Có nên sử dụng hormone tăng trưởng để tăng chiều cao?

ANTĐ - Những lời quảng cáo đánh vào tâm lý lo lắng về chiều cao của con cái khiến nhiều người không tiếc tiền mua hormone tăng trưởng cho con uống. Nhưng theo các chuyên gia, việc sử dụng hormone tăng trưởng tùy tiện sẽ dẫn đến những tác hại khó lường.

Có nên sử dụng hormone tăng trưởng để tăng chiều cao? ảnh 1

Growth Hormone GH-creation là một loại thuốc chứa hormone tăng trưởng xuất xứ Nhật Bản được bán rất phổ biến tại Việt Nam. Theo các chuyên gia, thuốc chứa hormone tăng trưởng là chế phẩm tổng hợp bằng công nghệ sinh học tái tổ hợp gene người (hGH=human growth hormon). Với 1 lọ 270 viên liệu trình 3 tháng, có giá 1,4-1,5 triệu đồng sẽ giúp chiều cao tăng trung bình 5-10cm tùy thể trạng.

Đáng nói, dù liệu pháp sử dụng hormone tăng trưởng phải có chỉ định chặt chẽ nhưng theo quảng cáo của người bán thì đây “là một lựa chọn hợp lý và an toàn cho những ai muốn phát triển thêm chiều cao. Bởi nó là một loại thực phẩm chức năng giúp tăng trưởng GH trong cơ thể một cách tự sinh. Hầu như không có tác dụng phụ”. Hay “trong hướng dẫn sử dụng và khuyến cáo của nhà sản xuất không thấy có thông tin là phải xét nghiệm thiếu hormone GH thì mới có thể dùng được thuốc này. Do vậy có thể dùng uống để hỗ trợ phát triển chiều cao cho trẻ từ 10-15 tuổi”.

Theo PGS.TS Tạ Văn Bình (nguyên Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương), chiều cao của con người phụ thuộc vào 3 yếu tố chính: Gene di truyền, dinh dưỡng và nội tiết. Trong số này, chỉ có yếu tố gene là không thể thay đổi, còn dinh dưỡng và nội tiết đều có thể tác động được, nếu có bằng chứng rõ ràng về thiếu hụt hormone.

Thuốc nội tiết để tăng trưởng chiều cao chỉ áp dụng cho những trường hợp bị bệnh lý suy tuyến yên, có nồng độ hormone tăng trưởng (GH) thấp, khi được tiêm một lượng GH đầy đủ sẽ giúp tăng chiều cao nhưng khá tốn kém. Thông thường việc điều trị tốt nhất trong giai đoạn trẻ 3-7 tuổi, nhưng việc theo dõi điều trị rất phức tạp, vì vậy không áp dụng đại trà.

Cũng theo các chuyên gia, với trẻ có chiều cao khiêm tốn nhưng không do thiếu GH thì dùng hGH không có hiệu quả, ngược lại sẽ bị nhiều tác dụng phụ. Đáng nói, vì hGH là một protein, khi uống bị enzym tiêu hóa phân hủy nên gần như không có hiệu quả, vì vậy phải dùng theo đường tiêm.

Khi dùng hGH không đúng chỉ dẫn mà dùng liều cao hoặc kéo dài thì sẽ bị các tác dụng phụ: bị giữ nước, phù, sưng ngón tay, hội chứng ống cổ tay, một số trường hợp bị to vú (nam), nhức đầu, ngủ gà, sưng đau khớp, đầy bụng; dùng hGH lâu dài có thể bị chứng to cực (to các đầu chi) kết hợp với một số biến chứng và tử vong, làm tăng tần suất bị đái tháo đường, tim mạch, u ác tính đường tiêu hóa hoặc có thể gây ra khối u giả trong não (pseudotumor cerebri), nhức đầu dữ dội.

Hiện ở nước ta, tình trạng trẻ thấp lùn do suy dinh dưỡng rất phổ biến, vì vậy phụ huynh cần chú trọng đảm bảo chế độ dinh dưỡng cho con từ nhỏ, nên cung cấp đầy đủ chất béo, vitamin, muối khoáng và chất xơ, đặc biệt là các chất liên quan đến chiều cao (canxi, vitamin D, các chất khoáng như magiê, vitamin B1...) trong bữa ăn hàng ngày. Giai đoạn dậy thì cần khuyến khích con chăm tập luyện thể thao.