Coóng Phù, món ăn mùa đông của người Tày

ANTĐ - Mùa đông, nếu du khách đến thăm các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang… những địa danh sinh sống của cộng đồng người dân tộc Tày vùng núi phía Bắc. Giữa cái lạnh của những đêm mùa đông biên giới, bên ánh lửa bập bùng và mùi hơi nước đường thơm ngọt bốc lên từ nồi nước trên bếp, xúm xít vây quanh, hít hà, xoa xuýt, ấy là cảm giác ấm áp không thể nào quên quanh quán bánh Coóng Phù nóng hổi, một món ăn nhẹ vào buổi tối mùa đông rất đặc biệt của người dân tộc Tày vùng biên viễn.

Thoạt nhìn, Coóng Phù của người Tày cũng không khác bánh trôi của người miền xuôi là mấy. Cũng là gạo nếp trộn với một ít gạo tẻ theo tỷ lệ, xay thành bột nước, đựng trong túi vải cho róc hết nước rồi nhào cho dẻo, ấn bẹt, cho nhân rồi vê thành từng viên tròn cỡ như quả quất, thả vào nước sôi. Nhiều nơi còn trộn thêm một ít gấc vào bột nếp để tạo màu hồng đẹp mắt, và tăng thêm vị bùi cho bánh… Nghĩa là cách làm cũng giống như làm bánh trôi vậy. 

Nhưng Coóng Phù của người Tày khác ở nhân bánh, nhân làm từ lạc rang giã nhỏ, trộn với đậu xanh đồ chín, nghiền nhuyễn với đường đỏ hoặc đường kính trắng. Không phải loại nhân chỉ có một viên đường đỏ như bánh trôi dưới xuôi. Coóng Phù cũng không giống bánh trôi Tầu, mặc dù có dùng nước gừng để chan vào bánh. Nước chan Coóng Phù là nước đường hoa mai, có thêm củ gừng đập dập cho đủ nóng, thêm một ít dầu vừng cho thêm bùi, thêm đậm. Và đặc biệt là khi ăn nóng, vị gừng trong bát Coóng Phù cùng những vị bùi của lạc, của vừng, của đỗ xanh chỉ cần trôi qua họng là một cảm giác nóng ấm, hương vị ngọt bùi sẽ xua đi cái lạnh của mùa đông ở vùng cao. 

Đêm Cao Bằng, Lạng Sơn… các hàng Coóng Phù thường bày ngay dưới mái hiên, bên hè phố từ chập tối cho đến nửa đêm. Cô hàng bánh ngồi sau trước bàn dài bên ánh lửa hồng ấm áp. Nồi nước đường đang sôi lăn tăn trên bếp lò tỏa mùi thơm ngào ngạt. Chiếc mâm nhôm xếp đầy những viên Coóng Phù trắng, hồng thành những vòng tròn. Cô hàng thả những viên bánh vào nồi nước sôi, chờ cho những chiếc bánh nổi lập lờ trên mặt nước, thong thả vớt vào bát, chan nước đường, rắc lên trên một ít lạc rang giã giập, một nhúm cùi dừa nạo hay ít vừng rang. Khách đón bát bánh, xuýt xoa, hít hà, thích thú ăn một lần rồi cứ nhớ mãi.