Hát Ví phường nón
Ví, giặm là hai lối hát dân ca có vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Nghệ An, Hà Tĩnh, là phương tiện nghệ thuật để biểu đạt tư tưởng, tình cảm, tăng cường giao lưu, gắn kết cộng đồng. Không chỉ là nghệ thuật trình diễn, ví, giặm đã ăn sâu vào đời sống sinh hoạt của người dân, lúc ru con, khi làm ruộng, chèo thuyền, lúc dệt vải, xay lúa… Các lối hát phổ biến gồm có Ví phường vải, Ví đò đưa, Ví phường nón, Giặm ru, Giặm kể, Giặm khuyên… Để được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Dân ca ví, giặm đã đáp ứng những tiêu chí quan trọng. Ví, giặm được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác trong cộng đồng cư dân Nghệ Tĩnh, chiếm một vị trí quan trọng và phản ánh bản sắc văn hóa cũng như thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của người dân.
Dân ca ví, giặm được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2012. Với vinh dự mới này, Dân ca ví, giặm đã trở thành là Di sản văn hóa phi vật thể thế giới thứ 9 của Việt Nam được UNESCO công nhận, sau Nhã nhạc cung đình Huế, Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, dân ca Quan họ, Ca trù, Hội Gióng tại đền Phù Đổng và đền Sóc, Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, Hát xoan và Đờn ca tài tử Nam Bộ. Việc Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO vinh danh cho thấy thế giới đánh giá cao loại hình âm nhạc này, đồng thời giúp cộng đồng và chính quyền địa phương có trách nhiệm hơn trong việc gìn giữ, bảo vệ cũng như khuyến khích truyền dạy và phổ biến qua các thế hệ.
