Các nhà khoa học vẫn có ý kiến khác nhau về động đất ở thủy điện Sông Tranh 2
ĐBQH Ngô Văn Minh (đoàn Quảng Nam) đặt câu hỏi: “Tại sao nói thủy điện Sông Tranh 2 an toàn mà hiện nay lại không cho tích nước?”. Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng trả lời, việc này do Chính phủ đặt sự an toàn của người dân địa phương lên hàng đầu, nên phải xử lý triệt để mọi vấn đề gây ra lo lắng mới cho tích nước.
Bộ trưởng thuật lại quy trình để chứng minh cho sự an toàn của thủy điện: Chủ đầu tư đã mời 2 nhà tư vấn độc lập, bao gồm 1 của Nhật Bản và 1 của Thụy Sỹ, đến trong khoảng thời gian trước và sau thi công để kiểm tra vấn đề an toàn. Nhóm tư vấn khẳng định thủy điện Sông Tranh 2 có khả năng chịu được động đất có gia tốc nền đến 220cm/s2. Trong khi đó, ở yếu tố đầu vào khi thiết kế xây dựng đập, Viện vật lý địa cầu đã cung cấp, tại thủy điện Sông Tranh 2 và khu vực Bắc Trà My xảy ra nhiều trận động đất và rung chấn, nhưng đều nhỏ hơn 5,5 độ richter. Nhưng do người dân lo lắng, nên như nói trên, Chính phủ chưa cho tích nước. Hiện nay đã có đoàn chuyên gia của Nga sang Việt Nam (sắp tới là đoàn chuyên gia tới từ Ấn Độ và Nhật), để cùng khảo sát, đánh giá toàn diện về động đất tại khu vực này, nếu chắc chắn động đất không thể vượt quá 5,5 độ richter mới cho tích nước. Trường hợp nếu xảy ra sự cố, các cơ quan liên quan phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.
Đến đây, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng ngắt lời Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Đề nghị Bộ trưởng nói ngắn gọn chỗ này, ý ĐBQH là muốn Bộ trưởng tuyên bố thủy điện Sông Tranh 2 có an toàn hay không để người dân biết hướng mà ở hay đi? Sau ít giây ngập ngừng, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng giãi bày: Nếu mực nước đập đạt cao trình 161m, đập có thể chịu được động đất với gia tốc nền 350cm/s2… Một lần nữa
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng lại ngắt: Người dân không quan tâm đến những con số này đâu, người ta chỉ muốn biết là nên ở hay đi, thủy điện có an toàn không? Lúc này Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng mới khẳng định: “Bà con yên tâm, đập an toàn, không phải đi đâu hết”, tuy nhiên ông cho biết thêm “Chỉ có yếu tố đặc biệt như động đất trên 5,5 độ richter thì còn phải nghiên cứu tiếp…”. ĐBQH Ngô Văn Minh hỏi tiếp: Ngay trong câu trả lời của Bộ trưởng đã thấy không yên tâm. Các nhà khoa học vẫn có ý kiến khác nhau, thực tế đất rung lắc suốt ngày như thế liệu có vỡ bờ vai đập gác vào núi không? Bộ trưởng có bảo yên tâm hay không yên tâm thì dân vẫn phải ở đấy, biết đi đâu? Quan trọng là các nhà khoa học phải có tiếng nói chung. Nói về trách nhiệm, nếu sự cố xảy ra thì ai là người chịu trách nhiệm đầu tiên? Có “phụ cấp độc hại” cho dân không khi họ phải lo bạc tóc bấy lâu nay? Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng kết lại vấn đề: Tôi cũng chưa yên tâm, vì hiện chưa tích nước vào thủy điện nên chưa gây căng thẳng gì cho bà con, chỉ sau khi cho thủy điện Sông Tranh 2 tích nước thì mới có kết luận cuối cùng được.
Ý kiến của ĐBQH tại phiên chất vấn đều tập trung vào các vấn đề được nhiều cử tri quan tâm. Tôi thấy các Bộ trưởng trả lời tuy đã thể hiện trách nhiệm song còn một số vấn đề đặt ra vẫn chưa đáp ứng được sự mong đợi của ĐB cũng như cử tri, đó là chưa dứt khoát, còn tình trạng nói chung chung. Đây là điều đã tồn tại từ các kỳ họp trước.
Với Bộ trưởng Bộ Xây dựng, tại phiên chất vấn, các câu hỏi liên quan đến chất lượng công trình, thất thoát lãng phí trong các dự án, các công trình rất cụ thể, Bộ trưởng chưa trả lời rõ ràng. Tất nhiên trách nhiệm ở các vấn đề này liên quan đến nhiều bên nhưng tôi kỳ vọng sau kỳ chất vấn, Bộ trưởng sẽ nâng cao hơn nữa trách nhiệm của mình, phối hợp cùng các bộ ngành liên quan để tiếp tục nghiên cứu, giải quyết các vấn đề được ĐBQH đặt ra.
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đã đưa ra nhiều giải pháp rất quan trọng, cần thiết để giải quyết các lĩnh vực mà nhiều ĐBQH quan tâm về hàng tồn kho, thị trường bất động sản, giải tỏa “cục máu đông” của nền kinh tế. Tuy nhiên, cá nhân tôi nghĩ Bộ trưởng cần đứng ở góc độ của nhà đầu tư, của thị trường, thì mới có thể xem xét vấn đề của thị trường sâu hơn. Nếu cơ quan quản lý tiến hành khảo sát nhu cầu thực của thị trường, làm căn cứ cho các nhà đầu tư xem xét và đầu tư dựa trên quy hoạch tổng thể đó thì sẽ không còn tình trạng cung không gặp cầu, hàng tồn kho tràn ngập. Công tác quy hoạch phải đi trước một bước, phải có tính định hướng, dự báo cho thị trường.
Còn về vấn đề thủy điện Sông Tranh 2 mà các ĐBQH chất vấn Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng, tôi cho rằng Bộ trưởng cũng không thể trả lời hơn được, cách trả lời dừng ở đó là phù hợp. Bởi với vấn đề động đất hiện đang xảy ra, phải có các nhà khoa học vào nghiên cứu, khi họ khẳng định an toàn thì Bộ trưởng mới có thể chính thức khẳng định được.
ĐBQH Cao Sĩ Kiêm (đoàn Thái Bình): Định hướng chưa đủ, cần giải pháp
Bất động sản là vấn đề rất lớn mà muốn giải quyết được phải có nhiều yếu tố, giải pháp. Những giải pháp chung, định hướng mà Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng đưa ra cơ bản là đúng. Nhưng từ định hướng đến xây dựng các nội dung cụ thể, lộ trình cụ thể, bước đi cụ thể thì Bộ trưởng chưa làm rõ, trong khi chính những cái cụ thể này mới có thể giúp giải quyết vấn đề.
Tất nhiên cũng không thể nóng vội, song tôi mong muốn các vị Bộ trưởng, sau kỳ chất vấn này phải xây dựng được các lộ trình cụ thể, điều kiện cụ thể, cách thực hiện cụ thể để tháo gỡ các khó khăn ở lĩnh vực quản lý của mình. Còn nếu không có các bước đi cụ thể như vậy, tôi tin các vấn đề này sẽ tiếp tục tồn tại và đến kỳ họp sau của Quốc hội, chúng ta lại chất vấn nội dung như vậy.
Chủ tịch Quốc hội chấm điểm Bộ trưởng
Cuối phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tổng kết: Sau 3 giờ, có tổng cộng 19 lượt ĐBQH hỏi, Bộ trưởng trả lời; còn 6 ý kiến, do thiếu thời gian nên câu hỏi sẽ được gửi tới Bộ trưởng Bộ Xây dựng bằng văn bản. Các câu hỏi đặt ra đa dạng, sâu sắc, có gợi ý để làm rõ thêm tình hình. Về cơ bản Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng trả lời rất đầy đủ các mặt các vấn đề, chỉ còn chỗ thủy điện Sông Tranh 2 là chưa dứt khoát.
