"Tội phạm giết người - nguyên nhân tâm lý, xã hội và giải pháp phòng, chống trên địa bàn thành phố Hà Nội"

ANTD.VN - Đây là chủ đề của buổi tọa đàm khoa học được CATP Hà Nội tổ chức vào ngày 29-6. Tham dự buổi tọa đàm có Thiếu tướng, PGS.TS Trần Vi Dân, Giám đốc Học viện Chính trị CAND; Thiếu tướng Nghiêm Triêu Dương, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và khoa học Bộ Công an; Đại tá Vũ Hồng Sơn, Phó Tổng biên tập phụ trách Tạp chí CAND…

Về phía CATP Hà Nội có Thiếu tướng, PGS.TS Bạch Thành Định, Chủ tịch Hội đồng lý luận CATP Hà Nội. Thiếu tướng, TS Đinh Văn Toản, Phó Giám đốc CATP, chủ trì buổi tọa đàm. Cùng dự còn có đại diện lãnh đạo các học viện, nhà trường; Công an các đơn vị thuộc CATP Hà Nội...

Làm rõ những căn nguyên của trọng án

Phát biểu khai mạc, Thiếu tướng, TS Đinh Văn Toản, Phó Giám đốc CATP Hà Nội chào mừng các đồng chí lãnh đạo, nhà khoa học, chuyên gia tội phạm học... đã đến tham dự buổi tọa đàm.

Đánh giá khái quát về tình hình tội phạm đặc biệt nghiêm trọng trong thời gian qua trên địa bàn cả nước nói chung và Hà Nội nói riêng, Thiếu tướng Đinh Văn Toản mong muốn tại buổi tọa đàm, các đại biểu tập trung thảo luận, trao đổi làm rõ nhiều nội dung. Cụ thể, chỉ ra nguyên nhân tâm lý – xã hội phổ biến, đặc trưng làm cơ sở để đưa ra những giải pháp phòng ngừa có hiệu quả, góp phần tác động tâm lý, loại bỏ nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm giết người.

Thiếu tướng, TS Đinh Văn Toản, Phó Giám đốc CATP Hà Nội phát biểu tại buổi tọa đàm

Đánh giá đúng thực trạng công tác phòng ngừa, điều tra, khám phá các vụ án giết người đã xảy ra trên địa bàn thành phố Hà Nội nói riêng, trên phạm vi cả nước nói chung từ năm 2013 đến nay; đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng, chống đã triển khai, nêu lên những kết quả đã đạt được, những tồn tại, hạn chế, khó khăn và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế, khó khăn này trong thực tiễn công tác của lực lượng Công an; công tác phối hợp với cấp ủy, chính quyền các cơ quan ban, ngành, tổ chức chính trị, xã hội.

Cùng với đó, qua tọa đàm sẽ dự báo những yếu tố tác động, ảnh hưởng làm gia tăng tội phạm giết người trong thời gian tới dưới góc nhìn mâu thuẫn, xung đột tâm lý – xã hội; những thuận lợi, khó khăn trong công tác phòng ngừa, đấu tranh của lực lượng Công an; đề xuất, kiến nghị những phương hướng, giải pháp khắc phục, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống của lực lượng Công an, trong đó chú trọng các giải pháp về tuyên truyền, giải quyết, xử lý dứt điểm các mâu thuẫn nội tại của nhân dân; xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế phối hợp, huy động sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, tổ chức đoàn thể và người dân.

Thiếu tướng, PGS.TS Bạch Thành Định, Chủ tịch Hội đồng lý luận CATP Hà Nội nhấn mạnh vai trò quan trọng trong công tác giáo dục, phòng ngừa các đối tượng

Trên tinh thần cầu thị, tiếp thu những kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn, thay mặt Ban tổ chức, Phó Giám đốc Đinh Văn Toản cũng gợi mở cho Công an các đơn vị, địa phương đưa ra những câu hỏi về khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực tiễn công tác chuyển tới các nhà quản lý, nhà khoa học, chuyên gia tội phạm học để có những giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống, đặc biệt là công tác phòng ngừa loại tội phạm này.

Thiếu tướng, PGS.TS Trần Vi Dân, Giám đốc Học viện Chính trị CAND đánh giá cao CATP Hà Nội trong công tác tổ chức tọa đàm khoa học

Thượng tá Trần Quốc Trung, Phó trưởng Phòng CSHS, CATP Hà Nội đánh giá về tình hình phạm pháp hình sự trên địa bàn thành phố. Cụ thể, phạm pháp hình sự trên địa bàn thành phố trong những năm qua liên tục được CATP Hà Nội kéo giảm. Nguyên nhân bởi CATP Hà Nội đã xây dựng và triển khai nhiều kế hoạch, chuyên đề chuyên sâu đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, trong đó tập trung vào những loại tội phạm, hành vi đặc biệt nghiêm trọng; phòng ngừa gây án vào các trọng hộ; phòng ngừa gây án, trọng án do mâu thuẫn xã hội; phòng ngừa trọng án trong các cơ sở kinh doanh có điều kiện…; thực hiện hiệu quả kiểm tra, kiểm soát ban đêm, đã giảm trọng án. Kết quả điều tra khám phá các vụ án cướp, giết đạt hơn 98%. Nhiều vụ trọng án được điều tra, truy xét trong thời gian ngắn.

Những đề xuất, gợi mở sát với thực tiễn

Đại diện Phòng CSHS cũng đánh giá mặc dù công tác phòng ngừa hiệu quả, tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp. Có những vụ trọng án xảy ra với mức độ rất nghiêm trọng. Nhiều vụ án giết người do đối tượng tỉnh ngoài gây ra chiếm tỷ lệ cao. Tội phạm người nước ngoài cũng lợi dụng sơ hở của người dân để gây án. Nhiều vụ trọng án xảy ra do mâu thuẫn xã hội, gia đình. Công tác phòng ngừa do mâu thuẫn vay nợ vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, hiệu quả và kịp thời. Có vụ án liên quan đến băng, ổ nhóm trên địa bàn thành phố khi đối tượng gây án xong đã “chạy” giấy sức khỏe tâm thần nhằm trốn tránh việc điều tra, xử lý của cơ quan Công an.

Thượng tá Trần Quốc Trung, Phó trưởng Phòng CSHS CATP Hà Nội đánh giá chung về tình hình tội phạm trên địa bàn TP

Dưới sự điều hành phần tham luận của Thiếu tướng, PGS.TS Bạch Thành Định, Chủ tịch Hội đồng lý luận CATP Hà Nội, các đại biểu tham dự buổi tọa đàm đã dành nhiều thời gian tập trung đánh giá, phân tích các nguyên nhân dẫn đến những vụ trọng án giết người.

Thượng tá Tô Cao Lanh, Trưởng Phòng 8, Cục CSHS đánh giá, có rất nhiều nguyên nhân trong đó có mâu thuẫn thù tức chiếm tỷ lệ khá cao. Bên cạnh đó, có nhiều nguyên nhân gián tiếp như kinh tế thị trường, văn hóa bạo lựa, phim ảnh, internet…nhận thức, trách nhiệm, quản lý nhà nước…còn hạn chế. Công tác nắm, giải quyết các mâu thuẫn xã hội chưa được hiệu quả, kịp thời…

Bên cạnh những biện pháp nghiệp vụ của cơ quan Công an, Thượng tá Tô Cao Lanh cũng đề xuất nhiều giải pháp trong đó nhấn mạnh tới trách nhiệm của các cơ quan, chính quyền, hệ thống chính trị trong công tác kịp thời phát hiện, phòng ngừa, răn đe và xử lý các đối tượng…

Thượng tá Tô Cao Lanh, Trưởng phòng 8, Cục CSHS Bộ Công an phát biểu tham luận

Thiếu tướng, PGS.TS Trần Vi Dân, Giám đốc Học viện chính trị CAND đánh giá cao sự chủ động của CATP Hà Nội trong công tác triển khai, nội dung tọa đàm, cũng như khẳng định tính chấp cấp thiết của buổi tọa đàm đối với công tác phòng chống tội phạm giết người hiện nay. Tập trung phân tích sâu về tâm lý tội phạm giết người, Thiếu tướng, PGS.TS Trần Vi Dân đã làm rõ căn nguyên của tâm lý các đối tượng, động cơ gây án.

Chỉ ra những nguyên nhân về tâm lý tội phạm giết người, Thiếu tướng, PGS.TS Trần Vi Dân đã đề xuất, gợi mở nhiều biện pháp phòng ngừa tội phạm dưới góc độ tâm lý học. Cụ thể, các biện pháp tác động làm thay đổi hoàn cảnh, điều kiện, tình huống tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tội phạm giết người; biện pháp tác động vào các phẩm chất, các hoạt động tính tâm lý tiêu cực có khả năng làm nảy sinh điều kiện phạm tội giết người để ngăn cản hành vi phạm tội; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong nhân dân.

Nhằm giải quyết những vướng mắc trong thực tiễn, Thiếu tướng, TS Đinh Văn Toản đề xuất với các nhà khoa học tham gia buổi tọa đàm giải thích, chỉ ra những nguyên nhân, giải pháp hỗ trợ Công an cơ sở phòng ngừa hiệu quả tội phạm giết người tại một số địa bàn ở TP Hà Nội. Các ý kiến tham gia đóng góp đặc biệt là giải đáp của các nhà khoa học, quản lý, chuyên gia tội phạm học đã giúp cho nhiều đơn vị Công an cơ sở tìm ra được biện pháp giải quyết hiệu quả tội phạm giết người; phòng ngừa xử lý kịp thời đối với loại tội phạm này.