúng lan rộng thông qua dùng làm mồi câu và do các thủy cung thả ra. O. rusticus sống ở các hồ nước và suối nhỏ.

Loài tôm hùm đất này có những đốm sẫm màu gỉ sắt ở cả hai bên giáp. Con đực dài khoảng 10 cm. O. rusticus có cặp càng lớn và trơn nhẵn màu xanh xám hoặc nâu đỏ. Kích thước lớn và bản chất hung hăng biến O. rusticus trở thành con mồi khó săn đối với các loài cá bản xứ

Nhờ khả năng tránh động vật săn mồi tốt, số lượng của chúng tăng lên cực kỳ nhanh, trở thành loài xâm hại ở phía bắc nước Mỹ và nhiều khu vực ở Canada. Chúng xâm chiếm môi trường sống của động vật bản xứ, khiến nhiều loài tôm hùm đất địa phương giảm mạnh về số lượng trong 50 năm qua

Tôm hùm đất signal (Pacifastacus leniusculus): Pacifastacus leniusculus, loài tôm hùm đất bản xứ ở tây bắc Thái Bình Dương, đang gây hại cho động vật thủy sinh ở khắp nơi từ Alaska tới Nhật Bản, Phần Lan, Hy Lạp. Dài tới gần 18 cm và sở hữu cặp càng lớn, P. leniusculus có thể dễ dàng hạ gục ếch nhái, cá và các loài tôm hùm đất khác

Loài tôm hùm đất này không chỉ gây hại do bản tính phàm ăn mà còn bởi chúng chuyên đào hang bên dưới lớp bùn, cát và sỏi. Những chiếc hang của chúng làm thay đổi tính kiên cố của bờ sông, dòng nước chảy qua và lượng trầm tích trong nước. Một nghiên cứu vào năm 2013 phát hiện chất lượng nước suối trở nên kém hơn hẳn khi xuất hiện P. leniusculus

Thông qua du nhập, P. leniusculus xuất hiện ở nhiều nước như Áo, Bỉ, Cyprus, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Hy Lạp, Italy, Latvia, Lithuania, Luxembourg, Hà Lan, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Nga Thụy Điển, Thụy Sĩ, Anh và Nhật Bản