Đặt dưới lăng kính "Biển Đông là nhân tố trung tâm cho hòa bình và an ninh khu vực châu Á-Thái Bình Dương", các chuyên gia tham gia hội thảo sẽ phân tích xem phải chăng căng thẳng ở khu vực này đang là một quả bom nổ chậm, đòi hỏi phải nhanh chóng có giải pháp tháo gỡ.
Theo thông cáo đăng trên website của Hội châu Á, một trung tâm nghiên cứu và tham vấn hàng đầu tại Mỹ về châu Á, cuộc hội thảo lần này sẽ tập hợp hàng chục chuyên gia nghiên cứu, giáo sư đầu ngành thuộc nhiều trường đại học, viện nghiên cứu và các tổ chức tư vấn đến từ Mỹ, Singapore, Trung Quốc, Việt Nam, Philippines và Australia.
Theo nhận định của hội, "tranh chấp lãnh thổ tại biển Đông đã tồn tại kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, đà vươn lên nhanh chóng của Trung Quốc cùng với thái độ ngày càng quyết đoán của Bắc Kinh trên biển Đông, cùng quyết định chuyển trọng tâm chiến lược của Mỹ sang châu Á-Thái Bình Dương, đã gây nên tình trạng căng thẳng kéo dài giữa Trung Quốc và các bên khác.... Căng thẳng leo thang có chiều hướng tác động tiêu cực đáng kể đến hòa bình và ổn định trong khu vực, đặt ra nhu cầu cải thiện tiến trình đối thoại liên ngành và xuyên biên giới về vấn đề này, sao cho các va chạm nhỏ hiện nay không bùng lên thành xung đột lớn hơn mang tính chất khu vực, hay thậm chí toàn cầu".
Chương trình hội thảo sẽ phản ánh mối quan ngại nêu trên. Sau lễ khai mạc tối 13/3 với chủ đề "Quả bom nổ chậm đã được khởi động? Đi tìm một giải pháp cho vấn đề biển Đông", trong hai ngày sau đó, hội thảo sẽ tham gia thảo luận theo 5 tiểu ban khác nhau gồm: 1/ Nguồn gốc của tranh chấp; 2/ Quan hệ Mỹ-Trung ở biển Đông; 3/ Vai trò của luật pháp và quản trị quốc tế; 4/ Quan điểm của ASEAN về biển Đông và hệ quả đối với hòa bình-an ninh khu vực; 5/ Tìm một hướng tiến tới hợp tác: Các bài học và đề xuất.
