Ông F. Etxeverría, đại diện của nhóm khám nghiệm, cho biết trên hài cốt của cố Tổng thống S. Allende chỉ có một vết thương dẫn tới tử vong từ viên đạn do chính ông tự bắn vào mình. Nữ nghị sĩ I. Allende, con gái và đại diện gia đình của cố Tổng thống S. Allende, cũng đã lên tiếng chấp nhận kết quả trên. Trước đó, ngày 23-5, nhà chức trách đã tiến hành khai quật hài cốt của cố Tổng thống S. Allende theo lệnh của Tòa án nước này để tiến hành điều tra nguyên nhân cái chết của ông.
 |
|
Bà Isabel Allende (giữa) - con gái cố Tổng thống S. Allende tại buổi họp báo công bố
kết luận của các nhà khoa học |
Lên cầm quyền năm 1970, trong 3 năm lãnh đạo đất nước 1970 - 1973, cố Tổng thống theo tư tưởng xã hội chủ nghĩa S. Allende đã tiến hành các cuộc cải cách kinh tế - xã hội quan trọng rất được lòng dân. Tuy nhiên, ý định “mở đường cho Chile hướng tới chủ nghĩa xã hội” của ông đã làm các phe phái bảo thủ ở Chile và đặc biệt là Mỹ lo ngại. Với sự hậu thuẫn của Mỹ, năm 1973, Tướng A. Pinochet - người sau này trở thành độc tài quân sự - đã tiến hành đảo chính quân sự lật đổ Tổng thống S. Allende.
Chính vì lo ngại tư tưởng cánh tả của cố Tổng thống S. Allende nên sau vụ đảo chính, mọi thông tin liên quan đến cái chết của ông đều không được công bố. Thi hài ông được đặt vào một quan tài kín mà gia đình cũng không được nhìn mặt. Việc chôn cất được bí mật thực hiện vào ban đêm và chỉ có người vợ góa bụa của ông có mặt. Chính vì vậy, dù đã 38 năm trôi qua, những tranh luận rằng Tổng thống S. Allende tự sát hay bị lực lượng làm đảo chính sát hại vẫn dai dẳng.
Giờ đây, sự thật về cái chết của cố Tổng thống S. Allende đã rõ. Nhưng điều đó không phủ nhận được một sự thật về những tội ác mà bàn tay đẫm máu của tên độc tài A. Pinoche gây ra với đất nước và người dân Chile, chưa xóa hết những vết đen trong lịch sử Chile.
Cho đến khi chết (12-2006), A. Pinoche vẫn còn phải đương đầu với khoảng 300 tội danh bị truy tố, từ vi phạm nhân quyền, trốn thuế tới tham nhũng. Trong gần 17 năm A. Pinoche cầm quyền (tháng 12-1974 đến
3-1990), khoảng 3.000 người đã bị ám sát hoặc mất tích, trong khi 50.000 người khác bị tra tấn, cầm tù mà không qua xét xử. Ông ta còn bị cáo buộc là đã tham nhũng hơn 28 triệu USD trong thời gian cai trị. Không riêng A. Pinoche, 769 sĩ quan an ninh, hầu hết thuộc quân đội, đã bị truy tố về tội giết người và các tội vi phạm nhân quyền khác. 276 bị cáo đã bị các tòa án tuyên án tù.
Lịch sử bi thương của Chile dưới thời độc tài A. Pinoche đang từng bước được làm rõ. Nó ngày càng làm sáng hơn nhân cách của cố Tổng thống S. Allende, nhân vật vào năm 2008 đã được nhân dân Chile bầu chọn là “Người Chile vĩ đại nhất trong lịch sử”. Người dân Chile tin rằng, với các chứng cứ mới từ những cựu binh của A. Pinoche, nhiều trường hợp lâu nay bế tắc sẽ được giải quyết, bất chấp việc nhiều tay chỉ huy còn đương chức hay đã nghỉ hưu cảm thấy bị nguy hiểm đang tìm cách ngăn cản các nỗ lực đòi lại công lý cho các nạn nhân của chế độ độc tài A. Pinoche.
